Najprostszy, ale całkiem użyteczny multimetr można kupićjuż za kilkanaście złotych. Za nieco ponad 100 złotych oferowane są urządzenia przeznaczone do wykonywania pomiaróww instalacjach samochodowych.
Kupując droższy sprzęt, zyskujemy zwykle szerszy zakres pomiarów elektrycznych oraz dodatkowe funkcje (np. pomiar temperatury, obrotów silnika, automatyczne ustawianie zakresu czy wyświetlane na ekraniku podpowiedzi, jak podłączyć przewody pomiarowe).Zlokalizowanie wielu uszkodzeń nie stanowiwięc problemu.
A teraz kilka ostrzeżeń: przede wszystkim to, że mając w ręku nawet najbardziej profesjonalny miernik, nie stajemy się elektrykami. Zanim zaczniemy się nim posługiwać, przeczytajmy dokładnie instrukcję obsługi, ale nie ufajmy jej bezgranicznie, bo szczególnie w przypadku tańszych urządzeń jest wielce prawdopodobne, że przetłumaczono ją z języka chińskiego, a tłumacz niekoniecznie musiał znać się na elektryce. Zaopatrzmy się w dobrą instrukcję napraw samochodu. Szczególnie w przypadku nowych modeli ma to olbrzymie znaczenie.
Foto: Auto Świat
Jak używać multimetru?
Multimetr nie wystarczy, potrzebna jeszcze wiedza - Niefachowe próby wykonania pomiarów grożą uszkodzeniem sterowników elektronicznych czy nawet niezamierzonym odpaleniem poduszek powietrznych. Cyfrowe instalacje typu CAN przerastają możliwości większości elektryków samochodowych, o amatorach nie wspominając – bez solidnej porcji wiedzy nie warto nawet próbować wykonywać jakichkolwiek pomiarów. Z kolei manipulując w pobliżu instalacji świateł ksenonowych, narażamy się na poważne ryzyko porażenia prądem.
A więc, po kolei:– najpierw pomyśl, co chcesz zmierzyć, zastanów się, czy wiesz, jak to zrobić;– upewnij się, czy wybrałeś właściwy zakres pomiarowy multimetru, pamiętaj, że błąd może spowodowaćspalenie miernika lub uszkodzenie obwodu;– nie przykładaj przewodów na chybił trafił, możesz w ten sposób spowodować zwarcie;– zwróć uwagę, że niektóre pomiary są dopuszczalne np. tylko przy wyłączonym obwodzie.
Sprawdzanie włącznika - Jeśli nie wiadomo, czy włącznik działa,należy wybrać funkcję sprawdzenia ciągłości obwodu lub też ustawić przełącznik wyboru funkcji multimetru w pozycji do pomiarów oporności (zakres 200 Ω) . Następnie należy przyłożyć końcówki przewodów pomiarowych do styków włącznika. W pozycji włączonej powinno pojawić się wskazanie między 0,2 a 0,5, Ω lub zapiszczy brzęczyk.
Upływ prądu - Pomiar poboru prądu z akumulatora przy wyłączonym silnikunależy rozpocząć od wyłączenia zapłonu oraz wszystkich innych odbiorników. Ustaw przełącznik wyboru funkcji multimetru w pozycji do pomiarów natężenia prądu (zakres pomiarowy 10 A).Następnie zdejmij klemę z dodatniego zacisku akumulatora. Przyłóż końcówkę czerwonego przewodu pomiarowego do bieguna dodatniego akumulatora, a czarnego do zdjętej klemy. Pobór prądu nie powinien przekraczać100 mA.
Uwaga! Bardzo wiele aut wyposażonych jest w alarmy uzbrajające się samoczynnie w momencie odłączenia akumulatora. W takiej sytuacji auto może się automatycznie zamknąć albo też włączy się syrena alarmu. W takim przypadku chwilowy pobór prądu będzie tak duży, że grozi to spaleniem bezpiecznika wewnątrz naszego multimetru. Z kolei w niektórych modelach przez pewien czas od wyłączenia silnika lub też nawet od wyjęcia kluczyka ze stacyjki część odbiorników pozostaje aktywna – należy odczekać, aż odczyty multimetru „uspokoją się”, czasem trwa to nawet kilka minut.
Foto: Auto Świat
Jak używać multimetru?
Sprawdzenie cewki - Przy zgaszonym silniku odłącz cewkę. Ustaw multimetr w pozycji do badania oporności (zakres 200 Ω) . Połącz czerwony przewód pomiarowy z „plusem” zacisku uzwojenia pierwotnego cewki, a czarny z „minusem”. Odczyt powinien wynosićod 0,2 do 0,3 Ω. Przełącz miernik na zakres pomiarowy 200 kΩ, zetknij przewód czerwony z zaciskiem wysokiego napięcia, a czarny do „minusa”. Prawidłowy wynik powinien się zawierać w przedziale między 6 kΩ a 30 kΩ.
Sprawdzenie przewodów - Przy zgaszonym silniku wymontuj przewody wysokiego napięcia. Dotykanie ich w czasie pracy silnika grozi śmiertelnym porażeniem prądem!Ustaw przełącznik wyboru trybu pracy miernika na pomiar oporności, wybierz zakres 200 kΩ. Połącz końcówki przewodów pomiarowych z końcami przewodu wysokiego napięcia. W przypadku większości aut prawidłowe wartości zawierają się pomiędzy 3kΩ a 50 kΩ, wartości te należy jednak skonfrontować z instrukcją auta!
Napięcie ładowania - To jedne z najłatwiejszych pomiarów, nie trzeba się ich obawiać nawet w przypadku aut naszpikowanych elektryką. Zacznij od przestawienia przełącznika wyboru trybu pomiaru w pozycję 20V DC. Wyłącz zapłon, na kilka sekund włącz światła auta. Przyłóż końcówki przewodów pomiarowych do biegunów akumulatora – wynik na poziomie 12,6 wolta świadczy o tym, że bateria jest w pełni naładowana, 12,3 wolta to wartość dla baterii w połowie rozładowanej. Uruchom silnik, a następnie ponownie zmierz napięcie na zaciskach akumulatora. Powinno ono wynosić między 13,6 a 14,4. Zarówno wartość wyższa, jak i niższa świadczy o niesprawności układu. Warto też zmierzyć napięcie bezpośrednio na zaciskach alternatora – powinno być możliwie zbliżone do wartości uzyskanych na biegunach akumulatora.