Każda substancja chemiczna traci swoje właściwości pod wpływem czasu, ale nie wszystkie tak samo szybko. Na psucie się sprejów, past, smarów itp. mają wpływ, poza czasem, także mróz, wysoka temperatura oraz wilgotność otoczenia. Wielu rzeczy, które zajmują nam od lat półki w garażu, moglibyśmy się pozbyć bez straty już dziś.
Baterie, akumulatory
Naładowany, a najlepiej regularnie doładowywany akumulator w temperaturze kilkunastu stopni C wytrzyma nawet długotrwałą bezczynność. Ale rozładowany – zaledwie w ciągu kilku tygodni trwale się zasiarczy. Jeśli nienaładowany akumulator zostawimy na mrozie, elektrolit zamarznie, uszkadzając płyty, i już po kilkudziesięciu godzinach bateria nadaje się najwyżej na złom! W praktyce akumulator nieużywany przez dłuższy czas nie nadaje się do użytku.
Zwykłe baterie potrafią wylać!
Starzeją się również małe bateryjki – szybciej zwykłe, wolniej alkaliczne, jeszcze wolniej – litowe. Jeśli w garażu jest zimno, wykorzystanie zwykłej bateryjki już po roku niesie za sobą spore ryzyko zniszczenia sprzętu. Alkaliczne wytrzymują, według producentów, 3-8 lat, a litowe – nawet kilkanaście lat.
Pasty do lakieru
Większości można używać przez kilka lat od daty produkcji, w praktyce wiele zależy od warunków użytkowania. Stan pasty do lakieru widać z reguły na oko: skawalony albo kruszący się wosk po prostu nie da się rozprowadzić po karoserii. Przed wyrzuceniem spróbujmy jednak ostrożnie podgrzać pastę, powinna zmięknąć. Podobnie użycie substancji, która się rozwarstwiła i nie ma jednorodnej konsystencji, jest problematyczne.
Masz taką pastę w tubce? Rozetnij ją, wymieszaj zawartość – powinno pomóc. Jeśli wosk wygląda normalnie, można go nałożyć na blachę i polerować, nie ma się czego bać. Szczególnie jeśli na opakowaniu nie ma podanych terminów ważności, a wygląd pasty nie budzi zastrzerzeń.
Problematyczne spreje
O ile zasadnicza zawartość sprejów często ma wieloletnią trwałość, o tyle już samo opakowanie – nie! Gaz wypędowy (z reguły propan-butan) bardzo powoli, ale jednak wydostaje się na zewnątrz, np. przez zaworek – tak samo jak powietrze uchodzi z opony.
Jeśli np. olej w spreju działa, można go używać bez obaw. Jednak wieloletnie wożenie w bagażniku lub trzymanie w garażu np. łatki do opon w spreju z reguły kończy się tym, że w chwili, gdy chcemy ją wykorzystać, środek nie działa lub działa za słabo – w tym przypadku ciśnienie gazu ma nawet większe znaczenie niż klej umieszczony w butelce.
Tak czy inaczej, remanent na półkach się przyda
OPONY
Trwałość: maksymalnie 10 lat od daty produkcji.Przechowywanie: opony bez felg powinny stać, a na felgach – mogą leżeć jedna na drugiej. W garażu są bezpieczne, na słońcu parcieją!Rada: szukajmy licznych mikropęknięć gumy – ich obecność dyskwalifikuje oponę.
OLEJ SILNIKOWY I OLEJ DO SKRZYNI
Trwałość: co najmniej 5 lat od daty produkcji. Niektórzy producenci (np. Castrol) ograniczają gwarancję na jakość oleju w otwartym opakowaniu do roku.Naszym zdaniem: dodatki uszlachetniające w oleju z czasem wchodzą w reakcje, np. utleniają się. Mimo to olej nadaje się do użytku przez co najmniej kilka lat (nawet gdy opakowanie było otwarte).
PŁYN HAMULCOWY
Trwałość: tu nie ma żartów! W przypadku zamkniętego opakowania decydująca jest informacja o dacie przydatności do użytku. W dwa lata po otwarciu opakowania ciecz jest nieprzydatna.Ryzyko: uwaga, aby nie rozlać! Płyn hamulcowy rozpuszcza lakier, ma właściwości żrące.
SMARY W RÓŻNYCH FORMACH
Trwałość: pomijając specjalistyczne zastosowania, smary są odporne na starzenie, można ich używać przez wiele lat.Odporność na mróz: wysoka.Smary w spreju: dopóki sprej działa, zawartość nadaje się do użytku.
LAKIER ZAPRAWKOWY
Trwałość: zamknięte opakowania wytrzymują 2-3 lata. Po otwarciu lakier traci właściwości użytkowe po kilku lub kilkunastu miesiącach.Dysze sprejów: po każdym użyciu przepłukujemy, wypsikując trochę zawartości z butelki odwróconej do góry dnem – to warunek trwałości!
ROZPUSZCZALNIKI
Trwałość: zasadniczo są to substancje bardzo trwałe i odporne na mróz oraz na trudne warunki przechowywania.Opakowanie to zwykle najsłabszy element. Jeżeli przechowujemy rozpuszczalnik w szklanej butelce z plastikowym korkiem, na wszelki wypadek pilnujmy, aby butelka stała pionowo. Korek musi być szczelny – inaczej rozpuszczalnik wyparuje!
ŚRODKI ANTYKOROZYJNE
Trwałość: w zależności od środka i producenta – od roku do kilku lat. Generalnie nie są to substancje o wysokiej trwałości.Spreje: niezależnie od trwałości preparatu, kondycja opakowania zależy od warunków przechowywania.
PŁYN CHŁODNICZY
Trwałość: nowoczesne płyny nawet w warunkach środowiska korozyjnego (czyli w chłodnicy) wytrzymują 5 lat.Ryzyko: stary płyn może mieć zmniejszone właściwości antykorozyjne, ale np. Prestone twierdzi, że jego płyn można trzymać na półce 25 lat.
SZAMPONY
Trwałość: zwykle producenci nie podają daty przydatności preparatu, co oznacza, że nadaje się on do użycia przez wiele lat pod warunkiem np. ochrony przed mrozem.Mrozoodporność: zarówno szampony, jak i inne środki na bazie wody – po prostu zamarzają. Wożąc je zimą w bagażniku, ryzykujemy, że zniszczą opakowanie i wyciekną.
WOSK DO KAROSERII
Trwałość: jedni producenci twierdzą, że 2 lata, inni nie określają daty przydatności. Skłaniamy się ku tej drugiej opcji. Stan preparatu zwykle da się określić organoleptycznie. Jeśli daje się rozprowadzić po karoseri i polerować – użyjmy go.Rada: skawalony wosk naturalny można podgrzać – to powinno przywrócić mu właściwości.
PALIWO
Trwałość: obecnie produkowane paliwa z zawartością biokomponentów mają ograniczoną trwałość – chłoną wodę.Ryzyko: w niskich temperaturach stare paliwo może unieruchomić silnik.Rada: stary olej napędowy najlepiej zużyć do mycia narzędzi lub części. Wlewając do baku, zmieszajmy go z nowym paliwem.
AKUMULATORY
Trwałość: rozładowany akumulator pozostawiony w ujemnej temperaturze nadaje się po kilku dniach tylko na złom. Naladowany wytrzyma dłużej.Przedłużamy żywotność nieużywanego akumulatora, doładowując go lub podpinając pod ładowarkę o niewielkiej mocy. Ale i tak bateria nie lubi bezczynności.
KLEJE I MASY KLEJĄCE
Trwałość: bardzo ograniczona. Wiele preparatów ma datę przydatności do użycia określoną na 2 lata od daty produkcji. Po otwarciu z klejów odparowują rozpuszczalniki – często nawet w ciągu kilku tygodni. Wyjątek: preparaty dwuskładnikowe (są trwalsze). Jeśli klej lub masa klejąca ma naturalną konsystencję, niemal na pewno nadaje się do użycia.