Citroën 2CV (potocznie nazywana kaczką, żabą czy żelaznym łóżkiem) to nie tylko jeden z najpopularniejszych samochodów francuskiej marki, ale i ikona motoryzacji XX wieku. Jego debiut odbył się dopiero w 1948 roku, lecz prace nad projektem ruszyły już w połowie lat 30. Dyrektor generalny zarządził, iż trzeba skonstruować tani samochód dla mas – „cztery koła pod parasolem”.
Założenia były jasne - pojazd miał przewieźć 4 osoby z 50-kilogrmowym bagażem w komfortowych warunkach przy prędkości 50 km/h, a w razie przewożenia koszyka jajek po polu, żadne nie mogło się uszkodzić. Dzięki temu powstało bardzo nowoczesne i zapewniające wygodę zawieszenie, gdzie przednie koła za pomocą poziomych sprężyn były połączone z tylnymi kołami i informowały o najechaniu na dziurę lub przeszkodę. Dodatkową wytyczną miało być niskie spalanie na poziomie 3 l/100 km.
Prototyp nazwany został TPV (Toute Petite Voiture – bardzo mały samochód) i był pozbawiony jakichkolwiek udogodnień. Nie posiadał nawet rozrusznika (uruchamiało się go korbą), a dodatkowo posiadał tylko jeden reflektor zamontowany po lewej stronie (francuskie prawo ówcześnie zezwalało na takie rozwiązanie). Nadwozie wykonano z cienkiej blachy aluminiowej, dzięki czemu masa końcowa była bardzo niska. Silnik to 2-cylindrowy, 8-konny boxer o pojemności 375 cm3 ,który w fazie testowania chłodzony był zarówno powietrzem jak i cieczą.
Gdy Francuzi dopinali już kwestie homologacyjne, wybuchła wojna. W pośpiechu niszczono prototypy, by nie wpadły w ręce wroga, a 1 egzemplarz rozłożono na części i ukryto wraz z dokumentacją techniczną. Dzięki temu po wojnie gdy zapotrzebowanie na prosty i tani samochód było ogromne, prace nad wersją produkcyjną trwały w najlepsze. W porównaniu do prototypu, auto zyskało inną stylistykę (choć bryła nadwozia pozostałą zachowana), zdecydowano się na jednostkę chłodzoną powietrzem o 1 KM mocniejszą od tej w prototypie oraz zastosowano elektrycznie sterowany rozrusznik. W wyposażeniu były wycieraczki oraz kilka wskaźników. Z kolei okna w drzwiach były uchylane, żeby zaoszczędzić „ciężkiego” mechanizmu opuszczania.
Zrezygnowano ze stosowania aluminium z uwagi na jego wysoką cenę po wojnie. Z kolei dach był z płótna, które można było zwinąć. Zamiast klasycznych foteli zastosowano ławkę, składającą się z konstrukcji rurowej na której rozpięto materiał. Nazwa 2CV pochodziła od klasy podatkowej we Francji. Samochód początkowo okrzyknięto jako najbrzydsze auto na świecie, jednak bardzo szybko lud przekonał się do wielu zalet, jakie miał Citroën. Był to ówcześnie najtańszy samochód na francuskim rynku.
W kolejnych latach produkcji wprowadzano kolejne udogodnienia: 1954 r. – oświetlenie prędkościomierza, 1955 r. – silnik 425 cm3 o mocy 12,5 KM, 1957 r. – wprowadzenie ogrzewania i nowa konstrukcja tylne klapy, 1958 r. – po raz pierwszy pojawia się odmiana z trzecią boczną szybą (AZL3), seryjnie montowana jest dopiero od 1966 r., 1960 r. – rezygnacja z podstawowego silnika oraz modernizacja przedniej części nadwozia, 1962 r. – moc jednostki wzrasta do 14 KM, by po roku zdobyć kolejne 2 KM oraz zastąpić dynamiczne sterowanie wycieraczką, elektrycznym silniczkiem, 1966 r. pojawia się większy 600cm3 silnik o mocy 21 KM, który w późniejszym czasie jest wzmacniany do 25, 28 i 29 KM, 1971 r. – „prymitywna ławka” zastąpiona zostaje osobnymi siedzeniami, a rok później pojawiają się 3-punktowe pasy bezpieczeństwa, 1975 r. – pojawiają się wersje z prostokątnymi reflektorami, a atrapa chłodnicy jest teraz z plastiku, 1982 r. – na przedniej osi pojawiły się hamulce tarczowe, 1986 r. – silnik zostaje przystosowany do pracy na benzynie bezołowiowej.
Po drodze powstało również wiele odmian Citroëna 2CV. W 1967 roku powstała Dyane, bazowała na niej konstrukcyjnie, lecz oferowała nieco więcej, jednak ku zaskoczeniu kierownictwa, auto nie odniosło zakładanego sukcesu. W 1958 roku pojawiła się odmiana Sahara, która napędzana była 2 silnikami 425 cm3, po jednym na każdą oś. Rok po debiucie Dyane, powstało Mehari – lekki kabriolet z nadwoziem z tworzyw sztucznych używany głównie przez żandarmerię oraz przez plażowiczów. Z kolei 1973 rok przyniósł jeszcze bardziej uproszczoną wersję „kaczki” o innym nadwoziu – FAF, który przeznaczony był na rynek afrykański. Jeszcze na początku kariery 2CV pojawiła się także odmiana towarowa Fourgonnette ze zmienionym nadwoziem od słupka B.
Citroën 2CV posiadał zsynchronizowaną skrzynią 4-biegową oraz napęd na przednie koła. Jego produkcja dobiegła końca w 1990 roku, a przez 42 lata produkcji, na świat wyjechało blisko 4 mln egzemplarzy.