Artykuł został pierwotnie opublikowany 17.08.2016 r.
Poduszka powietrzna to jedno z największych osiągnięć konstruktorów w dziedzinie poprawy bezpieczeństwa osób jadących samochodem – tego raczej nikomu wyjaśniać nie trzeba. Dlatego jeśli na desce waszego auta zapali się czerwona kontrolka informująca o błędzie w systemie, nie zwlekajcie z ustaleniem przyczyny. W takiej sytuacji poduszki mogą nie zadziałać wcale albo – na odwrót – wystrzelą inne, nawet te znajdujące się poza "zasięgiem" potencjalnej kolizji. A gdy coś takiego się stanie w leciwym samochodzie, szkodę całkowitą macie w zasadzie jak w banku.
W poszukiwaniu airbagów
Każdy samochód wyposażony w poduszki powietrzne po przekręceniu kluczyka w stacyjce (nie trzeba nawet odpalać silnika!) wykonuje diagnostykę systemu. Jeśli wszystko jest w porządku, czerwona lampka gaśnie. Lecz gdy komputer wykryje błąd – może się tak stać też podczas jazdy – kontrolka poduszek powietrznych się zapala. Uwaga: zanim przejdziemy do listy najczęściej spotykanych usterek związanych z układem airbagów, chcemy was uczulić na pewną dość istotną sprawę. Otóż brak komunikatu o błędzie wcale nie musi oznaczać, że... poduszki w danym aucie w ogóle jeszcze są.
Gdy chodzi o samochód, co do którego macie pewność, że nie uczestniczył w wypadku lub kolizji, brak kontrolki oznacza spokój. Gorzej, gdy kupicie pojazd używany, w którym kontrolka poduszki powietrznej została oszukana przez tzw. emulator. To z reguły prosty opornik, który sprawia, że centralka sterująca rozpoznaje poduszkę i nie wyświetla błędu. Nawet komputer diagnostyczny często daje się na to nabrać, choć oczywiście wychwyci np. oszustwo polegające na... wyjęciu z zestawu zegarów diody lub żarówki podświetlającej kontrolkę poduszek powietrznych. Dobra wiadomość jest taka, że "naprawy" polegające na montażu emulatora wykonuje się rzadziej niż kiedyś.
Ceny używanych poduszek spadły (np. zdemontowane z aut sprowadzonych z Wielkiej Brytanii lub – niestety – kradzione), więc przeróżni "fachowcy" sięgają po nie chętniej niż po emulatory. Z dwojga złego lepiej mieć na pokładzie używany airbag niż żaden. Jak sprawdzić, czy w danym aucie założono emulator? To niełatwe zadanie, z którym czasem nie radzi sobie nawet wprawny elektryk. Jedyna metoda dająca pewność to demontaż osłony i sprawdzenie, czy pod nią znajduje się poduszka, ale to z kolei nie zawsze da się zrobić.
Gdy zaświeci się kontrolka poduszki powietrznej
Jak wspomnieliśmy, zapalenie się kontrolki poduszki powietrznej i (lub) wyświetlenie komunikatu słownego o usterce mogą mieć wiele przyczyn, ale najczęściej błąd jest spowodowany przerwaniem obwodu.
Może to być np. rozłączenie wtyczki pod którymś z foteli. W niektórych samochodach (np. Fiat Stilo) wystarczy zbyt gwałtownie przesunąć fotel pasażera. Często lampka zapala się też po sprzątaniu wnętrza, gdy przez nieuwagę rozłączycie kable, np. końcówką odkurzacza. Ponowne połączenie wtyczki może – ale wcale nie musi – sprawić, że kontrolka zgaśnie. Są modele, w których tak się stanie, ale i takie, które będą wymagały podłączenia komputera diagnostycznego.
Zużycie (np. ze względu na wiek) przewodów łączących poduszkę powietrzną kierowcy z centralką sterującą, m.in. taśmy airbagu pod kierownicą. Niektórzy elektrycy podejmują się naprawy, inni zalecają wymianę wiązki na nową.
Uszkodzenie tzw. maty obecności pasażera (na fot. poniżej). Dzięki niej w sytuacji, gdy obok kierowcy nikt nie siedzi, w razie kolizji przodem nie powinna wystrzelić żadna z poduszek chroniących pasażera. Maty psują się albo ze starości, albo z winy samych użytkowników – czujniki nie lubią, gdy ktoś opiera się o nie kolanem. A tak często robimy w sytuacji, gdy chcemy sięgnąć po coś leżącego na tylnej kanapie albo podczas odkurzania wnętrza samochodu, kiedy schylamy się, żeby dotrzeć do ukrytych zakamarków. Maty się nie naprawia – choć np. wśród użytkowników BMW serii 3 E46 znana jest metoda polegająca na... wyjęciu jej z fotela i potraktowaniu żelazkiem (!) – trzeba poszukać używanej lub kupić nową. Odradzamy montaż emulatora, który co prawda zgasi kontrolkę airbagów, ale sprawi, że poduszki odpalą nawet wówczas, gdy fotel będzie pusty.
Awaria któregoś z czujników zderzeniowych. Montuje się je np. na podłużnicach lub na podwoziu, a ich zadanie polega na aktywowaniu odpowiednich poduszek w razie kolizji (wypadku). Czujniki psują się ze starości (np. korozja, uszkodzenia wiązki), choć z reguły są dość odporne na upływ czasu i trudne warunki.
Świecąca się kontrolka poduszek powietrznych może być efektem wcześniejszego zalania lub niefachowych napraw elektryki. Wystarczy, że do montażu któregoś z czujników zabierze się niewprawny mechanik.
Jak usunąć błąd poduszki powietrznej? Diagnostyka komputerowa
Dokładną przyczynę świecenia się kontrolki poduszek powietrznych można z reguły ustalić za pomocą komputera diagnostycznego. Pamiętajcie jednak o tym, że samo skasowanie komunikatu o błędzie z reguły nie rozwiązuje problemu i sprawdzi się jedynie wtedy, gdy błąd był "chwilowy" (np. krótkotrwałe rozłączenie wtyczki). W sytuacji gdy tylko skasujecie błąd, a nie usuniecie przyczyny usterki, kontrolka niemal na pewno znów się zapali.
Naprawę usterek związanych z poduszkami powietrznymi najlepiej powierzyć fachowcom, bo samodzielne dłubanie nie jest wskazane z punktu widzenia bezpieczeństwa jazdy. Poza tym elektryk amator może tak zewrzeć kabelki, że poduszka wystrzeli mu prosto w twarz.
Pamiętajcie też o tym, że nie w każdym samochodzie kontrolka poduszek powietrznych wygląda tak samo, bo czasem w ogóle jej nie ma, a w jej miejscu pojawia się napis "airbag" lub "SRS". Nie dajcie się też zmylić, bo niekiedy podobnie do lampki oznaczającej usterkę wygląda ta informująca o wyłączeniu airbagu pasażera, np. wówczas, gdy na przednim fotelu był montowany fotelik do przewożenia dzieci. Ważne: kontrolka poduszek może też oznaczać usterkę lub zniszczenie (np. po wypadku) pirotechnicznych napinaczy pasów bezpieczeństwa.
Dawniej trwałość poduszek określano na 10-15 lat, dziś jest to dłuższy okres. Właściciele starszych aut z airbagami marki Takata (m.in. niektóre modele BMW) powinni sprawdzić, czy ich pojazd nie kwalifikuje się przypadkiem do akcji naprawczej.
Czy można jeździć samochodem z awarią poduszki powietrznej?
Podkreślimy to jeszcze raz, jeśli w samochodzie zapali się kontrolka poduszek powietrznych, należy jak najszybciej dotrzeć do źródła awarii i ją naprawić. Nie warto ryzykować życiem i zdrowiem swoim oraz swoich pasażerów i jeździć samochodem z niedziałającymi poduszkami powietrznymi.