- Wykroczenia przedawniają się w ciągu roku od ich popełnienia, ale okres przedawnienia może zostać przedłużony do 2 lat, jeśli przed upływem roku wszczęto postępowanie
- Służby mają 3 lata na ściągnięcie prawomocnego, przyjętego mandatu
- Opłaty karnych za nieopłacenie postoju na miejscach płatnego parkowania można ściągać w ciągu 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym kary powinny zostać uiszczone – ale od tej reguły bywają wyjątki
- Kara w sądzie może być wyższa niż w przypadku mandatu, ale czasem sąd orzeka kary zbliżone do stawek z taryfikatora
Kiedy policja karze mandatem
Przekroczyłeś dozwoloną prędkość, przejechałeś na czerwonym świetle, a może zaparkowałeś auto w nieodpowiednim miejscu? Popełniłeś wykroczenie drogowe! W takim przypadku możesz otrzymać mandat karny. Możesz, ale nie musisz – są też inne formy karania sprawców wykroczeń.
Mandat karny to uproszczona forma nałożenia kary, która jest wygodna zarówno dla sprawcy, jak i dla nakładającego ją funkcjonariusza. Formalności są ograniczone do minimum – płacisz i po sprawie. Tyle że nie każde wykroczenie może zostać ukarane mandatem.
Kiedy może zostać wystawiony mandat karny?
- Sprawca został przyłapany na gorącym uczynku lub bezpośrednio po nim.
- Wykroczenie zostało stwierdzone pod nieobecność sprawcy, ale nie ma wątpliwości, kto je popełnił.
- Wykroczenie zostało stwierdzone przy pomocy urządzenia kontrolno-pomiarowego i da się bez żadnych wątpliwości ustalić, kto je popełnił.
Sprawca nie musi przyjmować mandatu – żaden funkcjonariusz nie ma prawa nikogo do tego zmusić!
Nałożenie grzywny w drodze mandatu karnego nie może nastąpić po upływie 60 dni od dnia ustalenia sprawcy wykroczenia.
Mandat niewystawiony w terminie? Sprawa trafi do sądu
Jeśli myślicie, że w takiej sytuacji możecie liczyć na bezkarność, to jesteście w błędzie. Wręcz przeciwnie, wtedy zwykle sprawy komplikują się! W takiej sytuacji, kiedy nie da się już nałożyć kary w trybie uproszczonym, czyli w formie mandatu, dzieje się dokładnie to samo, co w sytuacji, gdy obwiniony o wykroczenie odmówi przyjęcia mandatu: uprawniona instytucja (czyli właśnie policja lub inne służby) mogą skierować do sądu wniosek o ukaranie sprawcy.
Nie zdziwcie się, jeśli z powodu błahego wykroczenia, np. złego parkowania, dostaniecie wezwanie do sądu – nie musi to świadczyć o złośliwości funkcjonariuszy, to zwykle wynik tego, że nie udało im się zmieścić w ustawowym terminie.
Straże miejskie zwykle do takich sytuacji nie dopuszczają, bo mandat zasila budżet gminy, dla której pracują strażnicy, a grzywna nałożona w sądzie trafia do... budżetu państwa.
Uwaga! Kara w sądzie może być wyższa niż w przypadku mandatu – górna granica grzywny za wykroczenie to 5000 zł lub w niektórych przypadkach 30 tys. zł, najwyższy mandat za pojedyncze wykroczenie jest kilkukrotnie niższy. To nie znaczy, że kara w sądzie zawsze jest surowsza niż mandat – jeśli nie zachodzą okoliczności obciążające, sąd zwykle orzeka kary zbliżone do stawek z taryfikatora. Przed sądem sprawca ma jednak możliwość obrony, czasem udaje się udowodnić, że funkcjonariusz nie miał racji, próbując ukarać domniemanego sprawcę.
Kiedy następuje przedawnienie wykroczenia?
Wykroczenia przedawniają się w ciągu roku od ich popełnienia, ale to wcale nie znaczy, że już po upływie jednego roku można być pewnym bezkarności. Okres przedawnienia przedłuża się do 2 lat, jeśli przed upływem roku wszczęto postępowanie.
Kiedy następuje przedawnienie mandatu?
Na ściągnięcie prawomocnego, przyjętego mandatu służby mają 3 lata. W tym czasie mogą to zrobić np. za pośrednictwem komornika, poborcy podatkowego czy urzędu skarbowego. Uwaga! To nie dotyczy np. opłat karnych za nieopłacenie postoju na miejscach płatnego parkowania – te traktowane są jak zwykłe należności cywilnoprawne, które można ściągać w ciągu 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym kary powinny zostać uiszczone.
