Ustawa o kierujących pojazdami od 19 stycznia 2013 r. ostatecznie miała zreformować system egzaminów na prawo jazdy. Na kilka tygodni przed wejściem przepisów w życie parlament przygotowuje już nowelizację ustawy, przesuwającą w czasie wprowadzenie okresu próbnego na styczeń 2016 roku.

Jak oficjalnie informuje Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, opóźnienie spowodowane jest problemami z systemem informatycznym CEPiK-u (Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców). Ustawodawca przyznał się do kilkunastu awarii systemu w ostatnich miesiącach, które spowodowały przerwy w pracy rejestru. Łatwo z tego wywnioskować, że aktualny system nie jest przystosowany do zadań, jakimi obarczyć go miały nowe przepisy. Okres próbny ma wejść w życie dopiero 4 stycznia 2016 roku, kiedy to zacznie działać nowy system – CEPiK 2.0.

Warto przypomnieć, że informacje o wprowadzeniu okresu próbnego dla nowych kierowców pojawiły się już na początku 2006 roku, a projekt miał wejść w połowie 2007 r. Biorąc to pod uwagę, trudno uwierzyć, że podany termin – styczeń 2016 – jest ostateczny. Wygląda na to, że od 19 stycznia 2013 r. pojawią się za to nowe egzaminy teoretyczne na prawo jazdy i kolejne rozporządzenia podwyższające opłaty za egzaminy państwowe oraz wydanie prawa jazdy, które niebawem zmieni swój wygląd. To jednak nie koniecnowych inicjatyw – MSW dało zielone światło dla prac legislacyjnych nad projektem podwyższającym wysokość mandatów, jednak termin i zakres zmian nie są jeszcze znane.

Zmiany odłożone w czasie. Okres próbny dopiero od 2016 roku

Ustawa o kierujących nie zdążyła jeszcze wejść w ostatecznej formie w życie, a parlament przygotowuje już jej nowelizację. Zgodnie z nią zakładany dwuletni okres próbny dla nowych kierowców zostanie odłożony w czasie. Oznacza to, że będą oni wciąż traktowani tak samo jak doświadczeni, z jednym wyjątkiem – osoby posiadające prawo jazdy krócej niż rok mają obniżony dopuszczalny limit punktów karnych o cztery oczka (dopuszcza się uzbieranie 20 pkt bez groźby utraty prawa jazdy).

To się nie zmieni przez kolejne 3 lata. Projekt nowelizacji zakłada, że do 4 stycznia 2016 r. muszą poczekać następujące zapisy w Ustawie o kierujących pojazdami:

  • obowiązek odbycia płatnych kursów doszkalających pomiędzy 4. i 8. miesiącem od uzyskania prawa jazdy;obowiązek kierowania przez pierwsze 8 miesięcy okresu próbnego wyłącznie pojazdem oznakowanym (zarówno z tyłu, jak i z przodu) okrągłą nalepką z zielonym symbolem liścia klonowego;obowiązek odbycia kursu reedukacyjnego w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego dla osób, którew okresie próbnym popełniły dwa wykroczenia w ruchu drogowym;zakaz przekraczania prędkości 50 km/h na obszarze zabudowanym, 80 km/h poza obszarem zabudowanym oraz 100 km/h na autostradzie i dwujezdniowej drodze ekspresowej w okresie próbnym, nawet jeśli znaki drogowe pozwalają jechać szybciej;zakaz podejmowania pracy zarobkowej w charakterze kierowcy (dotyczy to nowych kierowców z kategorią B);zakaz osobistego wykonywania działalności gospodarczej polegającej na kierowaniu pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii B;cofnięcie uprawnień osobie, która popełniła w okresie próbnym co najmniej trzy wykroczenia lub jedno przestępstwo (drogowe).

Nowelizacja przewiduje też odłożenie w czasie do 4 stycznia 2016 roku obowiązku odbycia specjalnego kursu przez osoby prowadzące pojazdy uprzywilejowane (m.in. żołnierzy, policjantów, strażników granicznych, funkcjonariuszy Biura Ochrony Rządu). Aktualnie do prowadzenia pojazdów tego typu wystarczą jedynie umiejętności wymagane od kandydatów na kierowców danej kategorii pojazdów.

Nowy wzór prawa jazdy

Od 19 stycznia zmieni się wzór prawa jazdy – zostanie dostosowany do dyrektyw unijnych i nowych kategorii: AM oraz A2. Dokument będzie wydawany na 15 lat. Nie zmieni się natomiast format i materiały, z jakich do tej pory go wykonywano. W najbliższym czasie nie będzie obowiązku wymiany dokumentów starego wzoru, o ile te nie stracą swojej ważności. Zgodnie z wytycznymi wycofywanie dotychczasowych dokumentów będzie odbywać się sukcesywnie od 2028 do 2033 r. Resort transportu planuje również podwyżkę opłat za wydanie prawa jazdy z 84 do 100 zł (międzynarodowe: z 30 do 35 zł), ale za to okres oczekiwania na dokument ma być krótszy.

Co zmieni się od 19 stycznia 2013 roku?

Nowe egzaminy teoretyczne. Wszystko wskazuje na to, że część zapowiadanych zmian wejdzie w życie w założonych w ustawie terminach. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zapewnia, że kandydaci na kierowców od 19 stycznia przystąpią już do nowych egzaminów teoretycznych. Test ma lepiej odzwierciedlać warunki na drogach, w jakich kierowca podejmuje decyzję.

Kursanci będą musieli w ciągu 25 minut odpowiedzieć na 32 pytania. Pierwszych 20 zostanie wyświetlonych w postaci filmów sytuacyjnych lub animacji, a na udzielenie odpowiedzi (tak lub nie) egzaminowany będzie miał 15 sekund (plus 20 sekund na przeczytanie pytania). W pozostałych 12 pytaniach (specjalistycznych dla kategorii) trzeba będzie wskazać jedną z trzech odpowiedzi.

Czasu w tej części będzie więcej (łącznie 50 sekund na pytanie). W każdym przypadku może być tylko jedna prawidłowa odpowiedź, za którą przydzielane będzie od 1 do 3 punktów, w zależności od wagi pytania dla bezpieczeństwa ruchu. Raz zaznaczonej odpowiedzi nie da się już zmienić. Zaliczenie egzaminu będzie wymagało uzyskania co najmniej 68 punktów na 74 możliwych. Zwiększy się też znacznie pula pytań – baza ma być z czasem powiększana.

Nowe kategorie prawa jazdy

W drugiej połowie stycznia pojawią się też dwie nowe kategorie:

  • AM, która ma zastąpić kartę motorowerową (skutery do 50 cm³ i czterokołowce lekkie, o wadze do 350 kg, z ograniczeniem prędkości do 45 km/h). Minimalny wiek do uzyskania uprawnień to 14 lat. W celu zdobycia kategorii AM trzeba będzie ukończyć kurs w ośrodku szkolenia kierowców i zdać egzamin w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego.A2 będzie uprawniać do prowadzenia motocykli o mocy nieprzekraczającej 35 kW i stosunku mocy do maksymalnej masy własnej 0,2 kW/kg. Do egzaminu przystąpić będą mogły osoby, które ukończyły już 18. rok życia.

UWAGA!

Projekt nowelizacji Ustawy o kierujących pojazdami ma wprowadzić przepisy przejściowe dla osób, które ukończyły szkolenie na prawo jazdy kategorii A i nie zdały jeszcze egzaminu, a od 19 stycznia nie będą spełniały nowych wymagań wiekowych (limit wiekowy wzrośnie z 18 do 24 lat). Tacy kursanci będą mogli uzyskać prawo jazdy kategorii A2.

strona 2

Droższe egzaminy

Resort transportu przygotował projekt podwyższenia opłat za egzaminy na prawo jazdy, tłumacząc to rosnącymi kosztami, jakie ponoszą wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego. Średnio stawki mają wzrosnąć o około 26 proc. Nowa cena za część teoretyczną egzaminu państwowego będzie wynosić teraz 30 zł (było 22 zł), z kolei opłaty za część praktyczną egzaminu będą kształtowały się następująco:

  • AM – 140 zł,A1, A2, A – 180 zł (było 140 zł),B – 140 zł (było 112 zł),B1, C1, D1, T – 170 zł (było 135 zł),C, D, B+E – 200 zł (było 160 zł),C1+E, C+E, D1+E, D+E – 245 zł (było 195 zł).

Nowe manewry na placu

Kandydaci ubiegający się o uprawnienia do jazdy na jednośladach podczas egzaminu praktycznego będą musieli wykonać 4 nowe manewry na placu:

  • Slalom wolny między bramkami. Dwukrotny przejazd między 5 bramkami. Tor można pokonać z dowolną prędkością bez dotykania pachołków, motocykl należy utrzymać w obrębie wyznaczonych linii (bez podpierania się nogami). Kategorie: AM, A1, A2 i A. Slalom szybki. Dwukrotny przejazd z prędkością co najmniej 30 km/h pomiędzy 5 pachołkami ustawionymi w jednej linii. Przejazd musi odbywać się na 2. lub 3. biegu. Kategorie: AM, A1, A2 i A. Ominięcie przeszkody. Dwukrotny przejazd pasem, na którym ustawiona jest przeszkoda (ominięcie raz z lewej i raz z prawejz minimalną prędkością 50 km/h). Kategorie: A1, A2 i A.Awaryjne hamowanie. Wykonywane jest z prędkością minimum 50 km/h (z wyjątkiem kategorii AM) z użyciem przedniego i tylnego hamulca motocykla.Kategorie: AM, A1, A2 i A.

Pomysły urzędników i polityków

  • Wyższemandaty - Pomysł podwyższenia wysokości mandatów już wkrótce może stać się rzeczywistością. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych poparło projekt policji, który zakłada zaostrzenie przepisów. Zgodnie z założeniami wzrosną kary za „najcięższe naruszenia w ruchu drogowym”, w tym m.in. za rażące przekroczenie prędkości, niewłaściwe wyprzedzanie i jazdę na czerwonym świetle (proponowana maksymalna wysokość mandatu miałaby wynieść 1000 zł). Argumentem uzasadniającym podwyżkę jest to, że aktualnie najwyższy możliwy mandat (500 zł) nie odstrasza już kierowców.

Naszym zdaniem - Zgadzamy się, że kara w wysokości 500 zł dla części kierowców nie jest dotkliwa, ale trzeba pamiętać, że policjant zawsze może skierować wniosek o ukaranie pirata drogowego do sądu – tam grzywna może sięgnąć nawet 5000 zł. Zresztą groźba utraty prawa jazdy za przekroczenie limitu punktów karnych jest bardziej skuteczna niż najwyższe mandaty.

  • Obowiązkowe zimówki -Kilka tygodni temu posłowie wyszli z inicjatywą wprowadzenia w Polsce obowiązku używania opon zimowych. Projekt zespołu parlamentarnego pod przewodnictwem posłanki Bublewicz zakłada jazdę na ogumieniu zimowym (ewentualnie wielosezonowym) w ściśle określonych ramach czasowych (proponowany jest m.in. okres od 1 listopada do 15 marca). Na razie jednak to tylko pomysł.

Naszym zdaniem - W polskich warunkach pogodowych obowiązek używania opon zimowych w określonym z góry okresie mija się z celem. W końcu wysokie dodatnie temperatury i słoneczne dni w listopadzie nie są u nas rzadkością. W Niemczech zastosowano rozsądniejsze rozwiązanie – obowiązek jazdy na zimówkach uzależniono wyłącznie od warunków pogodowych panujących na drogach.

  • Mniej znaków na drogach - Ograniczenie liczby znaków na drogach, koniec z ich dublowaniem i wycofanie z użycia niektórych z nich – z takim projektem wystąpiła do resortu transportu Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Przedłożone propozycje mają zmniejszyć liczbę ograniczeń i zakazów wyprzedzania, a oznakowanie węzłów drogowych i skrzyżowań ma stać się bardziej czytelne (pojawią się m.in. tablice na pasach ruchu i nad nimi pokazujące, gdzie prowadzi dany pas). Uproszczone mają być też znaki informacyjne znajdujące się na przygranicznych drogach.

Naszym zdaniem - Ważna inicjatywa, ale niestety, nie wiadomo jeszcze, kiedy i w jakim kształcie nowe przepisy wejdą w życie.

  • Odcinkowy pomiar prędkości - Jak poinformowała Inspekcja Transportu Drogowego, już w 2013 r. mają pojawić się pierwsze z 24 zaplanowanych odcinkowych pomiarów prędkości. Urządzenia będą rejestrowały czas, w którym dany pojazd pokonał fragment trasy. Na tej podstawie system obliczy średnią prędkość, z jaką jechał kierowca. Jeśli będzie wyższa od dozwolonej, kierowca zostanie ukarany mandatem. Zgodnie z przepisami rejestratory w miastach będą dokonywać pomiarów na odcinkach o długości do 10 km, a poza nim nawet do 20 km.

Naszym zdaniem - Informację o wprowadzeniu pomiarów odcinkowych na początku 2013 roku traktujemy sceptycznie, ponieważ na rynku nie ma jeszcze urządzeń mających homologacje niezbędne do wykonywania takich pomiarów.

  • Grupa krwi w dowodzie - To kolejny pomysł Parlamentarnego Zespołu ds. Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Zgodnie z projektem pojawi się możliwość zamieszczenia grupy krwi w dowodzie osobistym. Byłaby to dobrowolna opcja, wpisywana na wniosek osoby ubiegającej się o wydanie dokumentu. Informacja taka miałaby przyspieszyć pomoc ofiarom wypadków, które szybko potrzebowałyby transfuzji krwi.Łamliwe tablicedla motocyklistów - Pomysł zakłada wykonywanie tablic rejestracyjnych do motocykli z materiału, który uniemożliwiłby ich zaginanie (tworzywo miałoby się łamać przy każdej próbie zakrzywienia). Posłowie argumentują konieczność takich zmian rosnącą liczbą wykroczeń osoby poruszające się na jednośladach, które są bezkarne, ponieważ ich zagięte tablice rejestracyjne uniemożliwiają identyfikację.

Naszym zdaniem - Czy nie łatwiej i taniej byłoby po prostu podnieść wysokość kar za zakrywanie tablic rejestracyjnych?

  • Naklejki z datą badań technicznych i oc - Proponowana przez parlamentarzystów koncepcja zakłada wprowadzenie obowiązkowych naklejek potwierdzających posiadanie ważnej polisy OC i badania technicznego. Miałyby one być umieszczane na czołowej szybie samochodu. W ten sposób łatwiej byłoby wychwycić pojazdy niemające wykupionego obowiązkowego ubezpieczenia OC.