W każdym aucie – nawet jeśli jest nowe lub niemal nowe – sprawdzanie poziomu oleju to obowiązek kierowcy. To, że podczas kilku kolejnych kontroli stan środka smarnego się nie zmienił, nie może uśpić naszej czujności.
Warto też wiedzieć, że w nowoczesnych silnikach oleju może zarówno przybywać, jak i ubywać. W autach z turbodoładowaniem wystarczy naciskać pedał gazu głębiej niż zwykle, żeby oleju zaczęło ubywać. Częsta jazda w korkach dieslami z filtrami cząstek stałych sprawia, że do układu smarowania trafiają duże ilości niespalonego paliwa – oleju wprawdzie przybywa, ale ma on gorsze właściwości smarne.
Jak często należy sprawdzać olej? Wielu kierowcom może się to wydać przesadą, ale jeśli chcemy być pewni, że silnik pracuje w optymalnych warunkach, warto to robić przy okazji każdego tankowania i przed każdą dłuższą trasą.
Olej silnikowy w samochodzie sprawdź przy tankowaniu
Dobrą okazją do sprawdzenia poziomu oleju jest wizyta na stacji benzynowej – w razie potrzeby można tam zwykle kupić olej, a samochód i tak przez chwilę musi stać.
- Ustawiamy auto na płaskiej powierzchni, nawet niewielkie nachylenie terenu może zafałszować wynik!Po wyłączeniu silnika odczekujemy co najmniej kilka minut. Jeśli poziom oleju sprawdzamy przy okazji tankowania, to najpierw warto napełnić bak – w tym czasie olej spłynie do miski olejowej. Jeśli sprawdzimy jego stannatychmiast po zgaszeniu silnika, to wynik będzie zaniżony!Wyciągamy bagnet olejowy (zwykle jest dobrze widoczny, często ma żółtą lub czerwoną rękojeść) i dokładnie wycieramy go czystą szmatką lub papierem. Ponownie wsuwamy bagnet olejowy do otworu w silniku. Koniecznie do oporu!Wyciągamy ostrożnie bagnet i odczytujemy poziom oleju. Powinien się on mieścić między znakami „min” i „max” na bagnecie. W wielu autach bagnet ma nacięcia lub inne znaki – informację o tym, do którego z nich powinien sięgać olej, znajdziemy w instrukcji obsługi.Jeśli oleju jest za mało lub jego poziom zbliża się do minimum, dolewamy takiego samego lub przynajmniej o takich samych parametrach (lepkość, klasa jakości). Jeżeli nie mamypod ręką właściwego oleju, to możemy dolać innego o zbliżonych parametrach. Oleje różnych marek i klas (zarówno syntetyczne, jak i mineralne) są z sobą mieszalne, ale trudno przewidzieć, jakie parametry będzie miała taka mieszanka. Lepiej jednak mieć jakikolwiek olej w silniku, niż nie mieć go wcale. Jeśli dolejemy gorszego środka smarnego niż ten, który jest zalecany przez producentaauta, to podczas dalszej jazdy należy unikać znacznego obciążeniasilnika, a przy najbliższej okazji na wszelki wypadek lepiej wymienić olej.
Olej silnikowy w jednośladach motor musi stać na kołach
W przypadku motocykli kontrola poziomu oleju nie jest wcale taka łatwa jak w autach. Poniżej opisujemy metodę, którą można zastosować w większości motocykli.
- Przy zimnym silniku można jedynie sprawdzić, czy olej w nim w ogóle jest – przed dokładnym sprawdzeniem motor musi być rozgrzany. Dlaczego? Bo w wielu motocyklach część środka smarnego znajduje się w chłodnicy odciętej od reszty układu termostatem, który otwiera się dopiero po rozgrzaniu silnika. Podczas sprawdzaniana zimno może się nam wydawać, że oleju jest zbyt mało!Motocykl musi stać na płaskiej powierzchni pionowo, oparty dwoma kołami o podłoże, a nie na podnóżku centralnym ani na bocznej nóżce! Warto poprosić kogoś o pomoc w trzymaniu motoru pionowo – nawet lekkie odchylenie pojazdu może zafałszować wynik.W zależności od modelu olej kontroluje się za pomocą wziernika (przezroczyste okienko z boku silnika) i bagnetu wkręcanego lub wsuwanego – tak samo jak w silnikach samochodowych.W silnikach z wziernikiem olej ma być widoczny w środku okienka. Jeśli motocykl ma wkręcany bagnet, to żeby sprawdzić stan oleju, należy go wykręcić, wytrzeć do czysta szmatką a następnie wsunąć z powrotem do otworu w silniku, ale już bez wkręcania!Kontrolujemy poziom oleju. Jeśli jest go za mało – koniecznie uzupełniamy. Uwaga! W wielu motocyklach ten sam olej smaruje silnik i skrzynię biegów, a w kąpieli olejowej pracuje też sprzęgło. Jazda „na sucho” lub zastosowanie złego oleju grozi zepsuciem kilku podzespołów na raz!Niektóre motocykle oraz skutery wyposażono w silniki dwusuwowe, które są zasilane i smarowane mieszanką oleju z paliwem. Większość konstrukcji ma osobne dozowniki ze zbiorniczkami na olej. Jeśli go zabraknie, jednostka się zatrze!
Skrzynia automatyczna tylko przy włączonym silniku
W nowoczesnych autach poziom oleju w automatycznych skrzyniach jest monitorowany przez elektronikę pojazdu. W starszych modelach można znaleźć bagnety do kontroli poziomu oleju – zanim jednak sami spróbujemy z nich skorzystać, lepiej sprawdzić zalecenia w instrukcji obsługi.
W większości modeli poziom oleju sprawdza się na ciepło, gdy silnik pracuje. W niektórych bagnet ma dwa osobne pola kontrolne – jedno do sprawdzania poziomu oleju na zimno, i drugie, na którym należy odczytać stan po rozgrzaniu oleju w skrzyni. Uwaga! Ubytek oleju przekładniowego świadczy o usterce skrzyni!
