- Doładowanie polega na dostarczeniu dodatkowej porcji powietrza (silnik Diesla) lub mieszanki (silnik benzynowy) do cylindra silnika. Dostarczenie większej ilości powietrza pozwala spalić więcej paliwa i uzyskać większą moc. Ten przyrost mocy uzyskujemy bez potrzeby zwiększania pojemności silnika i jego obrotów. Trzeba przy tym rozróżnić: turbo w silnikach benzynowych służy wyłącznie zwiększeniu mocy, natomiast w silnikach Diesla oprócz zwiększenia mocy uzyskujemy znaczną poprawę pracy silnika oraz zmniejszenie emisji cząstek stałych. Przypomnę, że według normy Euro 2 (obowiązuje u nas) maksymalna ilość cząstek stałych w spalinach silnika Diesla wynosi 0,1 grama na kilometr. Według normy Euro 3 (obowiązuje w Europie Zachodniej) ta wartość wynosi tylko 0,05 grama na kilometr. - Czy sadza to jest to samo, co cząstki stałe? - Nie. Sadza to węgiel, a ten jest nieszkodliwy. Przecież przy zatruciach pokarmowych leczymy się pigułkami z węgla. Szkodliwe są węglowodory aromatyczne, które osadzają się na cząsteczkach sadzy. Tych węglowodorów jest kilkadziesiąt rodzajów, większość z nich jest szkodliwa, a niektóre są rakotwórcze. Dzięki doładowaniu w silniku Diesla każda cząsteczka paliwa ma dużo tlenu do pełnego spalenia się. A pełne spalanie to mała ilość sadzy. Tak więc dzięki turbo w dieslu mamy i większą moc i mniejszą toksyczność spalin.- Jak uzyskuje się doładowanie?- Dawniej stosowano sprężarki mechaniczne napędzane od silnika. Teraz jest lepsze rozwiązanie - Turbosprężarka. Energię spalin wykorzystuje się do napędu turbiny (ma ona około 100 tysięcy obr./min), która napędza sprężarkę osadzoną na tym samym wałku.- Czy trzeba stosować jakieś specjalne smarowanie tej wysokoobrotowej turbiny?- Turbina i sprężarka mają najczęściej łożyska ślizgowe. W czasie pracy olej z silnika dociera do tych elementów zarówno w celu chłodzenia ich, jak też smarowania. Z tego powodu nie zaleca się wyłączania silnika z turbo po szybkiej jeździe, kiedy turbina pracowała na wysokich obrotach i wraz z wałkiem była mocno nagrzana. Pozostawienie silnika przez kilka chwil na wolnych obrotach pozwala schłodzić nieco turbinę. Taki zabieg zapewni jej bezawaryjną pracę i pozwoli przedłużyć żywotność. - Kiedy działa turbo. Mówi się potocznie, że turbosprężarka w silniku benzynowym włącza się przy 3-3,5 tysiąca obrotów na minutę.- To rzeczywiście potoczna opinia, ale nie jest to precyzyjne określenie. W uproszczeniu: turbosprężarka działa cały czas, turbina obraca się bez przer-wy. Ale przy niskich obrotach silnika, np. 1,5-2 tysiące, ciśnienie doładowania jest niskie, nie odczuwamy więc wzrostu mocy. Dopiero po przekroczeniu pewnych obrotów (najczęściej 3-3,5 tysiąca) ciśnienie doładowania wzrasta, a kierowca odczuwa to jako znaczny wzrost mocy silnika. Dlatego potocznie mówi się o włączaniu turbo. W silnikach Diesla jest podobnie, z tym że działanie turbo rozpoczyna się już przy znacznie niższych obrotach.
Turbodoładowanie
- Panie doktorze, ostatnio otrzymujemy wiele pytań dotyczących turbodoładowania silników benzynowych i diesli. Przypomnijmy zatem, czym jest turbo, co dzięki niemu osiągamy, co kierowca mający auto z turbodoładowaniem powinien wiedzieć.