Na pierwszy rzut oka trudno odróżnić markowe filtry od tanich zamienników czy nawet podróbek. Z reguły wyglądają podobnie i mają niemal identyczne obudowy. Dlatego wielu właścicieli przy zakupie części kieruje się wyłącznie ceną, zgodnie z zasadą, że skoro nie widać różnicy, to po co przepłacać.

Tylko czy rzeczywiście różnicy nie widać? Zazwyczaj widać, ale nie na pierwszy rzut oka. Ile filtra w filtrze? Na zdjęciach powyżej pokazujemy, jak bardzo mogą się różnić pozornie identyczne filtry oleju, jeśli zajrzy się do środka ich obudów. Wszystkie widoczne na zdjęciu produkty są przeznaczone do tego samego modelu auta i powinny spełniać identyczne wymagania.

Tymczasem od razu można zauważyć, że różnią się one przede wszystkim ilością materiału filtrującego we wnętrzu – z reguły w filtrach renomowanych marek użyto go znacznie więcej niż w najtańszych zamiennikach. Warto zaznaczyć, że żaden z filtrów na zdjęciu nie jest podróbką z niewiadomego źródła. Jeszcze większych różnic można się spodziewać np. po tanich, pirackich kopiach markowych produktów, które bywają oferowane np. na internetowych portalach aukcyjnych.

Filtry mają chronić podzespoły przed groźnymi dla nich zanieczyszczeniami. Skuteczność filtrowania nie jest jednak jedynym stawianym im wymogiem. Bardzo ważne okazuje się też to, żeby w miarę upływu czasu, mimo coraz większej ilości zanieczyszczeń zatrzymanych przez filtr, zachowywał on możliwie dużą przepustowość.

To dlatego powierzchnia materiału filtrującego ma aż tak duże znaczenie. I jakość, i ilość Jeśli np. w filtrze oleju zastosowano niewiele bardzo dobrej bibuły, to pory materiału szybko zostaną zapchane zanieczyszczeniami. W takiej sytuacji filtr zacznie utrudniać przepływ oleju, tym samym obniży się skuteczność smarowania.

Efekty? Przedwcześnie zatarte panewki korbowodowe, wytarte wałki rozrządu i popychacze zaworowe, usterki turbosprężarek czy ogólne zmniejszenie trwałości silnika. Zastosowanie filtra o niskiej jakości może mieć fatalne skutki szczególnie w nowszych modelach aut, w przypadku których producenci przewidują bardzo długie okresy międzyprzeglądowe.

Filtry oleju

Filtry oleju silnikowego występują jako wkłady filtrujące, przeznaczone do montażu w obudowie zamocowanej na stałe w silniku, lub jako filtry puszkowe, z własną obudową, przykręcane do silnika. Szczególnie w przypadku tych drugich, stanowiących większość rynku, niezwykle trudno ocenić jakość produktu, bo wszystkie ważne elementy są ukryte w metalowej obudowie.

Jak wymienić filtry w aucie?

W każdym aucie znajduje się kilka filtrów, które trzeba regularnie wymieniać. Jak to zrobić, o czym należy przy tym pamiętać?

Zadaniem filtra jest oczyszczanie oleju z unoszących się w nim opiłków metalu, drobinek sadzy i innych zanieczyszczeń gromadzących się w wyniku eksploatacji silnika.

Przepustowość filtra jest tak samo ważna, jak jego zdolność do oczyszczania oleju z zanieczyszczeń – ważne, żeby utrzymywała się na dobrym poziomie nawet po dłuższym czasie użytkowania filtra.

W markowych filtrach puszkowych stosowane są specjalne zawory obejściowe, które zapewniają cyrkulację oleju nawet wtedy, gdy zatka się wkład filtrujący. Lepiej, żeby do smarowanych podzespołów trafiał brudny olej, niż żeby nie było go tam wcale. W tańszych konstrukcjach czasem go brakuje.

Zawór jednokierunkowy zapobiega odpływowi oleju z filtra po wyłączeniu silnika. Dzięki temu jednostka nie pracuje na sucho tuż po rozruchu. Zawory są niezbędne, jeśli filtr oleju montowany jest z boku albo od góry silnika.

Czym różnią się filtry oleju
Czym różnią się filtry oleju

Filtry powietrza

Żeby filtr powietrza skutecznie oczyszczał powietrze trafiające do silnika, nie wystarczy, że będzie wykonany z wysokojakościowego materiału zatrzymującego zanieczyszczenia – równie ważna jest jakość kołnierza uszczelniającego. Uszczelnienie to musi być miękkie i gładkie, tak by filtr idealnie przylegał do ścianek obudowy i zanieczyszczone powietrze nie mogło go ominąć na drodze do silnika.

Częstym błędem popełnianym nawet przez doświadczonych mechaników jest wytrzepywanie lub przedmuchiwanie zużytych filtrów sprężonym powietrzem. W ten sposób można usunąć jedynie brud z zewnętrznej powierzchni materiału, bo drobny pył i tak pozostanie w jego porach – tak wyczyszczony filtr może odzyskać wygląd nowej części, jednak jego drożność prawdopodobnie w ten sposób nie zostanie przywrócona.

Filtry paliwa

Filtr paliwa Foto: Auto Świat
Filtr paliwa

W przypadku filtrów paliwa zbyt niska skuteczność zatrzymywania zanieczyszczeń zagraża elementom układu wtryskowego. Jest to szczególnie niebezpieczne dla nowoczesnych diesli i silników z bezpośrednim wtryskiem benzyny.

Koszt wymiany wtryskiwaczy to równowartość kilkuset filtrów! Jeśli w filtrze zastosowano zbyt mało materiału filtrującego, to jego drożność zmniejszy się znacznie wcześniej, niż przewidział to producent auta. Zauważalnym efektem będzie wtedy pogorszenie osiągów pojazdu lub zakłócenie jego pracy. W przypadku tanich podróbek problemem bywa nawet szczelność filtra – wyciek paliwa grozi pożarem samochodu!

To warto wiedzieć o filtrach

Filtry nie należą do drogich podzespołów i często różnice w cenach między bezpiecznymi wyrobami markowymi a tanimi zamiennikami, których parametry trudno przewidzieć, wynosi zaledwie kilka złotych. Nie warto ryzykować!

Podróbki to w przypadku filtrów poważny problem. Markowe produkty są masowo fałszowane. Części oferowane w podejrzanie niskich cenach przez przygodnych sprzedawców, np. na giełdach czy za pośrednictwem internetowych portali aukcyjnych, często tylko wyglądają jak wyroby znanych firm, a w rzeczywistości nie chronią odpowiednio silnika.

Zużyte bądź niewłaściwej jakości filtry skracają żywotność silnika i powodują wyraźny wzrost zużycia paliwa.

Coraz wyższe wymagania

W nowoczesnych autach zalecane interwały między wymianami oleju i filtrów są coraz dłuższe, a to oznacza, że wymagania stawiane filtrom muszą być coraz wyższe. Filtry wytwarzane przez renomowanych producentów powstają we współpracy z producentami silników, którzy określają, jakie parametry musi mieć część przeznaczona do konkretnej jednostki napędowej.

W przypadku najtańszych zamienników lepiej na to nie liczyć. To, że niemarkowa część pasuje w miejsce oryginalnego filtra, bo ma podobną obudowę i wymiary montażowe, nie znaczy wcale, że będzie tak samo działała. Warto też wiedzieć, że nie każdy filtr, który można zamontować w konkretnym silniku, ma dopasowaną do niego budowę i parametry.

W przypadku filtrów oleju liczy się np. nie tylko jakość i ilość zastosowanego materiału filtrującego, lecz także obecność blokady przepływu zwrotnego czy odpowiednie parametry zaworu obejściowego. Z tych powodów filtrów oleju nie wolno dobierać na oko – należy kierować się zaleceniami producentów części i aut.

Mateusz Kaim, Product Manager, Automotive Aftermarket Robert Bosch Sp. z o.o.