Minęło 10 lat od uruchomienia produkcji pierwszego Logana i 15 lat od momentu przejęcia marki Dacia przez Renault. W tym czasie rumuński producent zmienił się nie do poznania, przeistaczając się z regionalnego gracza w nowoczesną markę, która urosła do pozycji jednego z istotniejszych producentów na rynku europejskim i najważniejszych dostawców pojazdów w Afryce Północnej i na Środkowym Wschodzie. W odróżnieniu od wielu zachodnioeuropejskich marek produkujących samochody w Europie Wschodniej, w tym w Polsce, Dacia nie jest montownią pojazdów, których projekt i techniczne założenia powstały w całości poza granicami kraju. Wkład intelektualny miejscowych inżynierów w tworzenie nowych modeli oraz rozwiązań technicznych jest w przypadku rumuńskiej marki bardzo duży.
Historia
Początki przemysłu motoryzacyjnego w Rumunii datują się na lata 60., kiedy to podjęto decyzję o budowie fabryki samochodów w Mioveni k. Pitesti. Zdecydowano się na współpracę i zakupienie licencji od firmy Renault. W 1968 roku uruchomiono produkcję Dacii 1100, czyli rumuńskiej kopii Renault 8 oraz Dacii 1300, czyli kompaktowego modelu Renault 12. Przez kilka dekad rumuńscy inżynierowie nieustannie modyfikowali model 1300 i rozszerzali gamę wariantów, m.in. o kombi i pick-upa. Model 1300 i pokrewne importowano również do Polski, jednak szybko Dacia stała się obiektem powszechnych kpin kierowców. Choć samochody na papierze prezentowały niezłe walory użytkowe, to jakość ich była fatalna, nawet jak na realia bloku komunistycznego. W latach 90. Dacie powstające na bazie Renault 12 były już bardzo przestarzałe, a przyszłość zakładu nie rysowała się optymistycznie.
Nadzieje odżyły w 1999 roku, kiedy to po długich negocjacjach Renault objęło 51 proc. udziałów Dacii. Plany Francuzów związane z zakładem były bardzo ambitne – miał on się stać centrum produkcji samochodów budżetowych kierowanych głównie na rynki Europy Wschodniej, Środkowy Wschód i Afryki. Francuzi szybko rozpoczęli mozolny proces modernizacji fabryki, a przede wszystkim zmiany mentalności i kultury technicznej pracowników. Równolegle zmodernizowali rumuński model Dacia Nova (debiut w 1995 roku), m.in. montując w nim własne silniki i skrzynie biegów. Tak powstał w 2000 roku model SuperNova. Kolejną wprawką do prawdziwie globalnej produkcji była Solenza, która zadebiutowała w 2003 roku. W tym samym roku koncern Renault miał już 99,3 proc. akcji Dacii. Renault celowo nie wprowadzało tych modeli do szerszej sprzedaży poza Rumunią. Były one co prawda lata świetlne nowocześniejsze niż modele budowane na bazie Renault 12, ale nadal mało atrakcyjne na rynkach europejskich. Na nich jednak rumuńscy pracownicy uczyli się nowoczesnych metod wytwarzania samochodów wg standardów Renault. W ciągu pierwszych pięciu lat obecności Francuzów w Dacii zainwestowano w rumuński zakład 489 milionów euro.
Logan przełomem
Prawdziwym przełomem dla marki Dacia było uruchomienie produkcji taniego sedana Logan w 2004 roku, który w założeniu miał stać się samochodem globalnym. Aby obniżyć koszty produkcji, koncern Renault skorzystał z podzespołów od lat produkowanych modeli. Wybór nadwozia sedan był nieprzypadkowy. Samochód miał być w głównej mierze kierowany na mniej wymagające rynki Europy Wschodniej, Turcji, krajów Arabskich i Afryki. Tam nadwozia trójbryłowe cieszą się wyjątkową estymą wśród kierowców. Zainteresowanie tanimi Daciami przerosło najśmielsze oczekiwania samego Renault. I to również w Europie Zachodniej, gdzie stały się one alternatywą dla aut używanych. Gamę produkowanych modeli konsekwentnie poszerzano. W 2007 roku na rynku pojawiło się bardzo pojemne kombi Logan MCV, a rok później hatchback Sandero oraz dostawcze modele Logan Van i Pick-up. Producent pomyślał także o nabywcach oczekujących od pojazdów oryginalnego stylu. W 2009 roku pojawił się więc Sandero Stepway, a rok później pierwszy crossover Dacii - Duster.
Najważniejszym momentem dla marki Dacia, od debiutu Logana, było wdrożenie zupełnie nowej palety modeli w 2012 roku oraz uruchomienie nowego zakładu produkcyjnego w marokańskim Tangerze. Oprócz nowej generacji Sandero i Logana przed dwoma laty zadebiutowały dostawcze modele Dokker oraz van Lodgy. Obecnie Dacia stanowi już piątą część sprzedaży koncernu Renault w Europie. W zeszłym roku Renault sprzedało na Starym Kontynencie 2,13 mln samochodów, a Dacia niemal 430 tys. aut, czyli 19,3% więcej niż rok wcześniej. W zeszłym roku Dacia Sandero była trzecim pod względem popularności modelem Grupy Renault sprzedawanym w Europie (na rynek dostarczono 117 780 szt.). Większą popularnością cieszyły się jedynie Renault Clio (255 886 szt.) i Renault Megane (259 187 szt.).
Od 2000 roku do dziś Renault zainwestowało w Rumunii ponad 2,2 miliarda euro, czyniąc markę Dacia gospodarczą perełką w regionie. Dacia wytwarza aż 2,9% PKB Rumunii, a 8% całości eksportu z tego kraju stanowią pojazdy tej marki oraz podzespoły dla innych fabryk. Czyni to z producenta największego rumuńskiego eksportera.
Nie tylko produkcja, ale i badania
Inwestycje Renault w Rumunii sięgają zdecydowanie dalej niż tylko w produkcję pojazdów i podzespołów. Renault, aby sprostać wyzwaniom rynków wschodzących, zdecydowało się na otwarcie w 2006 roku w tym kraju centrum inżynieryjnego i głównego centrum badawczo-rozwojowego gamy Entry. W skład tego centrum wchodzą trzy obiekty: zakład w Mioveni dysponujący zespołami ds. wsparcia technicznego i wdrażania nowych projektów, centrum wzornictwa przemysłowego zlokalizowane w Bukareszcie oraz centrum testowe w Titu. Łącznie w centrum badawczo-rozwojowym zatrudnionych jest aż 2300 inżynierów, których średni wiek wynosi 33 lata. W tej grupie 35% stanowią kobiety.
Centrum wzornictwa przemysłowego
Bukaresztańskie centrum wzornictwa przemysłowego (Renault Design Central Europe) otwarto w 2007 roku. W nie rzucającej się w oczy kamienicy w centrum stolicy pracuje 27 projektantów ośmiu narodowości. Centrum zajmuje się projektowaniem przyszłych samochodów Dacii i gamy Entry (np. Renault Symbol) oraz udziałem w innych nowych projektach Grupy Renault.
Obiektem zainteresowań projektantów są wszystkie elementy pojazdu widoczne przez nabywcę. Zatrudnione osoby obserwują też i analizują motoryzacyjne trendy w regionach świata, w których oferowane są Dacie. Istotną rolą centrum jest również praca nad dostosowaniem produktów do przepisów i pod gusta nabywców w danych regionach oraz tworzenie oprzyrządowania do produkcji podzespołów. Rumuńskie centrum wzornictwa jest jednym z pięciu ośrodków designu Renault. Głównym ośrodkiem grupy jest Technocentre Renault we Francji, a pozostałe zlokalizowano w brazylijskim São Paulo, Kiheung (w Korei Południowej) oraz Chennai i Mumbaj (w Indiach). Ponieważ wszystkie te centra ściśle ze sobą współpracują, to standardy pracy oraz wykorzystywany sprzęt są takie same.
Projektanci na początku pracy tworzą odręczne rysunki elementów pojazdów lub całych samochodów oraz przygotowują pierwsze szkice na potężnych tabletach dotykowych. Następnie pracownicy centrum oceniają realność ich wdrożenia do produkcji, m.in. pod względem oczekiwań rynku, możliwości wytworzenia i ergonomii. W tej fazie ok. 95% projektów jest zazwyczaj odrzucanych.
Zachowane projekty pokazywane są zarządowi firmy, który podejmuje strategiczne decyzje co do ich dalszego rozwoju. Jednym z najnowszych projektów centrum wzornictwa w Bukareszcie jest Dacia Duster po faceliftingu. Prace nad nią trwały około sześciu miesięcy.
Centrum testowe w Titu
Kompleksowe testy samochodów gamy Entry są przeprowadzane w centrum testowym w Titu. Inwestor zadbał o jego dogodne położenie, mniej więcej w połowie drogi między Bukaresztem a fabryką samochodów w Mioveni. To największy obiekt tego typu powstały w ramach koncernu Renault poza Francją. Budowano go w latach 2008-2010 na terenie wydzierżawionym od rumuńskiego wojska, w strefie zamkniętej dla lotów. Centrum testowe w Titu odpowiedzialne jest za testowanie i zatwierdzanie całych pojazdów oraz podzespołów mechanicznych i rozwiązań technicznych. W obiekcie tym dokonuje się również adaptacji i testów wersji specjalnych, np. zasilanych LPG. Na obszarze 350 ha, w tym 42 300 mkw. pod dachem, pracuje 450 osób, ale w ciągu dnia przebywa w nim dwa razy tyle pracowników, zwykle osób z centrali Renault, fabryki w Mioveni oraz centrum designu w Bukareszcie, którzy doglądają przeprowadzanych prób i testów. Dodajmy, że francuskie główne ośrodki testowe Renault położone w Lardy i Aubevoye zatrudniają ponad 2000 pracowników.
Centrum w Titu testuje wszystkie funkcje pojazdu w warunkach użytkowania spotykane przez kierowców w różnych częściach świata. W ogromnych halach mieści się dziesiątki stanowisk badawczych, na których ocenia się wytrzymałość poszczególnych elementów (m.in. zawieszeń, silników), ich tolerancję na przeciążenia, odporność na złe warunki atmosferyczne i słońce. Bada się również wpływ pojazdu na samopoczucie pasażerów. Część testów, dzięki powszechnemu wykorzystaniu robotów, jest przeprowadzane przez wiele miesięcy bez przerwy, co ma odzwierciedlać wieloletnie warunki eksploatacji.
Nieodłączną częścią badań są testy drogowe. Tu również dostępna infrastruktura imponuje. Do dyspozycji pracowników jest 10 rodzajów torów testowych o różnych nawierzchniach (od asfaltu, poprzez pofałdowaną lub piaszczystą drogę, aż do drogi brukowanej czy pokrytej śpiącymi policjantami). Ciekawostką jest np. tor pokryty wykładziną do sprawdzania tzw. bębnienia, czyli ciśnienia odczuwanego w uszach. Łączna długość tras testowych w Titu sięga 32 km, z których najdłuższy tor ma 4,7 km długości. Rokrocznie badane tu samochody przejeżdżają 8 mln km.
Krajobraz po zmianach
Bilans kilkunastu lat pracy Renault w Dacii robi wrażenie. Obecnie w samej Rumunii Dacia zatrudnia 17 tys. osób (31% to kobiety), w tym 8500 przy produkcji samochodów i 3800 w zakładzie produkującym silniki. Należy też pamiętać o sieci dostawców rumuńskiej marki, która składa się z ok. 1550 firm zatrudniających 130 tys. ludzi. Dacia produkuje 18 razy więcej samochodów niż 10 lat temu. Do tej pory powstało 2,7 mln szt. tych pojazdów od 2004 roku. Samochody pod marką Dacia są oferowane w 43 krajach. Do tego należałoby doliczyć państwa, w których modele Dacii są oferowane pod nazwą Renault, a także na miejscu pod tym logo produkowane (np. w Rosji). Wówczas liczba krajów, w jakich dostępny jest m.in. Logan i Duster, wzrośnie do ponad stu. Koncern Renault z pewnością nie spocznie na laurach. Media coraz głośniej donoszą o planach kolejnych inwestycji w markę Dacia i jej wejścia w segmenty A i D. Patrząc na dotychczasowe poczynania marki i realizację z nawiązką ambitnych planów, jest to realne.