Najpiękniejsze trasy samochodowe w Polsce. Sudecki Zakręt Śmierci i 13 innych tras

Na trasie: Carska Droga leży na granicy Biebrzańskiego Parku Narodowego i rozlewisk Narwi. Teren ten często określany jest nawet mianem polskiej Amazonii i co roku bywa chętnie odwiedzany przez turystów, na których czekają liczne atrakcje przyrodnicze, jak i bezpośrednio związane z historią. Polecamy odwiedzić Ośrodek Edukacji Ekologicznej "Brama na Bagna" w Strękowej Górze oraz położony nieopodal bunkier dowodzenia kapitana Władysława Raginisa, czyli "polskie Termopile" – ostatni punkt oporu odcinka "Wizna" w kampanii 1939 r.

Biebrzański Park Narodowy zachwyci nie tylko sympatyków czystej natury. Niezapomniane widoki oferuje bagno Ławki (kładka) i Grobla Honczarowska, na której ze specjalnej wieży można podziwiać widok na Batalionową Łąkę. Punktami obowiązkowymi na trasie są ruiny fortu IV twierdzy Osowiec (ścieżka przyrodniczo-historyczna) oraz sama twierdza Osowiec, wybudowane w XIX w. i położone wśród bagien nad Biebrzą. Co ciekawe, na początku XX w. te wojskowe fortyfikacje były uważane za jedne z najnowocześniejszych na świecie. W Dąbrowie Białostockiej trzeba zobaczyć zabytkowy wiatrak betonowy z 1924 r., neoromański kościół św. Stanisława czy sięgający XVIII w. cmentarz żydowski.

Mierzeja Helska

Droga wiedzie przez miejscowości położone tuż nad morzem. Na Mierzei Helskiej trasa biegnie wśród piaszczystych wydm tworzących półwysep, oblany z dwóch stron wodami Morza Bałtyckiego i Zatoki Puckiej.

Na trasie: W Karwi i Jastrzębiej Górze warto zobaczyć unikalne klify nadmorskie, z których schodzi się na bezkresne piaszczyste plaże. Niezapomniane widoki, unikalne powietrze. Po drodze na Półwysep Helski radzimy skręcić na punkt widokowy i do latarni morskiej w Rozewiu. Dalej jest Władysławowo, a tam aleja Gwiazd Sportu, Ocean Park i port. Po drodze mamy Chałupy, miejscowość słynną niegdyś z plaż dla nudystów, ale też raj dla miłośników windsurfingu.

Tam można zacząć wyprawę rowerem do Helu specjalną trasą rowerową, o ile nie chcemy jechać w tłoku samochodem. Kolejna miejscowość, w której warto zatrzymać się na rybkę, to Jastarnia i latarnia morska. Nie sposób pominąć Juraty. Tam również są piękne plaże, dużo restauracji i barów. Po miło spędzonych chwilach w Juracie jedziemy prosto do Helu. Tam Rejon Umocniony Hel ze stanowiskami Baterii Laskowskiego, latarnia morska, fokarium i port, Muzeum Rybołówstwa (oddział Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku), zlokalizowane w budynku dawnego kościoła z XV w., z ekspozycją przedmiotów związanych z rybołówstwem bałtyckim oraz sztuką i rzemiosłem Kaszub.

Pętla ojcowska

Trasa wiedzie przez najbardziej malowniczy w kraju Ojcowski Park Narodowy. Niezliczone formacje skalne, wśród których się ona wije, tworzą niepowtarzalny klimat i pozostawiają niesamowite wrażenia. Kręta droga, opuszczając park, zatacza łuk, prowadzi wąwozami i szczytami wzgórz oraz daje możliwość nacieszenia się pięknymi panoramami.

Na trasie: Obowiązkowe punkty do zaliczenia w tym regionie to Ojcowski Park Narodowy, a w nim, położone na Szlaku Orlich Gniazd: zamek Pieskowa Skała – wspaniała renesansowa rezydencja z muzeum, ruiny kazimierzowskiego zamku Ojców, którego najstarsze fragmenty powstały w XIV w. i można tu oglądać historyczną ekspozycję w wieży bramnej, plac zamkowy ze studnią i wzgórze przed basztą obronną. Warto zobaczyć ponadto Maczugę Herkulesa, czyli charakterystyczną formację skalną, a także Jaskinię Łokietka, park krajobrazowy Dolinki Krakowskie, Brandysówkę, Dolinę Będkowską, kopalnię odkrywkową dolomitu Dubie i kopalnię wapienia Czadkowice. W Paczółtowicach amatorzy gry w golfa mogą skorzystać z usług Krakow Valley Golf & Country Club.

Po Pieninach

Bardzo malownicza, widokowa droga z szerokimi panoramami Gorców i skalistych Pienin. Niewielkimi zakosami okrąża Jezioro Czorsztyńskie, a następnie Jezioro Sromowieckie. Widok na nie z góry jest fascynujący. Dalej jedzie się pod murami zamków Czorsztyn i Niedzica i wraca do serca Pienin, pod najwyższy szczyt pasma – Trzy Korony.

Na trasie: W Dębnie znajdziemy unikat na skalę światową – wpisany na listę dziedzictwa UNESCO drewniany gotycki kościół św. Michała Archanioła z wyjątkowo cennym wyposażeniem i unikatową polichromią patronową z ok. 1500 r., najstarszą w Europie. Z kolei Frydman słynie z wczesnogotyckiego kościoła św. Stanisława i z kaszteli, czyli dworu obronnego wybudowanego w latach 1585-90. W Niedzicy warto skręcić nad zaporę, która spiętrza wody Dunajca, tworząc Jezioro Czorsztyńskie, oraz zwiedzić zamek Dunajec. To średniowieczna warownia, mieszcząca dziś sale muzealne i pokoje hotelowe. W miejscowości Sromowce Niżne można podziwiać drewniany kościół św. Katarzyny z XVI w. i przystanie flisackie. Mieści się też tam punkt widokowy i wypadowy na Trzy Korony i Górę Zamkową z grotą św. Kingi. Na odcinku Sromowce Wyżne-Czorsztyn kierowcy docenią wspaniałe serpentyny. W Czorsztynie czekają ruiny gotyckiego zamku z XIV w., a na przełęczy Snozka – słynne "Organy" Władysława Hasiora.

Roztocze

Drogi wiodą przez piękne pagórkowate tereny z wieloma punktami widokowymi. Swoim charakterem z niesamowitymi panoramami Roztocza trasa przypomina drogi podkarpackiego pogórza. Przejazd przez trzy parki krajobrazowe i jeden narodowy pozwala na podziwianie dziewiczej przyrody.

Na trasie: W Szczebrzeszynie znajdziemy najstarszy obiekt sakralny należący do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. W obecnej postaci został zbudowany w XVI w., prawdopodobnie na ruinach katolickiego kościoła z XIV w. W mieście tym warto obejrzeć również późnorenesansową synagogę z XVII w. (teraz to siedziba ośrodka kultury) oraz ruiny wieży zamkowej z XIV w. Na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego atrakcji jest jeszcze więcej.

Do najciekawszych należą m.in. kościół św. Jana Nepomucena "Na Wodzie" z XVIII w., zabytkowy browar (można napić się świeżego piwa), wieża widokowa i plaża w Zwierzyńcu oraz punkt widokowy Tereszpol-Zygmunty. Przepiękna panorama Puszczy Solskiej rozciąga się z baszty i kamieniołomu w Józefowie, a z wieży widokowej w Suścu przy dobrej pogodzie można zobaczyć Długi Goraj – najwyższy szczyt Roztocza. Niezapomniane widoki są też z baszty w Krasnobrodzie. W Bondyrzu koniecznie zajrzyjcie do Muzeum Historycznego Światowego Związku Żołnierzy AK.

Sierakowski Park Krajobrazowy

Malownicza trasa wiedzie przez nieprzebyte ostępy Puszczy Noteckiej i Pojezierza Poznańskiego, wije się między długimi rynnami jezior polodowcowych i wspina na liczne wydmowe pagórki. Drogi o charakterze lokalnym są wąskie, jednak niedogodności wynagradzają malownicze widoki i możliwość kąpieli wodnych oraz słonecznych.

Na trasie: Lasy zajmują 33 proc. powierzchni parku krajobrazowego, a na jego terenie znajduje się aż 5 rezerwatów i kilkadziesiąt pomników przyrody. Do tego przebiegają tamtędy liczne szlaki rowerowe, piesze i kajakowe. Polodowcowy krajobraz najlepiej podziwiać z punktów widokowych w Łężeczkach (na Jezioro Chrzypskie) oraz na "Górze Głazów" w Grobli – na Puszczę Notecką i dolinę Warty.

Na miłośników architektury czekają m.in. kościół i pałac ze stadniną w Kwilczu, zamek Opalińskich w Sierakowie, którego historia sięga XIV w., skansen Olandia, czyli kompleks dworsko-parkowy w Prusimiu, stare miasto w Międzychodzie, czy dawny pałac Sapiehów w Wieleniu (niestety, nieudostępniony dla zwiedzających). W mieście tym można za to jeszcze zobaczyć jedną z 17 zachowanych w Polsce wież Bismarcka, których w sumie na terenie naszego kraju było około 40. Swoistą atrakcję stanowi także przeprawa promowa przez Wartę w Zatomiu Nowym.

Pojezierze Gostynińsko-Włocławskie

Jedyne na Mazowszu pojezierze, zwane mazowieckimi Mazurami, w znacznej części jest porośnięte borami sosnowymi. Na jego obszarze znajduje się też kilkadziesiąt jezior o różnej wielkości, które stały się naturalną bazą dla licznych ośrodków wypoczynkowych. Część trasy biegnie wzdłuż koryta Wisły i w otulinie Gostynińsko-Włocławskiego Parku Krajobrazowego.

Na trasie: W Płocku warto wybrać się na Wzgórze Tumskie z bazyliką katedralną z XII w., w której znajdują się groby polskich władców i kopia romańskich Drzwi Płockich z brązu z około 1154 r. Z bazyliką sąsiaduje zamek książęcy z XIV w., przebudowany z czasem na opactwo benedyktynów, a dziś mieszczący Muzeum Diecezjalne. Stare Miasto w najstarszej części zachowało układ przestrzenny od ponad 800 lat. Atrakcją nie tylko dla dzieci będzie położone nieopodal płockie zoo. W Nowym Duninowie polecamy odwiedzenie neogotyckiego pałacu, zwanego Zameczkiem, a we Włocławku – zapory wodnej. Na trasie położone są jeziora: Rakutowskie, Goreńskie, Lucieńskie, Białe i Łąckie.

Polskie Tatry

Trasa nazywana przez wybitnego autora przewodników górskich Józefa Nykę "najpiękniejszą drogą samochodową Polski". Pozwala na cieszenie się panoramami polskich Tatr i serpentynami drogi Osfalda Blazera. Po drodze do Łysej Polany prowadzi w głąb Tatr Wysokich z majestatycznymi granitowymi szczytami.

Na trasie: W Chochołowie można podziwiać oryginalne drewniane góralskie chałupy w stylu zakopiańskim. W jednej z nich mieści się Centrum Dziedzictwa Przyrodniczego – Muzeum Torfowisk, a chałupa zamożnego gospodarza Jana Bafii jest siedzibą Muzeum Powstania Chochołowskiego. Punkt obowiązkowy to zimowa stolica Polski, czyli Zakopane, oferujące atrakcje dla turystów w każdym wieku. Warto wybrać się kolejką linową na Kasprowy Wierch, zobaczyć dawne przejście graniczne na Łysej Polanie albo poczuć kolarskie emocje na odcinku trasy wyścigu Tour de Pologne (Poronin–Ząb), a w Bukowinie Tatrzańskiej, choć na chwilę zajrzeć do kompleksu basenów geotermalnych – to jeden z największych obiektów tego typu w Polsce.

Sudecki Zakręt Śmierci

Droga z najsłynniejszym zakrętem w Polsce, który powstał na zboczu Czarnej Góry w latach 1935-37, a swoją nazwę zawdzięcza licznym wypadkom samochodowym, do których na nim doszło. To też świetna baza wypadowa do zdobywania Gór Izerskich. Wzdłuż trasy można podziwiać piękne panoramiczne widoki na Pogórze Izerskie.

Na trasie: Spośród przyrodniczych atrakcji warto odwiedzić wodospad Szklarki, drugi co do wysokości (13,3 m) w polskich Karkonoszach, którego wody spadają szeroką kaskadą, zwężającą się ku dołowi i spiralnie skręcającą, położony w Karkonoskim Parku Narodowym (wstęp płatny). Z wiadomych względów zalecamy zachowanie ostrożności na Zakręcie Śmierci, na odcinku między Szklarską Porębą a Świeradowem-Zdrojem, choć roztaczający się stamtąd widok na Karkonosze potrafi zaprzeć dech w piersiach. Chwili relaksu można zażyć w uzdrowisku i pijalni wód w Świeradowie-Zdróju. Warto też pokonać podziemną trasę turystyczną w kopalni św. Jana w Krobicy, a także odwiedzić zespół pałacowo-folwarczny z XVII-XIX w. w otoczeniu parku w Wojanowie.

Suwalska kraina

Trasa biegnie przez pofalowane tereny Pojezierza Suwalskiego. Niezliczone jeziora i duże różnice wysokości oraz kręte drogi zapewniają niesamowite wrażenia. Widoki rozpościerające się ze szczytów wzgórz morenowych są zachwycające.

Na trasie: Suwalski Park Krajobrazowy jest jednym z najstarszych parków krajobrazowych w Polsce. Na jego terenie znajdują się 4 rezerwaty: Głazowisko Łopuchowskie, Głazowisko Bachanowo nad Czarną Hańczą, Jezioro Hańcza i Rutka. Jezioro Hańcza to najgłębszy tego typu zbiornik wodny w Polsce, z głębokością maksymalną 108,5 m. Nie wolno pominąć wiaduktów kolejowych w Stańczykach. Te dwa mosty z lat 1917-18, będące elementem nieczynnej infrastruktury linii kolejowej Gołdap–Żytkiejmy, nazywane akweduktami Puszczy Rominckiej (na zdjęciu), są zaliczane do najwyższych w naszym kraju – wysokość do 36,5 m, długość 180 m. Rzeka Rospuda, przepływająca przez Pojezierze Suwalskie i Puszczę Augustowską, oddaje do dyspozycji kajakarzy ponad 65 km malowniczego szlaku kajakowego (na zdjęciu) o różnych stopniach trudności, a do tego liczne miejsca do biwakowania wzdłuż jej brzegów. Chętnie odwiedzane przez turystów są także jeziora: Szelment Wielki, Szelment Mały, Rospuda, Garbaś, Sumowo i Bolesty. W miejscowości Raczki warto zajrzeć do XVIII-wiecznego neogotycko-klasycystycznego kościoła parafialnego, wpisanego do rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Śladem Rajdu Elmot

To trasa rajdu samochodowego odbywającego się od 1972 r., dawniej będącego etapem eliminacyjnym mistrzostw Europy, a obecnie – rundą rajdowych samochodowych mistrzostw Polski. Droga widokowa wiedzie przez kręte szlaki Gór Sowich oraz legendarne podziemne miasta i tajemnicze budowle z czasów III Rzeszy. Obfituje w górskie serpentyny i pełne uroku panoramy górskie.

Na trasie: Warto zajrzeć do ewangelicko-augsburskiego kościoła Pokoju pod wezwaniem św. Trójcy w Świdnicy. To największa drewniana barokowa świątynia w Europie, wybudowana w XVII w. (na zdjęciu) i pieczołowicie odrestaurowana w ciągu ostatniego ćwierćwiecza. W 2001 r. obiekt ten został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Serpentyna do Modliszowa w trakcie rajdu jest odcinkiem specjalnym. W samym Modliszowie polecamy platformę widokową, do której można dostać się ścieżką prowadzącą z parkingu. Tam roztacza się panorama Wzgórz Strzegomskich, miasta Świdnicy i Masywu Ślęży, a przy dobrej pogodzie można dojrzeć nawet zarys Sky Tower we Wrocławiu.

Jadąc dalej trasą, nie sposób ominąć zapory wodnej i zamku w Grodnie (Zagórze Śląskie), którego historia liczy sobie ponad 700 lat. Z kolei w Pieszycach znajdziemy barokowy pałac, często nazywany zamkiem albo Wersalem Śląska. Dużą atrakcją są sztolnie walimskie, będące elementem największego projektu górniczo-budowlanego kompleksu Riese (na zdjęciu), realizowanego przez nazistowskie Niemcy. Jego budowę rozpoczęto w 1943 r. w Górach Sowich i ostatecznie nigdy nie ukończono. W skład wchodzą m.in. sztolnie, wielkie podziemne hale i tunele (Walim-Rzeczka) i podziemne miasto Osówka. Ponoć połowa tuneli nie została jeszcze odkryta.

Trasa Stu Zakrętów i Błędnych Skał

Malownicza trasa, która – jak sama nazwa wskazuje – wiedzie przez niezliczone serpentyny między szczytowymi partiami Gór Stołowych. Jej budowę rozpoczęto w 1867 r.

Na trasie: Zwiedzanie Gór Stołowych warto rozpocząć od Szczelińca Wielkiego. To najwyższy szczyt tego pasma, a samochód można zostawić na jednym z licznych parkingów (opłata zazwyczaj ok. 10 zł) w okolicach Karłowa lub Pasterki. Obowiązkowo należy zajrzeć wtedy również do labiryntu Błędnych Skał. W Kudowie-Zdroju polecamy zwiedzanie uzdrowiska i parku zdrojowego oraz Kaplicy Czaszek. Została ona zbudowana w latach 1776-84, a jej ściany są wyłożone prawdziwymi szczątkami ludzkimi (około 3 tys. czaszek w kaplicy i 21 tys. w krypcie pod nią). W Wambierzycach można zwiedzić bazylikę Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny z Sanktuarium Wambierzyckiej Królowej Rodzin Patronki Ziemi Kłodzkiej (barokowa budowla z XVIII w.). Ciekawą ekspozycję prezentuje Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju, utworzone w młynie papierniczym z XVI-XVII w., zbudowanym nad Bystrzycą Dusznicką.

W poprzek Mazur

Trasa przebiega przez Krainę Wielkich Jezior Mazurskich, zwaną Krainą Tysiąca Jezior. Wijące się przez morenowe wzgórza drogi zaskakują malowniczymi dalekimi panoramami rozległych pól i lasów, a okolica obfituje w liczne zabytki.

Na trasie: Już na starcie warto zwiedzić Ornetę z jej zabytkowym rynkiem i gotyckim ratuszem z XIV w. (w jego wieży znajduje się najstarszy na Warmii dzwon, pochodzący z 1384 r.) oraz XIV-wieczną gotycką bazyliką św. Jana Chrzciciela. W Lidzbarku Warmińskim polecamy zamek biskupów warmińskich wraz z przedzamczem, bastionem i basztą, który jest jednym z najcenniejszych zabytków w Polsce i jedną z najlepiej zachowanych budowli na ziemiach byłego państwa krzyżackiego.

W Stoczku Klasztornym – bazylikę Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, wybudowaną w XVII w. jako wotum dziękczynne po zakończeniu wojny ze Szwecją. Tam w zespole klasztornym więziony był kardynał Stefan Wyszyński, Prymas Tysiąclecia. Inne popularne obiekty na trasie to m.in. sanktuarium Najdroższej Krwi Pana Jezusa w Bisztynku, zamek biskupów warmińskich i gotyckie mosty w Reszlu, bazylika i sanktuarium maryjne w Świętej Lipce, kościół obronny i zamek w Kętrzynie oraz Wilczy Szaniec w Gierłoży, czyli ukryta w lesie kwatera Hitlera z lat 1941-44, w której 20 lipca 1944 r. miał miejsce nieudany zamach na jego życie.

Nieopodal, w Mamerkach, mieści się dawna kwatera Wehrmachtu z kompleksem doskonale zachowanych bunkrów, a w Giżycku – wybudowana w połowie XIX w. twierdza Boyen. Wzdłuż całej trasy można skorzystać z oferty licznych punktów gastronomicznych oferujących świeżą rybę, a także odpocząć na plażach nad jeziorami.

Wielka pętla bieszczadzka

Znana trasa przez "polski Dziki Zachód", po magicznych zakątkach Bieszczad. Wiedzie krętymi drogami przez zagubione w górach dawne wioski i cerkwie oraz dzikie kaskady rzeczne, z widokiem na przepiękne bieszczadzkie połoniny. Trasa została uwieczniona w pierwszym polskim westernie "Rancho Texas" i dramacie "Baza ludzi umarłych".

Na trasie: Do atrakcji turystycznych Leska należą m.in.: zamek Kmitów, wybudowany w 1507 r., dawna synagoga z przełomu XVI i XVII w., w której obecnie mieści się galeria sztuki, oraz XVI-wieczny kościół farny. Zabytkowe cerkwie znajdziemy także w miejscowościach: Hoszów, Rabe, Żłobek, Czarna i Smolnik. W Uhercach Mineralnych można podziwiać najszerszy w Bieszczadach – 38 m – wodospad na rzece Olszance. U jego podnóża powstał kocioł eworsyjny o głębokości 2 m, jest tam też dzika plaża.

W Czarnej nadal działa kopalnia ropy naftowej, a w Lutowiskach – stadnina koni huculskich "Trohaniec". Przy trasie nie sposób ominąć punktów widokowych na połoniny, w tym przełęczy Wyżniańskiej i Wyżnej, a przy okazji zachwycić się serpentynami na odcinku do Wetliny. W Starym Siole (Wetlina) znajdziemy z kolei najwyższy w Bieszczadach – 5 m – wodospad Siklawa Ostrowskich. Na szlakach Bieszczadzkiego Parku Narodowego można się natknąć na rzadkie zwierzęta: niedźwiedzie, wilki, rysie, żbiki, żubry i jelenie karpackie. Położony wśród gór zbiornik retencyjny Jezioro Solińskie, którego powstanie jest związane z zatopieniem kilku wsi, ma dobrze rozwiniętą bazę turystyczną.