Odebranie prawa jazdy reguluje art. 135 kodeksu drogowego. Podzielono go na dwa punkty. Pierwszy mówi o sytuacji, kiedy funkcjonariusz prawo jazdy zatrzymuje (musi je zatrzymać z mocy ustawy), a drugi kiedy policjant prawo jazdy zatrzymać może. Dla kierowcy w tej chwili ważniejsze jest to, czy po zatrzymaniu tego dokumentu będzie mógł kontynuować podróż, czy zostanie zmuszony do poszukania kogoś innego na miejsce kierowcy.
Pokwitowanie zatrzymania prawa jazdy (które zawsze otrzymamy w takiej sytuacji) pozwoli nam jechać dalej, jeśli policjant podjął decyzję z powodu:
- stwierdzenia zniszczenia dokumentu w sposób powodujący jego nieczytelność - sytuacja dość oczywista, choć z drugiej strony trudno sobie wyobrazić, jak można by obecnie obowiązujący wzór prawa jazdy doprowadzić do takiego stanu
- podejrzenia podrobienia lub przerobienia prawa jazdy – można uznać to za przypadek wyjątkowy, ponieważ trudno przypuszczać, by zdarzyło się to przeciętnemu kierowcy
- upłynięcia terminu ważności prawa jazdy – dotyczy to sytuacji, kiedy z jakichkolwiek względów (zwykle zdrowotnych) w dokumencie określono taki termin
- uzasadnionego podejrzenia, że kierowca popełnił przestępstwo lub wykroczenie, za które może zostać orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów – w tym przypadku to policjant podejmuje decyzje o zatrzymaniu prawa jazdy, przy czym nie chodzi o prowadzenie po spożyciu alkoholu, ale o inne czyny, za które można stracić uprawnienia do kierowania, np. nieudzielenie pomocy ofiarom wypadku.
W każdej z powyższych sytuacji pokwitowanie uprawnia do kierowania przez 7 dni. Zazwyczaj nie udaję się odzyskać w tym czasie zatrzymanego dokumentu, ale na pewno można będzie dojechać do domu. Będziemy mieli też tydzień na podróże do rozmaitych urzędów oraz przygotowanie się do ewentualnego „odstawienia” samochodu. Warto też przypomnieć, że zatrzymanie prawa jazdy to co innego niż utrata uprawnień do kierowania, więc w razie skontrolowania przez policję po upływie 7 dni będzie grozić nam tylko mandat (50 zł) za kierowanie bez posiadania przy sobie wymaganego dokumentu.
Należy wiedzieć, że są też sytuacje, kiedy po zatrzymaniu prawa jazdy nie otrzymamy żadnego dokumentu uprawniającego do kierowania, choćby na krótko. Stanie się tak, jeśli policjant zabierze nam dokument z powodu:
- uzasadnionego podejrzenia, że kierowca prowadził po spożyciu alkoholu albo będąc pod wpływem środka działającego podobnie do alkoholu – w takiej sytuacji funkcjonariusz przeprowadzi też oczywiście badanie zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu bądź zawiezie na badanie krwi lub moczu (badania krwi możemy także zażądać, gdy nie zgadzamy się z wynikiem pomiaru przy użyciu alkomatu, ale warto to zrobić wyłącznie w sytuacji, gdy jesteśmy pewni swego, bowiem zwykle wynik będzie dla nas gorszy niż ten z alkomatu)
- stwierdzenia, że decyzją uprawnionych organów prawo jazdy zostało zatrzymane lub cofnięte albo że sąd orzekł zakaz prowadzenia pojazdów
- przekroczenia limitu 24 punktów karnych za naruszenie przepisów ruchu drogowego lub 20 punktów w okresie jednego roku od wydania prawa jazdy po raz pierwszy.
Kiedy Mogą zatrzymać? Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. „Prawo o ruchu drogowym”.
Art. 1351.Policjant:
1) zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem w razie:
a) uzasadnionego podejrzenia, że kierujący znajduje się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu,
b) stwierdzenia zniszczenia prawa jazdy w stopniu powodującym jego nieczytelność,
c) podejrzenia podrobienia lub przerobienia prawa jazdy,
d) gdy upłynął termin ważności prawa jazdy,
e) gdy wobec kierującego pojazdem wydane zostało postanowienie lub decyzja o zatrzymaniu prawa jazdy,
f) gdy wobec kierującego pojazdem orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów lub wydano decyzję o cofnięciu prawa jazdy,
g) przekroczenia przez kierującego pojazdem liczby 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego,
h) przekroczenia przez kierującego pojazdem, w okresie 1 roku od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy, liczby 20 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego;
2) może zatrzymać prawo jazdy za pokwitowaniem w razie uzasadnionego podejrzenia, że kierowca popełnił przestępstwo lub wykroczenie, za które może być orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów.
3) Pokwitowanie zatrzymania prawa jazdy z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b–d oraz w pkt 2, uprawnia do kierowania pojazdem w ciągu 7 dni.
Co się dzieje po zatrzymaniu prawa jazdy?Art. 136 1. Zatrzymane prawo jazdy, z wyjątkiem przypadku określonego w art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. c, policja przekazuje niezwłocznie, nie później niż w ciągu 7 dni, według właściwości, sądowi uprawnionemu do rozpoznania sprawy o wykroczenie, prokuratorowi lub staroście.
W razie przeprowadzenia badania krwi lub moczu dla oceny trzeźwości lub zawartości środka działającego podobnie do alkoholu, prawo jazdy przekazuje się wraz z wynikiem tego badania. Jeżeli jednak wynik tego badania nie został uzyskany w ciągu 30 dni od dnia zatrzymania prawa jazdy, należy niezwłocznie zwrócić je właścicielowi.