Starszy kierowca wjechał pod prąd na trasę S8. W jakim wieku kierowca jest najgroźniejszy?

• Z policyjnych statystyk wypadków nie wynika, że seniorzy są bardziej niebezpieczni niż kierowcy należący do młodszych grup wiekowych
• Najwięcej wypadków powodują kierowcy w wieku 18-24 lata
• Wypadki powodowane przez seniorów bywają bardzo medialne, a wynikają często ze słabego wzroku i ograniczonej orientacji w terenie

Bez wątpienia wraz z wiekiem maleje sprawność psychomotoryczna kierowców. Już po czterdziestce wielu ludziom pogarsza się wzrok. Wraz z postępującym wiekiem na podjęcie decyzji – jakiejkolwiek – człowiek potrzebuje coraz więcej czasu. Stąd pojawiające się co jakiś czas doniesienia o starszych kierowcach, którzy np. pod prąd wjechali na autostradę. To teoretycznie niemożliwe, a w praktyce – zdarza się. Jest niemal oczywiste, że – poza sytuacjami wynikającymi ze źle oznakowanych robót drogowych czy placów budowy – taka sytuacja może się wydarzyć tylko takiemu kierowcy, który niedowidzi albo nie wie, co się wokół niego dzieje. Częściej w nocy niż w dzień. 85-letni kierowca, który jadąc pod prąd drogą ekspresową wyjechał „na czołówkę”, podróżował w dzień. A zatem coś naprawdę poszło nie tak.

Doświadczenie i... słaby wzrok

Z pewnością jest wielu starszych kierowców, którym stan zdrowia nie pozwala na prowadzenie samochodu, a mimo to nie potrafią oddać kluczyków. Powinni być okresowo badani, choćby po to, by skorygować wzrok albo, by dowiedzieć się, że źle widzą. No dobrze: ale czy oni jedni?

Wraz z wiekiem kierowca zdobywa doświadczenie i maleje jego skłonność do brawury. Swoje robi rosnąca świadomość – u bardzo wielu kierowców – że nie są najlepsi, najsprawniejsi i że raczej powinni jeździć wolniej. I zwalniają. Starsi kierowcy nierzadko doprowadzają wielu młodszych uczestników ruchu do białej gorączki tym, że jeżdżą zbyt wolno – tzn. że trzymają się obowiązujących ograniczeń. Efekt? Statystyki nie potwierdzają, że są oni szczególnie niebezpieczni.

Co mówią statystyki policyjne?

Jeśli chodzi o sprawców wypadków, którymi są kierujący pojazdami, policja dla celów statystycznych dzieli ich na kilka grup wiekowych. Podział ten jest, delikatnie mówiąc, dalece niedoskonały, gdyż najmłodsi kierowcy samochodów (mówimy o tych, którzy przynajmniej teoretycznie mogą mieć prawo jazdy) należą do grupy 18-24 lata. Tak naprawdę dane o zagrożeniu generowanym przez najmłodszych kierowców nie mówią całej prawdy – ostatecznie kierowca w wieku 22 lat może być już kierowcą doświadczonym – przynajmniej w porównaniu do kierowcy, który ma 19 lat i prawo jazdy od dwóch miesięcy. Zapewne ci zdecydowanie najmłodsi kierowcy są jeszcze „gorsi” niż cała grupa kierowców w wieku 18-24 lat, do której zostali przypisani.

Co ciekawe, kierowcy w wieku 60 plus należą do... powodujących najmniej wypadków!

Sprawcy wypadków – kierujący pojazdami wg grup wiekowych – dane policji

Jak to liczyć?

W Polsce przyjęto wskaźnik „liczby wypadków na 10 tysięcy populacji” – czyli ile spowodowanych wypadków przypada na 10 tysięcy kierowców należących do danej grupy wiekowej. Dla tych najmłodszych wskaźnik wynosi 17,5. Dla najstarszych – tylko 4,8! Gdyby przyjąć, że każdy starszy kierowca powinien być zbadany pod kątem sprawności psychomotorycznej oraz kondycji psychicznej to może... tym samym badaniom należałoby poddać także najmłodszych kierowców (lub z dowolnej innej grupy wiekowej)? Jedno jest pewne: po solidnie przeprowadzonych badaniach kierowców byłoby mniej!

Dane są jednak zaledwie orientacyjne. Ze statystyk wypadków nie wynika, ile przeciętnie przejeżdża samochodem 18-latek, a ile 70-latek. W Niemczech wykorzystuje się definicję „wozokilometra” – w tym przypadku najwłaściwsza byłaby informacja: ile wypadków powoduje kierowca w danym wieku w przeliczeniu na kilometr jazdy. Ale takich danych w odniesieniu do Polski nie mamy.

Badaj się!

Ponieważ mało prawdopodobne jest wprowadzenie obowiązkowych, regularnych badań zdrowia, w tym sprawności psychomotorycznej, dla każdego, można tylko poradzić: badaj się, jeśli czujesz, że coś z tobą nie tak! To nie znaczy, że będziesz musiał oddać prawo jazdy – ale może będziesz musiał zmienić szkła w okularach. Dla swojego i naszego bezpieczeństwa i dla komfortu prowadzenia auta!