- Największą czcionką oznaczony jest rozmiar opony, jednak ważnych informacji jest znacznie więcej
- Zaraz po liczbach opisujących rozmiar opony znajdują się liczby oznaczające nośność opony oraz jej prędkość maksymalną
- Trudniej znaleźć zakodowaną datę produkcji, jednak również na nią warto zwrócić uwagę
Rozmiar opony
Największą czcionką oznaczony jest rozmiar opony. Może on wyglądać np. tak: 205/50 R15. Jak go odszyfrować? 205 to szerokość opony w milimetrach. Samochody małe mają opony o mniejszej szerokości, np. 165, a z kolei duże pojazdy i sportowe — o większej, np. 225. Ekstremalne rozwiązania, stosowane w prawdziwej ekstraklasie samochodowej mogą sięgać szerokości nawet 275 mm.
Drugi parametr mówi o barku opony, czyli jej wysokości. Nie jest to jednak prosta wartość liczbowa, ale stosunek wysokości do szerokości. W tym wypadku łatwo obliczyć, że wysokość barku wynosi 102,5 mm (0,5*205).
Liczba po literze "R" oznacza średnicę felgi w calach.
Informację o rozmiarze opon (a często i o możliwych do zastosowania zamiennikach) w naszym pojeździe można znaleźć na słupku przy drzwiach kierowcy, w schowku lub na klapce wlewu do paliwa, a także w instrukcji.
Indeks prędkości
Zaraz po liczbach opisujących rozmiar opony znajdują się liczby oznaczające nośność opony oraz jej prędkość maksymalną.
Właściwy dla naszego auta indeks prędkości (czyli homologowany) podawany jest przez producenta samochodu, znajdziemy go w karcie pojazdu. Najczęściej indeks prędkości jest nieco wyższy niż maksymalna prędkość naszego samochodu. W przypadku opon zimowych, indeksy prędkości są niższe, od tych letnich.
Indeks prędkości opon określa, z jaką maksymalną prędkością może się poruszać pojazd w nie wyposażony. Jeśli indeks nie wyższy niż H (do 210 km/h), to brane jest pod uwagę maksymalne obciążenie opony zgodnie z jej indeksem nośności. Przy indeksach wyższych niż H (210 km/h), zakłada się proporcjonalnie mniejsze dopuszczalne obciążenie wraz ze wzrostem prędkości.
- J — do 100 km/h
- K — do 110 km/h
- L — do 120 km/h
- M — do 130 km/h
- N — do 140 km/h
- P — do 150 km/h
- Q — do 160 km/h
- R — do 170 km/h
- S — do 180 km/h
- T — do 190 km/h
- H — do 210 km/h
- V — do 240 km/h
- W — do 270 km/h
- Y — do 300 km/h
- VR — powyżej 210 km/h
- ZR — powyżej 240 km/h
Co oznacza indeks nośności?
Indeks nośności wyrażany jest za pomocą międzynarodowego wskaźnika nośności LI — Load Index. Wartość ta zawsze umieszczona jest na boku opony razem z rozmiarem, np. 205/50R15 91V. Oznacza on maksymalne dopuszczalne obciążenie jednej opony przy maksymalnej dopuszczalnej dla danej opony prędkości. Przykładowo, gdy nasza opona ma indeks nośności 91, oznacza to, że obciążenie na jedną oponę nie może przekraczać 615 kg. Mnożąc tę wartość razy 4 (cztery opony w samochodzie), powinniśmy uzyskać wartość nieznacznie większą, niż dopuszczalna masa całkowita naszego samochodu z pełnym obciążeniem (taką informację znajdziemy w dowodzie rejestracyjnym).
50 — 190 kg / na oponę
51 — 195 kg / na oponę
52 — 200 kg / na oponę
53 — 206 kg / na oponę
54 — 212 kg / na oponę
55 — 218 kg / na oponę
56 — 224 kg / na oponę
57 — 230 kg / na oponę
58 — 236 kg / na oponę
59 — 243 kg / na oponę
60 — 250 kg / na oponę
61 — 257 kg / na oponę
62 — 265 kg / na oponę
63 — 272 kg / na oponę
64 — 280 kg / na oponę
65 — 290 kg / na oponę
66 — 300 kg / na oponę
67 — 307 kg / na oponę
68 — 315 kg / na oponę
69 — 325 kg / na oponę
70 — 335 kg / na oponę
71 — 345 kg / na oponę
72 — 355 kg / na oponę
73 — 365 kg / na oponę
74 — 375 kg / na oponę
75 — 387 kg / na oponę
76 — 400 kg / na oponę
77 — 412 kg / na oponę
78 — 425 kg / na oponę
79 — 437 kg / na oponę
80 — 450 kg / na oponę
81 — 462 kg / na oponę
82 — 475 kg / na oponę
83 — 487 kg / na oponę
84 — 500 kg / na oponę
85 — 515 kg / na oponę
86 — 530 kg / na oponę
87 — 545 kg / na oponę
88 — 560 kg / na oponę
89 — 580 kg / na oponę
90 — 600 kg / na oponę
91 — 615 kg / na oponę
92 — 630 kg / na oponę
93 — 650 kg / na oponę
94 — 670 kg / na oponę
95 — 690 kg / na oponę
96 — 710 kg / na oponę
97 — 730 kg / na oponę
98 — 750 kg / na oponę
99 — 775 kg / na oponę
100 — 800 kg / na oponę
101 — 825 kg / na oponę
102 — 850 kg / na oponę
103 — 875 kg / na oponę
104 — 900 kg / na oponę
105 — 925 kg / na oponę
106 — 950 kg / na oponę
107 — 975 kg / na oponę
108 — 1000 kg / na oponę
109 — 1030 kg / na oponę
110 — 1060 kg / na oponę
111 — 1090 kg / na oponę
112 — 1120 kg / na oponę
113 — 1150 kg / na oponę
114 — 1180 kg / na oponę
115 — 1215 kg / na oponę
116 — 1250 kg / na oponę
117 — 1285 kg / na oponę
118 — 1320 kg / na oponę
119 — 1360 kg / na oponę
120 — 1400 kg / na oponę
121 — 1450 kg / na oponę
122 — 1500 kg / na oponę
123 — 1550 kg / na oponę
124 — 1600 kg / na oponę
125 — 1650 kg / na oponę
126 — 1700 kg / na oponę
Dla indeksów prędkości VR, ZR, V, W, Y: Dla opon kategorii VR maksymalne obciążenie podawane jest dla prędkości 210 km/h. Dla opon kategorii ZR maksymalne obciążenie podawane jest dla prędkości 240 km/h. Dla opon z indeksem V należy zmniejszyć obciążenie o 3% co 10 km/h w zakresie od 210 do 240 km/h. Dla opon z indeksem W należy zmniejszyć obciążenie o 5% co 10 km/h w zakresie od 240 do 270 km/h. Dla opon z indeksem Y należy zmniejszyć obciążenie o 5% co 10 km/h w zakresie od 270 do 300 km/h.
Na oponach zimowych i większości całorocznych znajdziemy również symbol śnieżynki na tle trzech górskich szczytów (3PMSF). We wszystkich krajach na kontynencie europejskim opony ze śnieżynką (inaczej symbol alpejski) są traktowane jako zimowe.
Wystepuje też oznaczenie M+S (z ang: "mud&snow" to błoto i śnieg), jednak nie przesądza o zimowości. Napis "winter" na oponie jest jedynie często wykorzystywany w nazwach własnych.
Data produkcji opon
Jest jeszcze jeden parametr, na który warto zwrócić uwagę. Każda opona posiada bowiem zakodowaną datę produkcji. Oznacza ją ciąg czterech liczb, z których dwie pierwsze oznaczają kolejny tydzień roku, zaś dwie kolejne — rok produkcji. I tak np. 3806 oznacza 38. tydzień 2006 r. Czy data produkcji jest istotna? Zdania są podzielone.
Opona, jak każdy wyrób z gumy i jej mieszanek, z czasem się starzeje i traci swoje właściwości. Jeśli jednak opona jest przechowywana we właściwy sposób, proces ten postępuje powoli. W dodatku producenci cały czas udoskonalają skład mieszanki, by ten proces opóźnić. Obecnie nie ma jednoznacznych przepisów mówiących o tym, jak starą oponę można sprzedawać jako nową. Istnieje nieobowiązkowa Polska Norma PN-C94300-7, która określa, że opona nowa nie może być starsza niż trzy lata.
Producenci często obejmują swoje produkty dwuletnią gwarancją, co oznacza, że gwarantują prawidłową pracę opony przynajmniej przez pięć lat. A więc nie ma powodów, by bać się kilkuletnich opon. Jeśli jednak są starsze niż trzy lata, można domagać się od sprzedawcy rabatu, natomiast uczciwy handlowiec sam powinien poinformować nas, że sprzedaje opony starsze niż trzyletnie.
Przyjmuje się, że przy właściwej eksploatacji i przechowywaniu opony można bezpiecznie użytkować maksymalnie do 10 lat.
