Wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (VAT). Na podstawie tychże przepisów przedsiębiorcy mogli odliczyć podatek VAT od paliwa tankowanego do aut firmowych, pod warunkiem, że dopuszczalna ładowność tych aut mieściła się w tzw. wzorze Lisaka (patrz ramka). Przyjęte rozwiązanie było bardziej restrykcyjne dla podatników niż to obowiązujące przed wejściem Polski do UE. W związku z tym, jeden z podatników zaskarżył decyzję wrocławskiej Izby Skarbowej odmawiającą prawa do pełnego odliczenia podatku VAT od paliwa tankowanego do auta firmowego. Wojewódzki Sąd Administracyjny w kwietniowym orzeczeniu (sygn. I SA/Wr 1852/06) uznał, że wzór Lisaka jest niezgodny z prawem unijnym, a zwłaszcza z VI Dyrektywą VAT Rady UE (77/388/EEC). Nowe przepisy w tym zakresie były o wiele mniej korzystne dla przedsiębiorców niż te zawarte w starej ustawie o VAT, a co za tym idzie - spora część przedsiębiorców straciła możliwość odliczania podatku VAT od zakupionego paliwa do samochodów firmowych.

Można ubiegać się o zwrot

Na mocy orzeczenia Wrocławskiego Sądu Administracyjnego podatnicy VAT, którzy w związku z wprowadzeniem wzoru Lisaka stracili prawo do odliczania VAT od zakupu samochodów oraz paliwa do nich, mogą żądać od fiskusa zwrotu tego podatku. W postępowaniu skarbowym powinni oni powołać się na niezgodność prawa polskiego z prawem unijnym, a swoją argumentację oprzeć bezpośrednio na art. 1 VI Dyrektywy VAT, który stanowi, że w razie sporu z fiskusem przedsiębiorca może powoływać się wprost na przepisy VI Dyrektywy. Oznacza to, że w takiej sytuacji można pominąć przepisy krajowe i stosować bezpośrednio do swojej sytuacji przepisy wspólnotowe.

Jak to zrobić?

Na wyrok powinni powoływać się wszyscy podatnicy, którzy stracili lub tracą prawo do odliczenia. Najważniejszym argumentem, jaki daje wyrok, jest uznanie, że podatnicy, których samochody nie spełniały warunku ładowności zawartego we wzorze Lisaka, ale w poprzednim, tj. obowiązującym do 1 maja 2004 r., systemie opodatkowania VAT - mieli prawo do odliczenia podatku od paliwa kupionego do napędu samochodów. To z kolei otwiera możliwości żądania zwrotu nadpłaconego podatku. Trzeba pamiętać, że orzeczenie WSA wiąże tylko w konkretnej, indywidualnej sprawie i może być wykorzystywane tylko pomocniczo. Podatnicy, którzy stracili możliwość odliczenia VAT ze względu na przepisy nowej ustawy o VAT, mogą podjąć walkę o odzyskanie pieniędzy. Wyrok można wykorzystać zarówno w przypadku, gdy organ podatkowy zakwestionuje zastosowane odliczenie, jak i wtedy, gdy podatnik z niego nie skorzystał. Podatnik, któremu organy podatkowe zakwestionowały odliczenie VAT, powinien już na etapie odwołania powoływać się na tezy korzystnego dla niego wyroku WSA.

Jeżeli organ odwoławczy nie przychyli się do tych argumentów, podatnik powinien skierować sprawę do sądu administracyjnego i w uzasadnieniu skargi powołać się na orzeczenie WSA we Wrocławiu. Podatnik, który postąpił zgodnie z zakwestionowanym przepisem i nie odliczył VAT, musi skorygować deklarację za miesiące, w których nie skorzystał z odliczenia VAT. Korekty deklaracji wraz z wyjaśnieniem przyczyn korekty i wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty podatnik składa w swoim urzędzie skarbowym. Jeżeli fiskus odmówi, należy się odwołać.

Odwołanie od decyzji pierwszoinstancyjnej wnosi się w terminie 14 dni od doręczenia decyzji. Jest to warunek niezbędny do skierowania sprawy do sądu administracyjnego. Podatnik po wyczerpaniu trybu odwoławczego może złożyć skargę do WSA w terminie 30 dni od doręczenia decyzji za pośrednictwem organu odwoławczego. Gdyby WSA nie przyznał racji podatnikowi, może on wnieść skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Podatnicy powinni pamiętać, że jeśli w związku z brakiem możliwości rozliczenia VAT zaliczyli go do kosztów uzyskania przychodów, będą musieli jednocześnie dokonać korekty w podatku dochodowym i ewentualnie dokonać dopłaty podatku wraz z odsetkami. Powyższe nie dotyczy jednak wszystkich podatników. Ci rozliczający się na ryczałcie nie uwzględniają kosztów w podatku dochodowym. Jeżeli więc mają faktury zakupu paliwa, od którego nie mogli odliczyć podatku VAT po zmianie przepisów, to obecnie, bez dodatkowych zobowiązań w innych podatkach, mogą wystąpić o zwrot VAT. Ostatecznym potwierdzeniem stanowiska korzystnego dla podatników zawartego w wyroku WSA we Wrocławiu będzie wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego. Termin sprawy nie został jeszcze wyznaczony, ale do sądu wpłynęła skarga kasacyjna dyrektora izby skarbowej.

Mało jednak prawdopodobne, że NSA przychyli się do skargi i zmieni orzeczenie sądu pierwszej instancji.