Utarło się określenie "ręczny", ponieważ najczęściej uruchamiany jest dźwignią zaciąganą ręcznie. Niemniej na rynku jest wiele samochodów, w których hamulec postojowy aktywowany jest nogą za pośrednictwem specjalnego dodatkowego pedału lub - w najnowszych, elektronicznych konstrukcjach - przyciskiem.
Klasyczny hamulec postojowy działa mechanicznie jako dźwignia uruchamiająca elementy głównego układu hamulcowego, które w czasie hamowania pedałem uruchamiane są hydraulicznie lub pneumatycznie.
I od tego są wyjątki - jeśli tylne koła mają hamulce tarczowe, często w ich wnętrzu montuje się małe hamulce bębnowe właśnie na potrzeby hamulca postojowego. To rozwiązanie jest dość skomplikowane, ale w efekcie ułatwia działanie, ponieważ hamulec bębnowy łatwiej zablokować.
Dzięki temu hamulec postojowy działa skuteczniej. W sportach motorowych, gdzie hamulec ręczny pomaga wprowadzić samochód w poślizg, stosuje się również sterowanie hydrauliczne.
Hamulec postojowy może mieć dodatkowe funkcje pomocnicze, jak wspieranie ruszania pod górę. Próby z tego typu funkcją ponad 20 lat temu prowadziło Subaru, dziś stosowana jest w modelach np. Land Rovera, porównaj Hill-holder.