Logo
Jak zapobiec niebezpiecznym usterkom?

Jak zapobiec niebezpiecznym usterkom?

Autor Robert Rybicki
Robert Rybicki

Badania stanu auta kojarzą się głównie z corocznym obowiązkiem – tylko czy to wystarczy? Jeśli podchodzimy do sprawy uczciwie i poprosimy diagnostę, żeby opowiedział nam, co widzi pod spodem auta – w dużej mierze tak. Sprawdzi on stan opon, zawieszenia, hamulce i (z grubsza) stan wydechu, co ochroni nas przed wypadkiem a nawet podpowie, czy trzeba coś w najbliższym czasie naprawić.

Jak zapobiec niebezpiecznym usterkom?
Zobacz galerię (4)
Auto Świat
Jak zapobiec niebezpiecznym usterkom?

Podczas takiego przeglądu nikt nie sprawdza jednak elementów, które nie mają bezpośredniego przełożenia na bezpieczeństwo, a ich zaniedbanie może nas drogo kosztować. Diagnosty nie interesuje, czy wymieniliśmy na czas pasek rozrządu, nie wie, czy i kiedy wymieniliśmy olej silnikowy i wszystkie filtry, czy w układzie chłodzenia naszego auta jest wystarczająca ilość płynu. Tym razem skupimy się na elementach podwozia – sprawdźcie, jak o nie dbać, jak często wymieniać i jak się dowiedzieć, czy warto jechać do warsztatu czy jeszcze nie. AkumulatorJest niezbędny do uruchomienia auta. Dbałość o akumulator to ważna rzecz, jednak w wielu współczesnych bateriach ogranicza się ona do okresowego doładowania i sprawdzania, czy napięcie ładowania nie jest ani za niskie, ani za wysokie (czyli 13,2-14,4 V). Jeśli akumulator ma odkręcane korki, warto co jakiś czas sprawdzić poziom elektrolitui ewentualnie dolać wody demineralizowanej.Objawy zużycia: problemy z rozruchem auta. Podatność na wyładowanie. Uwaga: podobne objawy daje np. uszkodzony autoalarm. Jego zwiększony pobór prądu na postoju rozładuje najlepszą baterię.Jak sprawdzić: zmierzyć upływ prądu na postoju i napięcie ładowania podczas pracy silnika. Jeśli są w porządku, a akumulator dalej wyładowuje się, wymienić go na nowy (nie z hipermarketu!). Na ile starcza: od roku do ok. 7 lat. Zależy od ilości odbiorników w aucie, upływu prądu, przechowywania baterii w sklepie, jakości.Koszt wymiany: od ok. 150 do ok. 600 zł.Klocki hamulcoweOdpowiadają za skuteczne i ciche hamowanie. Najczęstszej kontroli wymagają hamulce przednie (co 10-15 tys. km), rzadszej tylne. W wielu autach w tylnych kołach wciąż stosuje się bębny hamulcowe. W hamulcach tego typu nie ma klocków, tylko szczęki hamulcowe. Uwaga: ekstremalne zużycie okładzin może spowodować oderwanie się ich od blaszek i zablokowanie kół podczas jazdy!Objawy zużycia: widoczne starcie warstwy ciernej, głośny szum przy hamowaniu, ściąganie przy hamowaniu, lampka ostrzegawcza. Jak sprawdzić: zużycie klocków widać – wystarczy zajrzeć w zacisk hamulcowy, często nie trzeba nawet zdejmować kół. Wystarczy je skręcić lub zajrzeć od spodu. Gdy warstwa cierna osiąga grubość 2-3 mm, pora na wymianę klocków. Na ile starcza: zależy to od stylu jazdy – od 10-15 tys. km do nawet 60-70 tys. km. Koszt wymiany: od ok. 30 do ok. 400 zł za komplet na jedną oś. Osłony przegubówTypowy przykład bezsensownego zaniedbania albo nadmiernej oszczędności to zignorowanie osłony przegubu. Nie ma to wpływu na bezpieczeństwo jazdy, jednak piasek, który dostaje się do mechanizmu, niszczy go bardzo szybko. Jedyny ratunek dla drogiego przegubu w takiej sytuacji to dokładne oczyszczenie go, wymiana smaru i założenie nowej osłony. Objawy zużycia: uszkodzoną osłonę mechanik powinien zobaczyć na przeglądzie. Zużyty przegub słychać: jeśli podczas skrętów i manewrów słyszymy trzaski i klekot spod przednich kół, powinno nas to skłonić do podejrzeń. Jak sprawdzić: maksymalnie skręcamy koła i ruszając, słuchamy: jeśli klekocze, przegub jest uszkodzony. Jeden przegub sprawdzamy skręcając w lewo, drugi w prawo.Na ile starcza: nie określa się typowego przebiegu przegubów.Koszt wymiany: od ok. 150 do ok. 1000 zł. Układ wydechowyWycisza pracę silnika i odprowadza spaliny na zewnątrz. Uszkodzony zaczyna hałasować, jeśli jest nieszczelny w przedniej lub środkowej części, do wnętrza mogą dostawać się spaliny. Uwaga: nie zawsze trzeba wymieniać tłumik – często można go naprawiać. Objawy zużycia: uszkodzony tłumik słychać – czasami auto robi się ekstremalnie głośne, czasem pojawiają się wibracje. W nowych autach zużycie katalizatora powoduje włączenie się kontrolki silnika.Jak sprawdzić: zajrzeć pod spód auta. Stan tłumika (dziury, korozję) widać. Uwaga: nie pozwólcie tłumikarzowi wycinać katalizatora, jeśli nie ma widocznych z zewnątrz uszkodzeń! Stare katalizatory sprzedawane są potem za spore pieniądze, a my mamy problem. Niektóre auta źle znoszą wycięcie tego elementu.Na ile starcza: zależy to od jakości elementów i rodzaju paliwa. LPG przyspiesza zużycie wydechu. Może być to 50-300 tys. km.Koszt wymiany: od ok. 60 do ok. 2000 zł.Tarcze hamulcoweTa eksploatacyjna część hamulców wpływa nie tyle na długość drogi hamowania, co na komfortowe hamowanie pozbawione wibracji. Zepsuć tarcze można, narażając je na szok termiczny, gdy po kilku silnych hamowaniach wjedziemy w wodę. Tarcze zużywają się też naturalnie.Objawy zużycia: zmniejszenie grubości tarcz poniżej wartości granicznej, widoczny 2-3 mm „rant” na zewnętrznej krawędzi tarczy. Wibracje podczas hamowania odczuwalne na kierownicy i nadwoziu.Jak sprawdzić: można zmierzyć suwmiarką ich grubość, ale fachowcy świetnie oceniają stan tarcz „na oko”. Jaka powinna być grubość tarcz, można sprawdzić w niektórych instrukcjach obsługi, w książkach "Sam naprawiam", zapytać w warsztacie. Uwaga: zwichrowana tarcza niezależnie od grubości nadaje się do wyrzucenia. Na ile starcza: zależy od twardości klocków hamulcowych i intensywności eksploatacji – normalnie od ok. 30 do 100 tys. km.Koszt wymiany: od ok. 120 do ok. 1200 zł za komplet.AmortyzatoryGwarantują stały kontakt kół z drogą, tłumią drgania nadwozia, zwiększają bezpieczeństwo i poprawiają komfort jazdy. Niesprawne powodują wydłużenie drogi hamowania (szczególnie w autach z ABS-em).Jazda po kiepskiej nawierzchni i przewożenie ciężkich ładunków przyspieszają ich zużycie. Niesprawne amortyzatory powodują przyspieszone zużycie innych elementów zawieszenia. Objawy zużycia: bujanie auta na nierównościach, nieskuteczne hamowania na nierównościach typu "tarka". Jak sprawdzić: najlepiej w warsztacie przeprowadzić test na szoktesterze. Koszt badania to ok. 30 zł. Na ile starcza: w zależności od jakości dróg, po których jeździmy, i od modelu samochodu: od ok. 30 tys. km. Trudno określić górną granicę przebiegu na fabrycznych amortyzatorach – mogą wystarczyć nawet na pół miliona km. Koszt wymiany: od ok. 100 do ok. 700 zł za komplet na jedną oś. OponyOd ich stanu zależy właściwe zachowanie się auta na drodze oraz zużycie paliwa. Znaczenie ma jednak nie tylko stan opon, lecz także właściwe ciśnienie powietrza. Za wysokie ciśnienie obniża przyczepność i pogarsza komfort jazdy, za niskie jest groźne na zakrętach, powoduje szybsze zużywanie się opon. Opony można uszkodzić o krawężnik albo wjeżdżając w dziurę w drodze.Objawy zużycia: obniżenie wysokości bieżnika do mniej niż 2 mm (kodeks drogowy mówi o 1,6 mm), wszelkiego rodzaju nacięcia i nienaturalne wybrzuszenia gumy, szczególnie na boku opony. Jak sprawdzić: organoleptycznie. Na większości opon są tzw. wskaźniki TWI, czyli specjalne spłycenia rowków. Jeśli takie spłycenie zrówna się z bieżnikiem, oponę trzeba wymienić. Głębokość bieżnika zmierzymy także suwmiarką, specjalnym przyrządem lub "na oko". Na ile starcza: 40-60 tys. km.Koszt wymiany od ok. 100 do ok. 700 zł za sztukę. ZawieszenieWahacze, sworznie, końcówki drążków, silentblocki, sprężyny... i wiele innych części, które należą do zawieszenia i układu jezdnego. Uszkodzenia nagłe prawie nie zdarzają się bez powodu – trzeba wjechać w dziurę lub w coś uderzyć. Większość usterek słychać i czuć po zachowaniu auta, zanim coś się "rozepnie" i np. odpadnie koło. Niestety, niesprawność jednego malutkiego elementu powoduje obniżenie komfortu jazdy, przykry hałas, często kiepskie prowadzenie. Objawy zużycia: stuki, trzeszczenie, szum i inne nietypowe hałasy.Jak sprawdzić: podczas corocznego przeglądu o groźnych usterkach powinien informować diagnosta. Konkretną diagnozę trudno postawić samemu, natomiast dla mechanika nie jest to problem.Na ile starcza: z wyjątkiem typowych usterek w niektórych modelach nie sposób stwierdzić, na ile wystarczą elementy zawieszenia. Zależy to od jakości dróg i stylu jazdy.Koszt wymiany: od kilkunastu zł za pojedynczy element.

Autor Robert Rybicki
Robert Rybicki