Najpierw musimy rozgrzać silnik. Zimny, a więc gęsty olej stawia większy opór, uniemożliwiając osiągnięcie przez wał korbowy koniecznej prędkości. Ponadto przy zbyt niskiej temperaturze luz pomiędzy tłokiem a cylindrem powoduje zafałszowanie wyników. Trzeba wykręcić świece i wyjąć filtr powietrza. Podczas pomiaru niezbędna będzie pomoc drugiej osoby, która "obsługiwać" będzie próbę z wnętrza auta. Do jej obowiązków należy: wciśnięcie pedału gazu w celu zmniejszenia oporów ssania, wciśnięcie sprzęgła i uruchomienie w odpowiednich momentach (na kilka sekund) rozrusznika. W tym czasie za pomocą miernika sprawdzamy poszczególne cylindry. Aby zinterpretować pomiar, musimy znać właściwe ciśnienie (znajdziemy je np. w książce danego modelu auta). Właściciele mniej popularnych samochodów mogą obliczyć przybliżonąwartość (w MPa), mnożąc stopień sprężania przez współczynnik 0,12. Silnik w dobrym stanie nie powinien wykazywać spadku ciśnienia wyższego niż 20 proc. wartości nominalnej.Silnik benzynowyWykręcamy świece i wyjmujemy filtr powietrza. Warto upewnić się, że luzy zaworowe są prawidłowe (nie dotyczy silników z hydrauliczną kasacją luzów). Podczas gdy druga osoba uruchamia rozrusznik (naciskając jednocześnie sprzęgło i pedał gazu), dociskamy gumową, stożkową końcówkę czujnika do otworu po świecy zapłonowej i utrzymujemy w tej pozycji, do chwili gdy wskazówka czujnika przestanie się wychylać. Uzyskany wynik notujemy i mierzymy ciśnienie w następnym cylindrze. Przed pomiarem silnik musi być rozgrzany!Silnik wysokoprężnyPotrzebny jest specjalny miernik do silników Diesla. Jest on przystosowany do większych ciśnień, a ponadto ma zestaw wkręcanych końcówek, z których jedną trzeba dopasować do gniazda po wtryskiwaczu. Pomiar ciśnienia sprężania w silnikach Diesla jest o tyle trudny, że często przy wykręcaniu starych elementów zniszczeniu ulegają drobne elementy - oringi, gumki uszczelniające itp. Lepiej takie rzeczy robić w warsztacie, w którym od razu da się usunąć drobne uszkodzenia. Szczególnie w nowoczesnych silnikach nie należy tego robić samodzielnie.Próba olejowaJak odróżnić, czy obłok niebieskiego dymu powodowany jest zużyciem gładzi cylindrowej i pierścieni tłokowych, czy też np. zużytymi uszczelniaczami zaworów? Należy przeprowadzić próbę olejową. Polega ona na wstrzyknięciu (np. strzykawką) ok. 15 cm³ oleju silnikowego i rozprowadzeniu go po gładzi cylindrowej poprzez przetaczanie auta z włączonym 4. biegiem. Po takim przygotowaniu ponownie mierzymy ciśnienie. Przy ponownym pomiarze jego wartość wzrośnie i na podstawie tego wzrostu można określić prawdopodobną przyczynę usterki (patrz niżej). Jeśli za niskie ciśnienie występuje w dwóch sąsiadujących cylindrach, przyczyną może być awaria uszczelki pod głowicąPytania z sieciSkąd wziąć informację o właściwym ciśnieniu sprężania w Peugeocie 405 z silnikiem 1.8 TD?Takie informacje na temat różnych samochodów można znaleźć np. w książkach wydawnictwa WKŁ z serii "Sam naprawiam samochód" albo wydawnictwa Auto z serii "Obsługa i naprawa". Jeśli nie mamy takiej książki pod ręką, do ustalenia właściwego ciśnienia sprężania w danym silniku wystarczy wiedzieć, jaki ma on stopień sprężania, np. 9,3, 10,0, 22,0 itp. To jest najczęściej podawane w danych technicznych silników. Stopień sprężania silnika należy pomnożyć przez 0,12, aby uzyskać właściwe, wystarczająco przybliżone ciśnienie sprężania. W silniku Peugeota 405 1.8 TD stopień sprężania wynosi 22,0, nominalne ciśnienie sprężania 2,5-3,0 MPa, a minimalne to 1,8. Mój Citroën ZX 1.6 po naprawie pękniętego paska rozrządu dymi na czarno podczas przyspieszania - prawie tak jak diesel. Pomiar ciśnienia sprężania wykazał, że w jednym cylindrze jest ono za niskie. Wymieniono pasek rozrządu i napinacze, jest także nowa uszczelka pod głowicą. Co jeszcze może być nie tak? Można się obawiać, że skrzywiony jest któryś zawór silnika. Jeżeli nie wymieniono zaworów, być może trzeba będzie wyjąć głowicę ponownie, sprawdzić i wymienić zawory. W warsztacie mechanicy zmierzyli ciśnienie sprężania w moim aucie i okazało się, że jest o wiele wyższe niż przewiduje fabryka. Twierdzą, że w silniku jest dużo nagaru. Proponują czyszczenie komór spalania i wtryskiwaczy specjalnym urządzeniem, które wpina się w układ paliwowy. Czy jest to bezpieczne?Podwyższone ciśnienie sprężania może być wynikiem nagromadzenia nagarów. Jednak czyszczenie komór spalania i wtryskiwaczy za pomocą agresywnych chemikaliów czasami powoduje m.in. rozkalibrowanie końcówek wtryskiwaczy. To ryzykowne.
Niebieski dym
Potrzebny będzie nam próbnik, popularnie zwany manometrem. Albo zegarowy - prosty i dość tani, o dokładności pomiaru zupełnie wystarczającej dla amatorskich potrzeb, albo bardziej skomplikowany, o wyższej klasie dokładności, samopiszący - stosowany zwykle przez profesjonalistów.