Skręcasz autem? Przepuść rower! Kiedy cyklista ma pierwszeństwo?

• Pierwszeństwo roweru na przejeździe rowerowym zależy m.in. od kierunku, z którego nadjeżdża samochód
• W wyjątkowych sytuacjach rowerzysta może przejeżdżać rowerem po przejściu dla pieszych
• Jazda dwóch rowerzystów po jezdni obok siebie, poza wyjątkowymi sytuacjami, jest zabroniona

Przejazd dla rowerów to taki fragment drogi, z reguły usytuowany obok przejścia dla pieszych, gdzie rowerzyści mogą przecinać jezdnię, nie schodząc z roweru. Zasady pierwszeństwa samochodu względem roweru co do zasady są takie same, jak auta w odniesieniu do pieszych na przejściu.

Literalnie rzecz ujmując stwierdzenie: „ustąpić pierwszeństwa rowerowi znajdującemu się na przejeździe” oznacza: kto pierwszy, ten lepszy. Kierujący autem nie musi ustępować pierwszeństwa rowerzyście zbliżającemu się do przejazdu. Jest jednak jeszcze jeden przepis, który trzeba znać:

Wspomniane znaki to prostokątne tabliczki informujące o tym, że zbliżamy się do przejścia dla pieszych lub przejazdu dla rowerzystów. Na marginesie: w głośnym ostatnio wyroku kierowca samochodu został uznany winnym wypadku z pieszym, który wbiegł mu przed maskę na przejściu dla pieszych w stanie nietrzeźwości i na czerwonym świetle! Powód? Kierowcy udowodniono, że przekroczył dozwoloną prędkość o 13 km/h! W tym miejscu warto zaznaczyć, że bezpośrednio przed przejazdem rowerowym i na nim, tak samo jak przed i na przejściu dla pieszych, zabronione jest wyprzedzanie. Wyjątek: na przejeździe (lub na przejściu dla pieszych) jest działająca sygnalizacja świetlna.

Uwaga podczas skrętu!

Jedna z najmniej komfortowych z punktu widzenia kierowcy sytuacji kolizyjnych z rowerem, to skręt w prawo związany z przecięciem chodnika i drogi dla rowerów. Wielokrotnie zdarza się, że rowerzysta jadący drogą dla rowerów jedzie równolegle do auta zbliżającego się do skrętu z podobną lub nawet wyższą prędkością niż samochód – i w takiej sytuacji ma BEZWZGLĘDNE PIERWSZEŃSTWO przed samochodem. Skręcając w drogę poprzeczną, kierujący autem musi ustąpić pierwszeństwa rowerzyście jadącemu na wprost. Dotyczy to także tych rowerzystów, którzy jadą jezdnią na wprost – często obok samochodu z jego prawej strony.

I jeszcze to:

Rowerzysta na przejściu dla pieszych? To dopuszczalne, ale nie zawsze!

Warto wiedzieć, że rowerzysta może pojawić się (legalnie) na przejściu dla pieszych w miejscu, gdzie nie ma przejazdu dla rowerów. Otóż dziecko w wieku do 10 lat kierujące rowerem pod opieką osoby dorosłej formalnie jest... pieszym. Dorosły, opiekujący się dzieckiem jadącym na rowerze, nie jest formalnie pieszym, ale ma prawo jechać chodnikiem lub drogą dla pieszych.

Na tej samej zasadzie dziecko jadące na rowerze poza obszarem zabudowanym pod opieką dorosłego, tam gdzie nie ma chodnika, ma prawo (a nawet obowiązek) jechać wzdłuż lewej krawędzi jezdni – czyli pod prąd tak jak „zwykły” pieszy. Z faktu, iż dziecko do lat 10 jadące rowerem jest pieszym, wynika jeszcze to, że... nie może ono jechać po drodze dla rowerów!

Pierwszeństwo na skrzyżowaniu

Na skrzyżowaniu zarówno kierowców samochodów jak i rowerzystów obowiązują te same przepisy (zdecydowana większość wypadków z udziałem rowerzystów wynika ze złamania przepisów o pierwszeństwie przejazdu). Ale ważna rzecz: choć co do zasady rowerzysta (jeśli wzdłuż drogi nie prowadzi „ścieżka” rowerowa), ma obowiązek jechać przy prawej krawędzi jezdni, to jeśli z danego pasa ruchu można jechać w więcej niż w jednym kierunku, bezpośrednio przed skrzyżowaniem i na skrzyżowaniu może on poruszać się środkiem pasa. Cykliści często korzystają z tego prawa, chcąc uniemożliwić innym pojazdom wyprzedzanie. Mają do tego prawo i ma to sens w sytuacji, gdy na skrzyżowaniu nie jest możliwe wyprzedzanie roweru z zachowaniem bezpiecznego odstępu (w każdej sytuacji wynosi on co najmniej 1 metr).

Rowerzysta ma prawo:

• wyprzedzać z prawej strony wolno jadące samochody
• jechać chodnikiem, jeśli nie ma wydzielonej drogi dla rowerów, a na jezdni można jechać szybciej niż 50 km/h. Rowerzysta może jechać chodnikiem także w sytuacji, gdy warunki pogodowe zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni.
• Mieć zdemontowane przednie światło pozycyjne, jeśli w danej chwili nie musi go używać

Rowerzystom nie wolno:

• jechać obok siebie na jezdni, jeśli jakkolwiek tamują ruch lub w ten sposób zagrażają bezpieczeństwu
• jechać po jezdni, jeśli wzdłuż drogi wydzielona jest droga dla rowerów albo pas ruchu dla rowerów prowadzący w kierunku, w którym porusza się rowerzysta
• wymuszać pierwszeństwa na pieszych albo powodować niebezpiecznych sytuacji podczas korzystania z chodnika.

Rada dla rowerzystów: zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów, nawet jeśli macie bezwzględne pierwszeństwo, zwolnijcie! Kierowcy samochodów nie widzą wszystkiego, niektórzy mają obniżony refleks – warto dać im szansę na uniknięcie spowodowania wypadku. Rowerzysta jadący zwłaszcza równolegle do auta i tuż za nim, kryje się w tzw. martwym polu widzenia kierowcy – ten, jeśli odruchowo nie zatrzyma się przed przecięciem drogi dla rowerów, jest silnie narażony na spowodowanie wypadku. Ofiarą będzie jednak rowerzysta...

Wypadki z udziałem rowerzystów: jest coraz bezpieczniej?

*Liczba ofiar nie jest tożsama z liczbą zabitych i rannych rowerzystów – dane obejmują też kierowców samochodów, pieszych i in., jednak to rowerzyści w ok. 97 proc. stanowią śmiertelne ofiary tych wypadków