Wiele osób do faktu zgubienia dokumentów wymaganych do prowadzenia pojazdu po drogach publicznych podchodzi z dużą rezerwą. Przecież badania techniczne przeprowadza się najczęściej raz w roku, a szansa, że trafimy na rutynową kontrolę policji, jest znikoma. Inni z kolei podchodzą do sprawy niemal panicznie i od razu udają się na policję. Niestety, żaden z tych sposobów nie jest dobry.
Pierwszym miejscem, do którego powinniśmy się udać po zgubieniu prawa jazdy czy nawet dowodu rejestracyjnego, jest bank. Zgłoszenie faktu zgubienia (lub kradzieży) dokumentu pozwala nam na spokojny sen. Jeśli tego nie zrobimy, może okazać się, że zgubione przez nas „papiery” zostaną wykorzystane np. do wyłudzenia kredytu. Dlatego w tym przypadku szybkość działania może mieć znaczenie finansowe.
Miejscem właściwym do zgłoszenia faktu zgubienia dokumentów jest urząd, który nam je wydał. To w dużym stopniu ułatwia załatwianie formalności, bowiem niemal po wszystko musimy zgłosić się do wydziału komunikacji. Jeśli utraciliśmy np. dowód rejestracyjny lub kartę pojazdu, przed ponowną rejestracją zamiast nich przedstawiamy zaświadczenie potwierdzające dane zawarte w zgubionych dokumentach. Takie zaświadczenie dostaniemy tam, gdzie pojazd był ostatnio zarejestrowany. Procedurę ułatwia to, że odpowiedni wniosek o wydanie oświadczenia może złożyć już nowy właściciel pojazdu.
strona 2
Kłopotliwa sytuacja czeka na właścicieli sprowadzonych z zagranicy aut, którzy przed pierwszą rejestracją na terytorium Polski utracili (kradzież, zgubienie, zniszczenie) dowód rejestracyjny wydany przez zagraniczny urząd. Wtedy właściciel pojazdu musi dołączyć wtórnik dowodu rejestracyjnego lub zaświadczenie wystawione przez zagraniczny urząd właściwy ze względu na miejsce ostatniej rejestracji, które potwierdzi dane z utraconego dokumentu. Zazwyczaj wiąże się to z koniecznością ponownego wyjazdu za granicę.
Dokumenty wymagane do użytkowania nowego lub sprowadzonego pojazdu zarejestrowanego w Polsce
Jeśli zgubimy tablice rejestracyjne bądź zostaną zniszczone lub skradzione, to na wniosek właściciela pojazdu zostanie wydany nowy dowód rejestracyjny wraz z nowym numerem oraz nalepką kontrolną. Na wniosek właściciela organ rejestrujący może wydać wtórnik, czyli zalegalizowane tablice z dotychczasowym numerem rejestracyjnym. W przypadku gdy tablice zostały skradzione, to udając się do wydziału komunikacji, przed otrzymaniem nowych numerów trzeba przedstawić m.in. zaświadczenie wydane przez policję potwierdzające zgłoszenie kradzieży.
W przypadku wydania wtórnika karty wymaganymi dokumentami są np.: pisemna informacja potwierdzająca dane zawarte w utraconej karcie (wystawiona przez producenta, importera lub organ rejestrujący) czy zaświadczenie z policji o zgłoszeniu utraty karty (przed pierwszą rejestracją).
Po zgubieniu dowodu rejestracyjnego przed wydaniem wtórnika należy złożyć m.in.: podanie właściciela o wydanie wtórnika, dowód uiszczenia opłaty skarbowej oraz wyciąg z rejestru badań technicznych i oświadczenie pod odpowiedzialnością karną o utracie dokumentów.
Wydanie kolejnego potwierdzenia zawarcia umowy ubezpieczenia generalnie nie wiąże się z dodatkowymi kosztami. Jeśli formalności chcemy załatwić u innego agenta niż u tego, który wystawiał nam polisę, to możemy zostać poproszeni o okazanie na przykład dowodu tożsamości.
W przypadku utraty prawa jazdy nie otrzymamy żadnego zastępczego dokumentu uprawniającego do kierowania pojazdami do czasu wyrobienia wtórnika. Czas potrzebny do wydania nowego dokumentu w prostych przypadkach wynosi ok. 10 dni. Jeśli jednak wcześniej nie zgłosiliśmy zmiany adresu zameldowania albo urzędnicy muszą ściągnąć niezbędne informacje z innego urzędu, to ten czas może wydłużyć się do miesiąca. W przypadkach szczególnie skomplikowanych trzeba liczyć się z oczekiwaniem na ponowne otrzymanie dokumentu nawet do dwóch miesięcy.
strona 3
Gdzie i co zgłaszamy?
Komisariat policji - Nie ma konieczności zgłaszania policji faktu zgubienia dokumentów. Nawet jeżeli to zrobimy, to policjanci i tak nie mogą przyjąć zgłoszenia, bo zgubienie nie jest ani wykroczeniem, ani przestępstwem. Natomiast jeśli nie mamy pewności, czy dokumenty zgubiliśmy, czy też zostały skradzione, to wtedy lepiej ten fakt zgłosić policji. Trzeba jednak pamiętać o tym, że składanie fałszywych zeznań jest karalne. Dlatego gdy odnajdziemy dokumenty, to trzeba ponownie udać się na policję i o tym powiedzieć. Warto także pamiętać, że zaświadczenie potwierdzające fakt zgubienia dokumentów, np. z wydziału komunikacji, nie jest dla policji dokumentem (z wyjątkiem dokumentów tymczasowych).
Towarzystwa ubezpieczeniowe (OC i AC) - Zgodnie z obowiązującymi przepisami kierowca musi mieć potwierdzenie zawarcia umowy ubezpieczenia OC. Po zmianie przepisów w przypadku braku przy sobie polisy policja nie odholuje już pojazdu na parking. Zostaniemy jednak ukarani za brak wymaganych dokumentów. Tym bardziej dlatego fakt zgubienia potwierdzenia zawarcia umowy OC należy zgłosić w najbliższej jednostce terenowej towarzystwa ubezpieczeniowego, w którym wykupiliśmy polisę. Za wydanie potwierdzenia ubezpieczalnie zazwyczaj nie pobierają dodatkowych opłat. Nowy dokument najszybciej i nałatwiej otrzymamy u agenta, u którego załatwialiśmy formalności.
Placówki bankowe - Jeśli zgubimy prawo jazdy, to bezwględnie musimy to zgłosić do banku, najlepiej tego, w którym mamy założone konto. Jeżeli nie jesteśmy klientem żadnego banku, to trzeba udać się do takiego, który przyjmuje zastrzeżenia także od osób niebędących jego klientami. Jest to możliwe dzięki funkcjonującemu systemowi Dokumenty Zastrzeżone. Zgłoszenie faktu zgubienia dokumentu w jednym banku oznacza, że będą wiedziały to także inne banki oraz inne firmy czy instytucje, które z tego systemu korzystają. Warto o tym pamiętać, bowiem prawo jazdy, podobnie jak dowód tożsamości czy paszport, jest dokumentem, który można wykorzystać przy różnego rodzaju transakcjach, np. braniu kredytu.
Wydziały komunikacji - Fakt zgubienia większości dokumentów zgłaszamy w miejscu ich wydania, czyli do organu rejestrującego pojazdy i wydającego prawa jazdy. Zgłoszenie jest odnotowywane w systemie Pojazd i Kierowca, co skutkuje unieważnieniem zgłoszonych dokumentów. Kolejnym krokiem jest wyrobienie wtórników, ale najpierw odpowiedni wniosek musi złożyć właściciel (lub jego pełnomocnik) oraz dostarczyć wymagane dokumenty. W przypadku dowodu rejestracyjnego oraz tablic rejestracyjnych na okres oczekiwania na wydanie wtórnika (jednak nie dłużej niż 30 dni) na wniosek właściciela mogą być wystawione pozwolenia czasowe. Maksymalny czas oczekiwania na wtórniki to dwa miesiące.