Po tablicy go poznacie! Co oznaczają i skąd się wzięły litery na polskich tablicach rejestracyjnych?

Litery na polskich tablicach rejestracyjnych. Wyróżnik województwa i powiatu

O tym, gdzie zarejestrowany jest samochód, mówią litery po lewej stronie tablicy rejestracyjnej – dwie lub trzy. Jeśli auto zarejestrowane jest w mieście na prawach powiatu (to takie miasto, które ma prezydenta miasta), po lewej stronie na tablicy rejestracyjnej są tylko dwie literki; jeśli samochód zarejestrowany jest poza miastem na prawach powiatu, po lewej stronie numeru rejestracyjnego mamy trzy litery. Po pierwszych dwóch (albo trzech) literach rejestracyjnych można rozpoznać miejsce zarejestrowania pojazdu – każdy powiat ma swój indywidualny wyróżnik.

Numer rejestracyjny zdradza nawet dzielnicę miasta!

W stolicy druga litera numeru rejestracyjnego mówi o dzielnicy, w której wydano tablice rejestracyjne. Przykład: jeśli mamy numer rejestracyjny WH 43442, to "W" oznacza Warszawę, "H" dzielnicę Praga Północ, a ciąg cyfr to po prostu wyróżnik pojazdu. Ciekawostka: jeśli kupujemy używany samochód i rejestrujemy go w tym samym powiecie, w którym był zarejestrowany dotychczas, nie musimy zmieniać tablic rejestracyjnych. Jeśli samochód zarejestrowany był w Warszawie np. na Bemowie, a kolejny właściciel mieszka na Ursynowie, to nie zmienia tablic, choć domyślnie wydziały komunikacji w różnych dzielnicach wydają tablice z innymi wyróżnikami (inne są drugie litery numerów rejestracyjnych).

Warto jeszcze wiedzieć, że o ile wyróżnikiem województwa czy powiatu może być dowolna z wymienionych wyżej liter alfabetu, to w wyróżnikach pojazdu (prawa strona numeru rejestracyjnego) nie można stosować liter: B, D, I, O oraz Z. To dlatego, że B jest zbyt podobne do cyfry osiem, D przypomina z daleka literę O albo cyfrę zero, litera I przypomina cyfrę jeden, natomiast Z można łatwo pomylić z dwójką.

Litery na polskich tablicach rejestracyjnych. Skąd wzięły się wyróżniki województw?

• Najprościej byłoby przydzielić każdemu województwu literę zgodną z pierwszą literą miasta wojewódzkiego. Udało się to w przypadku Białegostoku (B – województwo podlaskie), Gdańska (G – pomorskie), Krakowa (K – woj. małopolskie), Poznania (P – wielkopolskie), Rzeszowa (R – podkarpackie), Warszawy (W – mazowieckie), Lublina (L – woj. lubelskie) i Opola (O – opolskie). Dalej się nie udało skorzystać z pierwszych liter nazw miast wojewódzkich, bo wśród miast wojewódzkich są takie, których pierwsze litery są takie same, np. na "B" zaczynają się Białystok i Bydgoszcz, na "G" Gdańsk i Gorzów Wielkopolski, na "K" Kraków, Kielce i Katowice, na "W" Wrocław i Warszawa.
• Skoro więc pierwsze litery nazw miast wojewódzkich zostały zajęte, sięgnięto po pierwsze litery nazw województw. Mamy więc: D – dolnośląskie, S – śląskie i Z – zachodniopomorskie.

To jednak nie wszystkie województwa. Na przeszkodzie, by dalej iść tą drogą przy wyznaczaniu wyróżników województw, stanął ten sam problem, co przy braniu pierwszych liter miast wojewódzkich: "K" zajął Kraków (małopolskie), a pozostało jeszcze województwo kujawsko-pomorskie; zostało województwo łódzkie, ale "L" zabrał Lublin. Pecha miało województwo warmińsko-mazurskie ze stolicą w Olsztynie, bo literę "O" skradło woj. opolskie ze stolicą w Opolu...

• Samochody z łódzkiego mają numery rejestracyjne zaczynające się na E. Podobno dlatego, że literę "L" wymawia się "el". Litera E miała się kojarzyć z L (jak Łódź, łódzkie);
• Kujawsko-pomorskie dostało "C" od łacińskiej nazwy Cuiavia (faktycznie jest to lokalnie nazwa używana, istnieją np. kluby sportowe ze słowem "Cuiavia" w nazwie)
• Warmińsko-mazurskie dostało N – od ostatniej litery miasta Olsztyn; rozważano użycie litery M, ale uznano, że w połączeniu z literą O źle by się to kojarzyło
• Województwo świętokrzyskie – litera T (bo T przypomina krzyż)
• Województwo lubuskie – numery rejestracyjne zaczynają się na literę "F". Lubuskie nie mogło dostać L, bo tę literę "wziął" Lublin, nie mogło dostać G (od Gorzowa Wielkopolskiego), bo tę literę dostał Gdańsk; wprawdzie lubuskie ma dwa miasta wojewódzkie – obok Gorzowa, w którym jest siedziba wojewody ma również wojewódzką Zieloną Górę (siedziba sejmiku wojewódzkiego), ale Z też zostało zajęte przez woj. zachodniopomorskie. Na temat pochodzenia litery F na tablicach aut z lubuskiego krążą różne legendy, m.in. takie, że inspiracją była nazwa słynnego klubu żużlowego Falubaz. Ale to tylko jedna z opcji.

Jak odczytać tablice rejestracyjne? Druga litera – i wiesz, z jakiego jest miasta!

Najczęściej kolejne litery (wyróżniki powiatu) zdradzają miejscowość, w której zarejestrowany jest samochód w bardzo prosty sposób: druga litera (albo kombinacja drugiej i trzeciej litery numeru rejestracyjnego) pochodzi od pierwszej litery miejscowości. Przykłady: SK – S jak woj. śląskie, i K – Katowice; SJ – woj. śląskie, miasto Jaworzno; SRS – śląskie, Ruda Śląska; BL – podlaskie, Łomża; BHA – podlaskie, powiat hajnowski; GS – pomorskie, Słupsk. I tak dalej. Oczywiście są wyjątki, wiele oznaczeń sprawia wrażenie przypadkowych, ale w każdym wypadku wystarczy mieć przed oczami tabelkę, która zdradza: skąd jest ten samochód?