Trudny wybórW ofercie każdego producenta można znaleźć zwykle co najmniej kilka modeli świec o parametrach dostosowanych do konkretnego silnika. Które warto wybrać?Najtańsze świece standardowe mają zwykle jedną elektrodę masową i stosunkowo niską trwałość – zwykle nadają się do wymiany już po ok. 20 tys. km. Sposobem przedłużania okresu eksploatacji jest wykonywanie elementów świec z odporniejszych materiałów, np. z platyny, oraz wyposażanie w większą liczbę elektrod masowych. W przypadku nowych aut o wydłużonych okresach międzyprzeglądowych właściwie nie ma już wyboru – użytkownicy powinni stosować produkty "z wyższej półki". Wbrew obietnicom producentów różnice w osiągach przy stosowaniu współczesnych świec standardowych oraz wieloelektrodowych są w normalnych warunkach trudne do zauważenia.
Radzimy jak wybrać świece zapłonowe?
Zadanie świecy zapłonowej jest oczywiste – powinna powodować zapłon sprężonej w cylindrze mieszanki benzyny z powietrzem. Proste? Może byłoby tak, gdyby nie okoliczności, w jakich świeca działa. Kilka przykładów: napięcie na jej elektrodach sięgać może 30 tys. woltów, temperatura pracy niekiedy przekracza 1000°C, a panujące w komorze spalania ciśnienie dochodzi do 100 barów. Co gorsza, warunki pracy świecy zmieniają się nieustannie – przez ułamek sekundy znajduje się ona w samym środku eksplozji, otoczona gorącymi gazami, by w chwilę później zostać ochłodzoną przez zimne powietrze zasysane do cylindra. Ciężko pracuje, więc może wymagać troskiPo co o tym wszystkim piszemy? Żeby uświadomić, że świece, o których łatwo się zapomina, mogą wymagać troski.Wprawdzie producenci poczynili olbrzymie postępy i nowe modele wytrzymują przebiegi rzędu kilkudziesięciu tys. km, ale nie oznacza to, że są wieczne – tak obciążony podzespół musi prędzej czy później popsuć się lub przynajmniej zużyć. A w nowych silnikach awarie świec mogą mieć poważne konsekwencje. Już nieznaczne pogorszenie parametrów świec powoduje problemy z przewodami zapłonowymi, które narażone są na większe obciążenia elektryczne. Uszkodzenia grożą też innym elementom układu zapłonowego – cewce, rozdzielaczowi, a nawet elektronice sterującej. Im gorzej działa świeca, tym mniej dokładnie przebiega proces spalania mieszanki. Samochód ma przez to gorsze osiągi, dużo pali i emituje więcej substancji szkodliwych. Na tym jednak nie koniec – prawdziwe problemy zaczynają się, kiedy niespalone paliwo trafi do katalizatora. W takiej sytuacji dopala się ono na jego powierzchni, nieodwracalnie go niszcząc. Szkody sięgają wtedy nawet kilku tysięcy złotych! A przecież koszt kompletu nowych świec nie przekracza zwykle 100 złotych! Wymienić, nawet jeśli wyglądają na sprawneŚwiece zapłonowe należy wymieniać przynajmniej tak często, jak zaleca producent auta, nawet jeśli wykonujący przegląd mechanik twierdzi, że wyglądają nieźle. Nie dajmy się przy okazji nabrać na produkty niewiadomego pochodzenia. Można w ten sposób zaoszczędzić kilkadziesiąt złotych. Za to jeśli świeca rozpadnie się podczas pracy i resztki elektrody wpadną do silnika, koszty naprawy będą nawet setki razy większe!Jak wybrać i zamontować świece?Od właściwego doboru świec zależy bardzo wiele. Nie można tego robić "na oko"! Świece o identycznym wyglądzie mogą mieć zupełnie inne parametry, np. wartość cieplną. Nie należy też dobierać świec na zasadzie, że montujemy takie same, jakie wykręciliśmy z silnika – nigdy nie ma bowiem gwarancji, że osoba, która poprzednio wymieniała świece, zrobiła to prawidłowo. Najpewniejszymi źródłami informacji o zalecanym typie świec są instrukcje obsługi aut oraz katalogi producentów świec. Poszczególne firmy stosują odmienne sposoby oznaczania swoich produktów. Tabele zamienników znaleźć można w specjalistycznych katalogach, które dostępne są w sklepach motoryzacyjnych oraz – w formie elektronicznej – w internecie. Uwaga! Występują dwa rodzaje świec, wymagające odmiennej techniki montażu. Świece z płaską, podatną na nacisk uszczelką należy wkręcić do wyczuwalnego oporu, a następnie dociągnąć o 90°. Świece z uszczelką w kształcie stożka dociąga się po wyczuciu oporu tylko o 15°.Ostrożnie!Przed wykręceniem świecy należy oczyścić jej gniazdo. Nawet ziarnko piasku może zniszczyć gładź cylindra. Nie wolno przesadzać z siłą dokręcania. Szczególnie w głowicach aluminiowych bardzo łatwo zniszczyć można gwint świecy!Świece do gazuZasilanie paliwem gazowym zmienia dosyć wyraźnie warunki pracy silnika. W komorze spalania panuje wyższa temperatura, a warunki do przeskoku iskry są trudniejsze niż przy zasilaniu benzyną. Gazownicy starają się temu zaradzić, stosując niekiedy świece zapłonowe o niższej wartości cieplnej oraz zmniejszając szczelinę między elektrodami. W handlu dostępne są również świece fabrycznie przygotowane do montażu w silnikach zasilanych gazem.Świeca prawdę ci powieNa podstawie wyglądu świec fachowcy potrafią ocenić kondycję silnika. Świece zaolejone świadczą o jego zużyciu, choć podobne objawy pojawiają się też przy niepełnym spalaniu mieszanki. Świeca pokryta sadzą wskazuje na niewłaściwy skład mieszanki. Nadtopienie świecy świadczyć może m.in. o jej przeciążeniu termicznym w wyniku nieprawidłowego ustawienia zapłonu. Jeżeli świeca jest już "w strzępach", to i silnik znajduje się zapewne w podobnym stanie!Jak zbudowana jest świeca zapłonowa?Styk Służy do podłączenia świecy do przewodu wysokiego napięcia. Znajdujące się w górnej części świecy nakrętki kontaktowe mogą mieć różny profil, dostosowany do kształtu zakończenia przewodu wysokiego napięcia.Izolator Wykonany z materiału ceramicznego(spiekany tlenek glinu) element ma zapobiegać przeskokom iskry międzyzłączem (kołkiem kontaktowym) a gniazdem świecy i głowicą.Złącze Przekazuje wysokie napięcie ze styku do elektrody środkowej.Elektroda środkowa Wykonana jest zwykle ze stopu niklowo-chromowego, a w jej wnętrzu znajduje się miedziany rdzeń. Konstrukcjama zapewniać doskonałe przewodzenie prądu oraz ciepła. Od skutecznego odprowadzania ciepła zależy m.in., czy świeca nie stopi się i czy w silniku nie będzie dochodziło do samozapłonów.Elektroda masowa Musi być zrobiona z materiału odpornego na zużycie elektroerozyjne, czyli po prostu nie może zbyt szybko wypalać się w trakcie iskrzenia. Zwykle wykonywana jest ze stopu niklowo-chromowego.
