Nierówno pracujący silnik, falowanie obrotów, słabe osiągi, niesprawne ogrzewanie, kiepskie hamulce czy też problemy z automatyczną skrzynią biegów – wszystkie te objawy mogą mieć tę samą, pozornie błahą przyczynę: nieszczelne przewody podciśnieniowe.
W kolektorze dolotowym silnika spalinowego panuje podciśnienie wynikające z tego, że zasysa on w czasie pracy powietrze. Podciśnienie musi mieć odpowiednią wartość, bo z jednej strony jest ono wykorzystywane do zasilania i sterowania różnych podzespołów (np. wspomagania hamulców, doładowania silnika, układu ogrzewania), z drugiej zaś strony parametr ten ma bardzo duże znaczenie przysterowaniu silnika. Np. w wielu jednostkach informacje pochodzące z MAP-sensora (manifold absolute pressure sensor – czujnik ciśnienia w kolektorze dolotowym) są wykorzystywane przez sterownik do określenia dawki paliwa.
Cały ten niekiedy bardzo skomplikowany system działa sprawnie, dopóki wszystkie elementy są absolutnie szczelne. Problemy pojawiają się zwykle po kilku latach, kiedy utleniające się wężyki i uszczelki gumowe stają się twarde i porowate. Często źródłem kłopotów są niefachowo montowane instalacje gazowe. Tymczasem nawet niewielkie nieszczelności wystarczają do zaburzenia pracy silnika lub innych podzespołów.
strona 2
Zwykle zaczyna się od nieznacznego falowania obrotów lub zapalania się kontrolki„check engine”. Bardzo często z tego typu usterką można się uporać samodzielnie, nawet nie będąc w tej dziedzinie ekspertem. Wystarczy zajrzeć pod maskę i prześledzić przebieg poszczególnych wężyków. Jeśli są nieszczelne lub źle założone, należy je niezwłocznie doprowadzić do stanu pierwotnego.
Wpływ na sterowanie silnika - Najczęstszymi objawami nieszczelności w obrębie układu dolotowego jest falowanie obrotów, gaśnięcie silnika na wolnych obrotach oraz zapalanie się kontrolki „check engine”. Jeśli kolektor jest nieszczelny, do silnika trafia tzw. lewe powietrze, które prowadzi do zaburzenia składu mieszanki.
Tego typu uszkodzenia zdarzają się najczęściej w autach z prostymi, podciśnieniowymi instalacjami gazowymi. Tak zasilane jednostki są narażone na tzw. strzały, czyli na wybuchy gazu w kolektorze dolotowym. Zwykle w ich wyniku dochodzi do zniszczenia gumowych przewodów doprowadzających powietrze z obudowy filtra do kolektora. Uwaga! Elementy te można kupić tylko jako drogie części oryginalne, dlatego w wielu autach zniszczone węże są jedynie prowizorycznie łatane. Takie naprawy nie starczają na długo! Na szczęście pozostałe wężyki podciśnieniowe(np. prowadzące do czujników, zaworów dodatkowego powietrza) można zwykle łatwo dorobić z wężyka gumowego kupowanego na metry.
Ewentualne uszkodzenia przewodów podciśnieniowych najłatwiej wyśledzić, oglądając je i wsłuchując się, czy przy pracującym silniku nie występują podejrzane odgłosy świadczące o niekontrolowanym zasysaniu powietrza przez szczeliny czy pęknięcia gumy.
strona 3
Układ wentylacji i klimatyzacja - Układy klimatyzacji i wentylacji sterowane podciśnieniowo można zwykle poznać po tym, że do ich regulacji używane są przyciski, a nie suwaki lub pokrętła. Ich obsługa jest dla pasażerów wygodniejsza, bo nie wymaga używania dużej siły. Klapy i zawory rozdzielające powietrze poruszane są przez specjalne siłowniki podciśnieniowe sterowane zaworkami. Niesprawności objawiają się zwykle w ten sposób, że np. powietrze nie dociera do niektórych nawiewów lub też układ nie reaguje na naciskanie poszczególnych przycisków.
W tym drugim przypadku można mieć nadzieję, że szczelność stracił przewód podciśnieniowy prowadzący do samego kolektora dolotowego. Usunięcie takiej usterki jest zwykle łatwe, bo żeby się do niego dostać, wystarczy otworzyć maskę. Jeśli jednak nie działają tylko niektóre funkcje układu, np. kierowanie strumienia powietrza na szybę lub na nogi, problem może tkwić w niesprawności elementów znajdujących się pod deską rozdzielczą lub w zakamarkach konsoli środkowej. Zdiagnozowanie i usunięcie usterki jest niezwykle pracochłonne, bo wymaga demontażu wielu elementów.
Uwaga! Tego typu usterek nie wolno w żadnym wypadku ignorować! Wbrew pozorom mogą one zakłócać pracę silnika!
strona 4
Układ hamulcowy - W samochodach osobowych z silnikami benzynowymi stosowane są najczęściej podciśnieniowe układy wspomagania hamulców, które wykorzystują podciśnienie z kolektora dolotowego. W autach z jednostkami wysokoprężnymi podciśnienie wytwarzane jest przez odpowiednią pompę napędzaną przez silnik. W przewodzie znajdującym się między kolektorem lub pompą a serwem montowany jest specjalny zawór jednokierunkowy, który dba o utrzymanie stałej wartości podciśnienia. Typowym objawem nieszczelności przewodu podciśnieniowego jest to, że do zahamowania auta konieczne staje się użycie bardzo dużej siły – pedał staje się „twardy”. Z kolei jeśli zawodzi zaworek, siła wspomagania może się zmieniać, często – szczególnie przy pracy na biegu jałowym – odczuwalne są zakłócenia pracy silnika, np. falowanie obrotów.
Zamek - W wielu starszych autach (np. w Mercedesach czy Audi) centralny zamek sterowany jest przy pomocy siłowników podciśnieniowych. Układy te najczęściej psują się na skutek niefachowo wykonanych napraw blacharsko-lakierniczych, w wyniku których nastąpiło rozszczelnienieprzewodów podciśnieniowych. Ponieważ podciśnienie jest wytwarzane przez specjalną pompkę, awaria nie ma wpływu na pracę silnika.