- Wymiana opon najlepiej powierzyć fachowcom, ale w nagłych sytuacjach można ją zrobić samemu
- Do wymiany kół najlepiej mieć solidny podnośnik, klucz do kół i klucz dynamometryczny
- Przy zmianie felg trzeba uważać na różne rodzaje śrub i nakrętek, aby uniknąć niebezpieczeństwa
- Przy okazji wymiany kół warto też dokładnie obejrzeć stan hamulców i zawieszenia
Co roku ostrzegamy o tym, że w przypadku opon zimowych zwlekanie z ich wymianę nie ma sensu – nic strasznego się nie stanie, jeśli zrobimy to jesienią, na długo przed pierwszym solidnym atakiem zimy, kiedy jeszcze nie ma kolejek w warsztatach. Ale dobre rady sobie, życie sobie. Czasem, w natłoku różnych spraw trudno wygospodarować chwilę (albo pieniądze), na wymianę opon. A później, ni z tego ni z owego, nagle na drogach robi się biało. Jeśli opony zimowe macie luzem, bez felg, to... macie poważny problem. Pozostaje czekać cierpliwie, aż jakiś wulkanizator się zlituje, bo przy pierwszych atakach zimy kolejki do serwisów są z reguły olbrzymie. Na youtube.com znajdziecie oczywiście filmiki, jak zakładać opony na felgi przy pomocy amatorskich narzędzi, ale na wszystkich takich dziełach powinien się znajdować dopisek "nie róbcie tego w domu" – ani to łatwe, ani bezpieczne.
Jeżeli macie gotowe, zmontowane koła z oponami zimowymi, możecie zamontować je w samochodzie sami. Ale uwaga! To nie jest optymalne rozwiązanie, bo przed sezonem m.in. wypadałoby też koła wyważyć, a w warunkach garażowych, bez odpowiedniego sprzętu tego nie zrobimy. Tyle że lepiej pojechać w trasę na kołach lekko niewyważonych, niż ruszać na ośnieżone drogi na oponach letnich.
Uwaga! Klucze do kół i podnośniki dodawane do samochodów w ramach standardowych zestawów narzędzi, to akcesoria przystosowane do okazjonalnego użytku – lepsze kupicie na niemal każdej stacji benzynowej, a już na pewno w sklepie motoryzacyjnym czy w markecie budowlanym.
Wymiana koła: potrzebne narzędzia
Jeśli już robisz zakupy w sklepie z narzędziami, to do wymiany kół, poza solidnym i stabilnym podnośnikiem, najlepiej hydraulicznym, typu żaba i kluczem do kół (uwaga, są różne rozmiary, upewnij się, że wybierasz właściwy) z długą rękojeścią (im dłuższa rękojeść, tym łatwiej odkręcić i dokręcić koła), warto też mieć klucz dynamometryczny (do kupienia już za ok. 150 zł). Pracę ułatwi i przyspieszy elektryczny klucz udarowy, akumulatorowy lub zasilanie z gniazdka 230 V.
W przypadku zmiany felg ze stalowych na aluminiowe lub odwrotnie, często konieczne jest użycie innych śrub lub nakrętek – upewnij się, że masz właściwe. Np. śruby od felg aluminiowych mogą być dłuższe od tych do stalówek albo mieć inny profil łba. Pomyłka grozi tym, że albo koła nie zostaną dokręcone, albo zniszczy się felga lub piasta. To skrajnie niebezpieczne! Uwaga na blokady zabezpieczające przed kradzieżą felg. Czy masz do nich klucz?
Zanim zamontujesz koła, sprawdź, czy jeszcze się do tego nadają. Minimalna głębokość bieżnika w przypadku opon zimowych to ok. 4 mm. Warto też przyjrzeć się gumie, czy nie jest spękana. Nierównomierne zużywanie się bieżnika świadczy o usterce auta lub o tym, że auto było używane z nieprawidłowym ciśnieniem w oponach.
Przy okazji wymiany kół warto też dokładnie obejrzeć hamulce i elementy zawieszenia!
Wymiana kół krok po kroku
- Ustaw auto na płaskim i twardym podłożu. Zaciągnij hamulec ręczny i włącz pierwszy bieg lub ustaw dźwignię wyboru biegów w automacie w położeniu "P".
- Zanim uniesiesz auto przy pomocy podnośnika, najpierw poluzuj nakrętki lub śruby koła.
- Podstaw podnośnik w odpowiednim miejscu pod autem podwoziu. W instrukcji obsługi znajdziesz informację o tym, w których miejscach może znajdować się stopka podnośnika. Jeżeli nie masz instrukcji, to zwykle na progach lub zgrzewach progów znaleźć można oznaczenia w postaci strzałek, trójkącików, wskazujące wzmocnione miejsca do podstawienia podnośnika. Pomyłka lub niedbałość mogą być kosztowne, można łatwo zniszczyć próg albo podłogę auta.
- Upewnij się, że punkty przeznaczone do podstawiania podnośnika nie są skorodowane. Jeśli są, zrezygnuj z samodzielnej wymiany!
- Podnieś pojazd do momentu osiągnięcia wysokości montażowej. Jeśli masz amatorski podnośnik, nie próbuj nawet podnosić auta tak, żeby wymienić dwa koła na raz!
- Odkręć nakrętki lub śruby koła
- Zdejmij koło i umieść je pod progiem auta – to dodatkowe zabezpieczenie na wypadek, gdyby auto zsunęło się z podnośnika. Szczególnie felgi ze stopów lekkich mogą wymagać użycia sporej siły lub "opukania", zanim zejdą ze stalowe piasty! Używaj siły z umiarem, żeby nie zrzucić auta z podnośnika, albo żeby nie uszkodzić felgi. Jeśli się nie udaje, możesz lekko wkręcić śruby, opuścić auto i z poluzowanymi śrubami przejechać kilka metrów i zahamować, a później powtórzyć próbę wymiany. Z poluzowanymi, a nie odkręconymi!
- Niektóre opony są kierunkowe. Jest to oznaczone strzałką (obrót) na ścianie bocznej opony. Opony te mogą być montowane tylko z zachowaniem kierunku obrotu oznakowanego strzałką!
- Jeśli jest to możliwe i zgodne z zaleceniami producenta, koło, które było zamontowane na przedniej osi w poprzednim sezonie, warto zamontować na tylnej osi i odwrotnie. To tzw. rotowanie, które zapewnia to możliwie równomierne zużycie bieżnika. Dzięki temu opony można używać nawet o sezon czy dwa dłużej, nie dochodzi do sytuacji, kiedy mamy dwie opony do wymiany, a dwie jeszcze całkiem niezłe.
- Oczyść powierzchnie styku koła z piastą, najlepiej zrobić to przy pomocy szczotki drucianej. Nie smaruj tej powierzchni, nawet jeśli niektórzy wciąż to robią. To wbrew zaleceniom producentów.
- Zamontuj nowe koło i wstępnie przykręć. W niektórych autach przy piastach/tarczach są bolce, które muszą trafić w odpowiedni otwór w feldze. Nie dokręcaj śrub przy podniesionym kole! Nie smaruj niczym śrub czy nakrętek, ale starannie je oczyść!
- Wyciągnij zdemontowane koło spod pojazdu.
- Opuść samochód i dokręć nakrętki kół. Staraj się dokręcać śruby na krzyż, tak aby koło równolegle przylegało do piasty. Jeśli masz klucz dynamometryczny, użyj odpowiedniego momentu dokręcania, zwykle mieści się on w przedziale 80-140 Nm, ale od tej reguły jest sporo wyjątków. Jeżeli dokręcasz "na wyczucie", to nie przesadź z przedłużkami, wieszaniem się na kluczu, szczególnie jeśli ma długą rękojeść, bo możesz uszkodzić śruby czy szpilki.
- Oznacz opony zdemontowanych kół, tak żeby w przyszłości wiedzieć, w jakich miejscach w aucie były zamontowane (np. PP – prawy przód, LP– lewy przód).
- Sprawdź ciśnienie w kołach i w razie czego je dopompuj, możesz to zrobić choćby na stacji benzynowej.
- Jeśli masz auto z prostym systemem monitorowania ciśnienia powietrza w kołach, może on wymagać zresetowania.
- Po przejechaniu kilkunastu-kilkudziesięciu kilometrów sprawdź dokręcenie kół.
- Jeżeli auto po wymianie kół ściąga lub przy określonych prędkościach czuć wibracje na kierownicy, umów się jak najszybciej do warsztatu.