Drodzy Czytelnicy, przeprowadźcie proszę krótki test wśród swoich znajomych – ilu z nich poda Wam prawidłowo dopuszczalną prędkość w strefie zamieszkania? Na pewno niewielu, przede wszystkim ci, którzy stosunkowo niedawno ukończyli kurs na prawo jazdy. Kierowcy, zwłaszcza ci mieszkający w dużych miastach, rozpoznają na ogół znak D-40 oznaczający wjazd do strefy zamieszkania, ale mają dość mgliste pojęcie o rygorach, jakie się z nim wiążą.
Wielu po prostu uważa go za znak informujący o wjeździe na osiedle, dający bliżej niesprecyzowane uprawnienia pieszym. Tymczasem zasady ruchu w strefie zamieszkania sformułowane są bardzo precyzyjnie, w sposób jednoznacznie restrykcyjny wobec kierowców. Samochód, a nawet rower, jest w strefie zamieszkania ledwie tolerowanym intruzem, a w najlepszym wypadku – gościem, który musi uszanować prawa gospodarzy terenu, czyli pieszych.
Wyznaczenie strefy zamieszkania służy więc przede wszystkim bezpieczeństwu pieszych poruszających się po osiedlu. Jednak nie tylko! Dla administratorów osiedli mieszkaniowych jest to właściwie jedyny skuteczny sposób porządkowania ruchu na osiedlowych uliczkach, z których większość nie należy zazwyczaj do kategorii dróg publicznych. Przepisy kodeksu na drogach niepublicznych stosuje się bowiem tylko w sytuacji bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa uczestników ruchu. A to oznacza brak możliwości karania np. za parkowanie utrudniające życie innym.
Strefa zamieszkania jest jednak wyjątkiem – w jej obrębie kodeks drogowy obowiązuje także na drogach niepublicznych, co daje podstawy prawne do interwencji policji i straży miejskiej, gdy łamane są jego przepisy.
Ustąp pierwszeństwa pieszym - W strefie zamieszkania nie obowiązują przepisy kodeksu drogowego nakazujące pieszym korzystanie z chodnika lub pobocza, chodzenie lewą stroną jezdni itd. Przeciwnie – pieszy może korzystać z całej szerokości drogi i ma pierwszeństwo przed autamioraz rowerami.
Natychmiast zwolnij - Konsekwencją uprzywilejowania pieszych jest radykalne ograniczenie prędkości wszelkich pojazdów poruszających się w obrębie strefy zamieszkania. Dopuszczalna prędkość pojazdów (nie tylko samochodów!) wynosi 20 km/h.
Parkuj w wyznaczonych miejscach - Brak znaku zakazującego postoju na uliczce leżącej w strefie zamieszkania nie oznacza jeszcze, że możesz zostawić tam samochód. Postój dozwolony jest bowiem wyłącznie na miejscach wyznaczonych specjalnie w tym celu.
Zachowaj ostrożność przy wyjeździe - Wyjazd ze strefy zamieszkania na inną drogę traktowany jest przez przepisy tak samo jak włączanie się do ruchu (art. 17 ust. 1 pkt 1 kd). Opuszczając strefę zamieszkania, musisz więc ustąpić pierwszeństwa przejazdu innym uczestnikom ruchu.
Poznaj prawo - Gdzie rządzi kodeks?Art. 1 ust. 1. Ustawa reguluje zasady ruchu na drogach publicznych oraz w strefach zamieszkania, warunki dopuszczania pojazdów do tego ruchu oraz zasady kontroli ruchu drogowego.Określenie strefy zamieszkaniaArt. 2: Użyte w ustawie określenia oznaczają: (...)16) strefa zamieszkania – obszar obejmujący drogi publiczne lub inne drogi, na którym obowiązują szczególne zasady ruchu drogowego, a wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami. Obowiązki pieszych Art. 11. 1. Pieszy obowiązany jest korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych, a w razie ich braku – z pobocza. Jeśli nie ma pobocza lub czasowo nie można z niego korzystać, pieszy może korzystać z jezdni, pod warunkiem zajmowania miejsca jak najbliżej jej krawędzi i ustępowania miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi.2. Pieszy idący po poboczu lub jezdni jest obowiązany iść lewą stroną drogi. 3. Piesi idący jezdnią są obowiązani iść jeden za drugim (...).4. Korzystanie przez pieszego z drogi dla rowerów jest dozwolone tylko w razie braku chodnika lub pobocza albo niemożności korzystania z nich. Pieszy, z wyjątkiem osoby niepełnosprawnej, korzystając z tej drogi, jest obowiązany ustąpić miejsca rowerowi. 5. Przepisów ust. 1-4 nie stosuje się w strefie zamieszkania. W strefie tej pieszy korzysta z całej szerokości drogi i ma pierwszeństwo przed pojazdem.