- Baterie Li-Ion to najpopularniejszy typ akumulatorów w urządzeniach codziennego użytku. Składają się z określonej liczby ogniw, a ich budowa opiera się na elektrodach, elektrolicie i separatorze.
- Według instytutu badawczego Dekra, prawdopodobieństwo zapłonu baterii jest bardzo niskie, jednak może nieść za sobą poważne konsekwencje.
- Odpowiednie dbanie o baterię nie tylko poprawi jej żywotność, ale i zminimalizuje ryzyko pożaru, dlatego warto używać ładowarek z zaufanych źródeł i unikać ich przegrzewania.
Spuchnięta bateria w telefonie albo nagły zapłon podczas ładowania roweru elektrycznego to czarny scenariusz wielu użytkowników. Zapalenie się akumulatora może nieść za sobą poważne konsekwencje i być bardzo niebezpieczne. Na wstępie uspokajamy, prawdopodobieństwo pożaru jest bardzo niskie, warto jednak uważać i pamiętać co robić w takiej sytuacji.
Bateria Li-Ion — jak działa?
Pierwsze próby stworzenia ogniwa energetycznego na bazie litu sięgają już początków XX w., kiedy amerykański naukowiec George Newton Lewis po raz pierwszy zauważył w metalu bardzo duży potencjał elektrochemiczny. W latach 70. zaprezentowany został po raz pierwszy akumulator litowy do komercyjnego użytku. Niedługo potem w 1979 r. odkryto jego następcę wykorzystującego zasadę działania wykorzystywaną obecnie, jednak dopiero 12 lat później wprowadzono go do sprzedaży.
Jak więc działa taki akumulator? Na wstępie zdefiniujmy dwa najważniejsze pojęcia: baterię oraz ogniwo. Ogniwem nazywamy podstawowe urządzenie wykorzystywane do magazynowania energii elektrycznej. Jest to podstawowa jednostka posiadająca elektrody (katodę oraz anodę), separator i elektrolit. Zasada działania takiego ogniwa nie jest bardzo skomplikowana i opiera się na przepływie jonów pomiędzy elektrodami. W trakcie ładowania jony litu przemieszczają się z anody składającej się z węgla do katody będącą tlenkiem litu i są tam magazynowane. W przypadku rozładowywania jony przemieszczają się w odwrotną stronę.
Bateria zaś, zwana również akumulatorem, to urządzenie zaprojektowane specjalnie do magazynowania i oddawania energii w bezpieczny i bezproblemowy sposób. Składa się ona wtedy z określonej ilości ogniw elektrycznych zależnej od potrzeb łączonych w sposób szeregowy lub równoległy. Dzięki takiemu rozwiązaniu możemy zaprojektować baterię o potrzebnym na napięciu i mocy.
Wybuchy baterii Li-Ion. Dekra uspokaja
Nie bez przyczyny technologia ogniw litowo-jonowych jest tak popularna. Dzięki swoim właściwościom są bardzo bezpieczne i tanie w produkcji, a jednocześnie mają wysoką zdolność magazynowania energii elektrycznej. Na tym zalety się nie kończą. Baterie Li-Ion dzięki swojej budowie zachowują niską wagę i nie są wymagające pod kątem ich konserwacji.
W takim razie jak to jest z wybuchami? Uspokajamy wszystkich posiadaczy sprzętu elektronicznego, hulajnóg i rowerów. Takie incydenty należą do rzadkości. Jak informują eksperci ds. produktu instytutu badawczego Dekra, statystyczne prawdopodobieństwo samozapłonu akumulatora w rowerze elektrycznym jest niskie i utrzymuje się na poziomie tysiąca przypadków na kilka milionów sztuk. Warto, jednak zachować ostrożność. Testerzy przeprowadzili kontrolowane testy wadliwych akumulatorów i mówią wprost: „Skutki mogą być bardzo poważne”. Wadliwe baterie potrafiły bardzo długo płonąć, a w skrajnych przypadkach nawet spektakularnie wybuchnąć posyłając odłamki na wszystkie strony.
Z tych powodów warto bardzo szybko reagować, żeby uniknąć tragedii. Bardzo często objawy wadliwego akumulatora możemy dostrzec przed zapłonem. Wśród nich są między innymi znaczne nagrzewanie się baterii czy też specyficzne dobiegające z jej strony odgłosy syczenia, skwierczenia i bulgotania. W takim wypadku powinniśmy od razu odpiąć urządzenie od ładowania i w razie możliwości wyjąć baterie i odłożyć w miejsce, gdzie ogień się nie rozniesie. W przypadku zapłonu małych akumulatorów możemy doczekać, aż bateria się dopali, musimy tylko wtedy koniecznie wentylować pomieszczenie i uważać na wydobywające się opary. W przypadku dużych akumulatorów należy użyć gaśnicy do gaszenia metali (klasa D).
Jak dbać o baterię, aby nie doszło do eksplozji?
Aby bateria litowo-jonowa mogła przez długi czas bezpiecznie i bezproblemowo służyć, powinniśmy pamiętać o odpowiednim korzystaniu z niej. Najważniejszą zasadą jest korzystanie z produktów z zaufanych i sprawdzonych źródeł. Tanie zamienniki baterii mogą okazać się wadliwe od nowości i nie spełniać określonych testów jakości. Podobnie jest z ładowarkami, które z nieznanego źródła, mogą nie mieć wymaganych zabezpieczeń, a co za tym idzie, przeładować baterie i spowodować jej wybuch.
Unikajmy też używania akumulatorów, które mogły się fizycznie uszkodzić. Zgniatanie, wstrząsy, przebicie — wszystko to może wpłynąć na stan baterii oraz jej zachowanie podczas ładowania. Uważajmy też na pozostawianie ich w skrajnych temperaturach. Zostawienie laptopa podczas upału w samochodzie może spowodować przyspieszenie procesu starzenia się baterii, a ładowanie go przy takiej temperaturze może doprowadzić do przegrzania i uszkodzenia ogniw.
Pamiętajmy, więc. Baterie Li-Ion to technologia zdecydowanie najlepsza w codziennych urządzeniach elektronicznych i bezpieczna. Użytkownicy rowerów i hulajnóg elektrycznych nie muszą obawiać się zapłonu, czy wybuchu akumulatora, jednak powinni pamiętać o odpowiednim ich używaniu. Incydenty z samozapłonem zdarzają się rzadko, jednak nie zapomnijmy jak się zachować, jeśli do nich dojdzie.