Test Fiata 500 z 1937 r. Był to wówczas najtańszy samochód na rynku

Dziś Fiat 500 jest uznanym klasykiem, egzemplarze profesjonalnie odrestaurowane w stanie 1 wyceniane są nawet na 18 tys. euro. W stanie 2 kosztują 13 tys. euro, w stanie 3 – 8 tys. euro. Za egzemplarz do remontu trzeba zapłacić 2-4 tys. euro.

Fiat 500 okiem przedwojennego inżyniera

Oto fragmenty obszernego testu Fiata 500, jaki ukazał się w marcu 1937 r. na łamach miesięcznika "Auto Technika Samochodowa".

Fiat 500, mając silnik o pojemności 570 cm3, przy pełnym obciążeniu (720 kg) osiąga szybkość 85 km/h i zużywa na 100 km niecałe 6 litrów benzyny.

Zewnętrzne jego wymiary są niewielkie (całkowita długość podwozia 2678 mm, rozstęp osi 2000 mm, rozstaw przednich kół 1110 mm, tylnych – 1080 mm, wysokość 1377 mm), siedzenia pomieszczone w samym środku wozu, na jednakowej odległości od obu osi, a pomimo to dwaj pasażerowie siedzą w wygodnych szerokich fotelach i choćby mieli bardzo długie nogi, dosyć mają miejsca na ich wyciągnięcie. Ponadto z tyłu jest jeszcze tak obszerne pomieszczenie na bagaż, że w razie potrzeby trzeci pasażer niskiego wzrostu (ze względu na pochyłość dachu) może się względnie wygodnie tam pomieścić.

Silnik został ustawiony zupełnie na przodzie, przed kołami, chłodnica zaś za nim, nad przednią osią, tak że pod maską oprócz zbiornika na benzynę, pomieszczonego u góry, tuż za deską rozdzielczą, nic się za chłodnicą nie znajduje, wobec czego jest miejsce nawet na najdłuższe nogi.

Odległość podłogi nadwozia od ziemi wynosi tylko 144 mm, przez co zyskuje się na wysokości wnętrza. Jeżeli dodamy do tego, że drzwi nadwozia, trochę wypukłe, wykonane z blachy, bez zapuszczanych szyb, pozwalają wyzyskać gabaryt nadwozia z różnicą zaledwie kilku milimetrów, zrozumiemy, że w tej małej voituretce dwaj jej pasażerowie mają więcej miejsca i wygodniej się pomieszczają, niż w niejednym dawniejszym wielkim wozie.

Fiat 500 – budowa

Silnik. Posiada cztery cylindry 52x67 mm, ogólna pojemność 570 cm3, sprężanie 1:6, głowica z glinu (aluminium – RD). Przy 4000 obr./min. Osiąga on moc 13 KM. Blok silnika odlany z fosforo-manganowego żeliwa, będącego specjalnością Fiata. Wał korbowy spoczywa na dwóch łożyskach. Tłoki są z glinu, korbowody ze stali, o przekroju dwuteowym. Miska karteru z blachy, łatwa do zdejmowania, mieści 2 kg oleju. Smarowanie odbywa się pod ciśnieniem przy pomocy pompki trybowej, napędzanej od wałka rozrządu i zaopatrzonej w filtr olejowy.

Zapalanie bateryjne, rozdzielacz pionowy pomieszczony w bardzo dostępnym miejscu nad przednią częścią głowicy silnika. Regulacja punktu zapłonu zupełnie samoczynna przy pomocy regulatora odśrodkowego.

Gaźnik. Również samoczynny typu Solex, specjalnie przystosowany do modelu 500, zaopatrzony jest w urządzenie do natychmiastowego rozruchu zimnego silnika.

Chłodzenie wodne przy pomocy termosyfonu, chłodnica umieszczona za silnikiem, pojemności 4,5 litra wody, chłodzona za pomocą wiatraczka umieszczonego na wale dynamo za blokiem cylindrów.

Rozrusznik elektryczny, wysprzęgla się przy pomocy guzika na desce rozdzielczej.

Sprzęgło i skrzynka biegów są w jednym bloku z silnikiem. Sprzęgło suche, jednotarczowe, skrzynka biegów o 4 przekładniach i wstecznym biegu. Dźwignia zmiany biegów bezpośrednia, długa i silnie nachylona.

Nożny hamulec – hydrauliczny, działa na wszystkie cztery koła, ręczny pomocniczy – na wał napędowy.

Koła typu artyleryjskiego (wysokie i wąskie – RD) 15x2,5 cala, piasty przykryte kapslami. Opony o słabym ciśnieniu w wymiarze 4,00x15 cali (szerokość opony 102,4 mm – RD).

Nadwozie całkowicie ze stali, wyjątkowo obszerne i wygodne.

Fiat 500 – wrażenia z jazdy próbnej

Już sama łatwość, z jaką pasażer się lokuje, przyjemnie go usposabia do wozu. Obszerne drzwi pozwalają mu, bez gimnastycznych ćwiczeń, usadowić się na wygodnym fotelu, który daje się w razie potrzeby, jeszcze w tył przesunąć.

Silnik, mimo swej małej pojemności, wyciąga bez wysiłku, przy pełnym obciążeniu, do 85 km/h, ma świetny zryw i ze zdumiewającą łatwością pokonywa wzniesienia, dlatego przeciętna szybkość handlowa względnie niewiele odbiega od maksymalnej.

Sam wóz jest bardzo stateczny, trzyma drogę doskonale, a dzięki doskonałemu zawieszeniu nierówności drogi prawie wcale się nie dają odczuwać. Niska maska i szeroka silnie ku tyłowi pochylona przednia szyba, dające duże pole widzenia, miękka i posłuszna kierownica, wreszcie szybko działające hamulce składają się na to, że kierowca bez zmęczenia, łatwo i pewnie nawet przez dłuższy czas może prowadzić swój wóz.

Fiat 500 – dane techniczne

Silnik czterocylindrowy, pojemności 570 cm3

Średnica cylindra – 52 mm

Skok tłoka – 67 mm

Moc efektywna – 13 KM

Maks. liczba obr./min.– 4000

Stosunek sprężania – 6

Pojemność zbiornika oleju – 2 litry

Pojemność zbiornika benzyny – 22 litry

Pojemność chłodnicy – 4,5 litra

Rozstęp osi – 2000 mm

Rozstaw przednich kół – 1110 mm

Rozstaw tylnych kół – 1080 mm

Najmniejsza wysokość nad ziemią – 144 mm

Całkowita długość podwozia – 2678 mm

Największa długość nadwozia – 3215 mm

Opony 4,00x15

Ciężar podwozia – 280 kg

Ciężar całkowity wozu – 495 kg

Szybkość przy pełnym obciążeniu – 85 km/h

Spożycie benzyny przy pełnym obciążeniu – 6 l/100 km

Maksymalna pochyłość pokonywana:

– na 4. biegu – 4 proc.

– na 1. biegu – 24 proc.

Cena w 1937 r. – 3800 zł