Aby zmniejszyć emisję tlenków azotu (NOx) nawet o 90 proc. i spełnić normy emisji spalin UE, nowoczesne pojazdy z silnikami wysokoprężnymi z katalizatorami SCR (Selective Catalytic Reduction) wykorzystują AdBlue - specjalny płyn, który jest wtryskiwany bezpośrednio do układu wydechowego. Pojazdy te mają w tym celu oddzielny zbiornik AdBlue, którego wielkość różni się znacznie w zależności od modelu - od około ośmiu do nawet 40 l.
Pierwotnie zakładano, że AdBlue będzie uzupełniany tylko podczas przeglądów. Rzeczywiste zużycie AdBlue zależy jednak w dużej mierze od stylu jazdy, dlatego wielu kierowców widzi wcześniej na wyświetlaczu komunikat ostrzegawczy "Uzupełnij AdBlue".
Jeśli zignorujesz ostrzeżenie "Uzupełnij AdBlue", ryzykujesz, że samochód przełączy się na program jazdy awaryjnej lub nie będzie w stanie uruchomić się po zaparkowaniu. Jak to możliwe? Czy AdBlue jest aż tak ważny?
Co to jest AdBlue?
AdBlue to chroniona nazwa marki specjalnego roztworu mocznika, który jest stosowany w nowoczesnych pojazdach z silnikiem Diesla w celu redukcji tlenków azotu (NOx) w spalinach. Składa się on z 32,5 proc. mocznika o wysokiej czystości i 67,5 proc. wody demineralizowanej. Techniczna nazwa tego znormalizowanego płynu zgodnie z normą ISO 22241 to AUS 32, co oznacza "wodny roztwór mocznika".
AdBlue został opracowany i objęty ochroną przez Niemieckie Stowarzyszenie Przemysłu Motoryzacyjnego (VDA). Roztwór ten jest centralnym składnikiem układu oczyszczania spalin SCR i odgrywa decydującą rolę w spełnianiu normy emisji spalin Euro 6 dla samochodów z silnikiem wysokoprężnym.
Aby spełnić surowe unijne normy emisji spalin, producenci samochodów muszą znacznie ograniczyć emisję tlenków azotu (NOx) z pojazdów z silnikami Diesla. Od czasu wprowadzenia normy Euro 6, wartość graniczna wynosi maksymalnie 80 mg NOx na km, co jest trudne do osiągnięcia bez dodatkowego oczyszczania spalin. Jednocześnie nowoczesne, paliwooszczędne silniki wytwarzają więcej NOx ze względu na wyższe temperatury spalania. Rozwiązanie: katalizator SCR, który wykorzystuje AdBlue do przekształcania szkodliwych tlenków azotu w nieszkodliwy azot i parę wodną.
AdBlue został opracowany i objęty ochroną przez Niemieckie Stowarzyszenie Przemysłu Motoryzacyjnego (VDA)Maciej Brzeziński / Auto Świat
Jak działa oczyszczanie spalin za pomocą AdBlue?
W układzie oczyszczania spalin z AdBlue roztwór mocznika jest wtryskiwany do układu wydechowego za pomocą pompy dozującej — w zależności od prędkości obrotowej i obciążenia silnika. AdBlue rozkłada się w strumieniu gorących spalin i uwalnia amoniak (NH3). Ten reaguje w katalizatorze SCR (selektywna redukcja katalityczna) ze szkodliwymi tlenkami azotu (NOx). Wynik reakcji chemicznej: nieszkodliwy azot (N2) i para wodna (H2O) - oba naturalne składniki powietrza, którym oddychamy.
Ile można przejechać po pojawieniu się komunikatu "Uzupełnij AdBlue"?
Nowoczesne pojazdy z silnikami Diesla i katalizatorami SCR ostrzegają w odpowiednim czasie o niskim poziomie AdBlue. Na wyświetlaczu pojawia się wówczas komunikat "Uzupełnij AdBlue". Wówczas mamy zwykle około 2 tys. km, by uzupełnić poziom AdBlue, zanim poniesiemy konsekwencje jego niedostatku.
Niektóre pojazdy pokazują nawet dokładny poziom napełnienia i wymaganą ilość uzupełnienia w komputerze pokładowym — przydatne podczas dłuższych podróży lub planowania następnego postoju na tankowanie.
Kiedy trzeba uzupełnić AdBlue?
W żadnym wypadku nie należy ignorować ostrzeżenia, który wyświetla się przed oczami kierowcy. Jeśli zbiornik AdBlue jest pusty, pojazd przełącza się na program jazdy awaryjnej i znacznie traci moc. Po wyłączeniu silnika zwykle nie można go uruchomić bez uzupełnienia AdBlue - nawet jeśli nie ma usterki technicznej. Dzieje się tak, ponieważ bez AdBlue układ oczyszczania spalin nie jest zgodny z przepisami, co powoduje odmowę uruchomienia.
Jak uzupełnić AdBlue?
W większości nowszych samochodów z silnikiem Diesla szyjka wlewu AdBlue znajduje się bezpośrednio obok zwykłego korka wlewu paliwa - klapka wlewu paliwa jest zatem często nieco większa. W starszych modelach dostęp do zbiornika AdBlue znajduje się zwykle w bagażniku lub komorze silnika. W razie wątpliwości należy zajrzeć do instrukcji obsługi.
Coraz więcej stacji benzynowych posiada specjalne dystrybutory AdBlue dla samochodów, w których tankowanie odbywa się w taki sam sposób, jak tankowanie oleju napędowego.
Tankowanie AdBlue z dużych kanistrów jest stosunkowo tanie, ale niewygodne. Opakowanie o poj. 10 l na stacji będzie i tak dwa razy droższe niż „na mieście”Maciej Brzeziński / Auto Świat
Co zrobić, gdy wleję AdBlue do zbiornika paliwa?
AdBlue nigdy nie wolno wlewać do zbiornika paliwa! Taki błąd może spowodować poważne uszkodzenia - podobnie jak w przypadku zatankowania diesla benzyną. W takim przypadku: Nie uruchamiaj pojazdu i natychmiast skontaktuj się z warsztatem.
Czy warto kupować tanie AdBlue?
Uważaj na rzekomo tanie produkty. Wciąż pojawiają się roztwory mocznika bez nazwy, które nie są oznaczone jako oficjalne AdBlue. Zdecydowanie odradzamy ich stosowanie! Tylko produkty z chronionym logo AdBlue spełniają normy ISO 22241/1 i DIN 70070. Stosowanie tanich, niecertyfikowanych roztworów może spowodować uszkodzenie katalizatora lub jednostki sterującej i unieważnienie gwarancji. Próba samodzielnego przygotowania AdBlue również nie jest dobrym pomysłem.
Jak szybko zużywa się AdBlue?
Zużycie AdBlue zależy w dużej mierze od typu pojazdu i stylu jazdy. Średnio większość samochodów z silnikiem Diesla potrzebuje około 1 do 1,5 l AdBlue na 1000 km. Przykłady z naszych testów potwierdzają tę uśrednioną wartość. Np. test długodystansowy Mercedesa E 220 d zakończył się średnim zużyciem AdBlue na poziomie około 1,5 l na 1000 km. Seat Alhambra wypadł podobnie, wymagając tankowania mniej więcej co 11 tys. km. Audi A6 Avant osiągnęło w teście wynik poniżej jednego litra na 1000 km.
Czy AdBlue może uszkodzić lakier?
AdBlue jest nietoksyczny dla ludzi, ale może powodować podrażnienia w przypadku kontaktu ze skórą, oczami lub drogami oddechowymi. Dlatego rozlany AdBlue należy szybko spłukać wodą. AdBlue może również powodować uszkodzenia lakieru samochodowego i części plastikowych po dłuższym kontakcie - dlatego najlepiej jest natychmiast usuwać plamy wodą.
Osiem najważniejszych zasad dla kierowców, którzy mają auta, do których trzeba dolewać AdBlue
- Nigdy nie dolewaj niewielkich ilości płynu rzędu 1-2 litrów – system tego nie zauważy, za to może się trwale rozkalibrować
- Nie woź AdBlue w bagażniku – latem jest w nim za gorąco, a zimą zbyt zimno
- Uzupełniaj AdBlue z wyprzedzeniem, nie przepłacając bez potrzeby
- Jeśli płyn się rozleje, należy dokładnie zmyć go wodą
- Płynu nie wolno rozcieńczać przed zatankowaniem, do zbiornika nie wolno dolewać też wody
- Zużycie AdBlue przez auto w dużym stopniu zależy od warunków jazdy – 20-litrowy zbiornik może wystarczyć na 4-15 tys. km (w warunkach autostradowych mniej)
- Jeśli opakowanie ma ślady białego nalotu wokół korka, nie kupuj go
- AdBlue to preparat wystandaryzowany – tak samo jak paliwo. Nie należy liczyć więc na to, że droższy płyn jest lepszy niż tańszy
