Te toksyny to węglowodory, tlenek azotu oraz tlenek węgla. Tlenek węgla i węglowodory są utleniane - tlen do tej reakcji pobierany jest ze spalin, pozostaje go trochę po procesie spalania. Poza tym tlen powstaje w czasie redukcji tlenku azotu.Żeby katalizator mógł działać poprawnie, konieczny jest ściśle określony skład mieszanki paliwowo-powietrznej. Optymalna proporcja powietrza do benzyny wynosi 14,75:1. Tak dokładną mieszankę może zapewnić tylko aparatura wtryskowa sterowana komputerem. Dawniej, gdy auta wyposażano w gaźniki, również próbowano stosować katalizatory, ale ich skuteczność była mniejsza, ponieważ skład mieszanki nie był precyzyjnie odmierzany.Ważną funkcję spełnia sonda lambda umieszczona w układzie wydechowym za katalizatorem. Analizuje ona skład spalin i wysyła sygnały do komputera sterującego wtryskiem.- Cały czas mówimy o katalizatorach do silników benzynowych. Czy są też do diesli? - Oczywiście, już od kilku lat auta wyposażone w silniki Diesla mają katalizatory. Różnią się one działaniem od "benzynowych". W silnikach Diesla najbardziej szkodliwy jest tlenek azotu, natomiast tlenek węgla występuje w śladowych ilościach.- Kierowcy wiedzą, że mają auto wyposażone w katalizator, że gdzieś jest sonda lambda. Ale tych urządzeń nie widać, katalizator jest pod spodem auta, obudowany blachą. Skąd zatem kierowca ma wiedzieć, że katalizator w jego aucie jest uszkodzony?- To trudna sprawa. Właściwy katalizator (mający postać porowatej ceramicznej struktury) jest niewidoczny. Może on ulec zniszczeniu np. pod wpływem uderzenia o kamień, krawężnik itp. Szkodliwe dla katalizatora jest też jego gwałtowne schłodzenie (może do tego dojść, gdy wjedziemy w głęboką kałużę). Bardzo niekorzystny wpływ na żywotność katalizatora ma wypadanie zapłonu (brak iskry w jednym z cylindrów). Niespalone paliwo spływa wtedy do układu wydechowego, zanieczyszczając powierzchnię czynną katalizatora.Kierowca w czasie eksploatacji auta nie zauważy uszkodzenia katalizatora. Można to natomiast wykryć podczas badań w stacji diagnostycznej - wzrośnie bowiem toksyczność spalin.- Jaka jest trwałość katalizatora?- Kilka lat temu uznawano, że 100 tysięcy kilometrów przebiegu. Dziś można uznać, że norma wynosi 150 tys. km.
Katalizatory
- Panie doktorze, już od wielu lat wszystkie nowe samochody osobowe z silnikami benzynowymi wyposażane są w katalizatory. Co kierowcy powinni o nich wiedzieć? - W katalizatorze (a właściwie rzecz nazywając, w reaktorze katalitycznym) dochodzi do neutralizowania szkodliwych substancji zawartych w spalinach.