Jakie mogą być nowości? Np. obecnie, aby 13-letnie dziecko mogło otrzymać kartę motorowerową, musi uzyskać pisemną zgodę rodziców i zdać prościutki egzamin często przeprowadzany przez nauczyciela lub sympatycznego policjanta na boisku szkolnym. I już może jeździć prawie motocyklem po ulicach! W praktyce podrasowany skuter zarejestrowany jako motorower osiąga 80 km/h i więcej... Wkrótce się to skomplikuje, bo wydawane w zamian za kartę rowerową prawo jazdy kat. AM (dostępne wg projektów od 14 lat) – jeśli egzaminy przeprowadzane byłyby w Wojewódzkich Ośrodkach Ruchu Drogowego – stałyby się towarem trudno dostępnym.
Tymczasem korzystając z coraz bardziej popularnych quadów i innych pojazdów dostępnych np. w wypożyczalniach, warto sprawdzić, czy mamy prawo na nich jeździć. Czy to ciągnik, czy lekki, a może ciężki czterokołowiec – warto pytać w wypożyczalniach, jak został zarejestrowany. Jeśli bowiem spowodujemy wypadek, nie mając z formalnego punktu widzenia prawa do prowadzenia takiego pojazdu, możemy mieć wielkie kłopoty.RowerLIMIT WIEKU: brak; na rowerze można jeździć od wczesnej młodości do starości.GDZIE WOLNO JEŹDZIĆ: na drogach dla rowerów oraz dla rowerów i pieszych; w razie braku takiej drogi można jechać po ulicy, w miarę możliwości przy krawędzi jezdni. Dzieci w wieku do lat 10 mogą jeździć po chodniku pod opieką dorosłych – ci w tej sytuacji mogą także jechać po chodniku na zasadach takich, jakie obowiązują pieszych. PRAWO JAZDY: karta rowerowa wydawana przez dyrektorów szkół dzieciom w wieku od lat 10; karta motorowerowa (od 13 lat)lub prawo jazdy kat. B1 wydawane od 16. roku życia; osoby, które ukończyły 18 lat, mogą jeździć na rowerze bez uprawnień.
Rolki, hulajnoga LIMIT WIEKU: brak; w przypadku samodzielnego korzystania z drogi publicznej – 7 lat lub z co najmniej 10-letnim opiekunem; ponieważ prawo nie reguluje poruszania się osób na hulajnogach, rolkach, wrotkach i podobnych urządzeniach, traktujemy je jako pieszych. GDZIE WOLNO JEŹDZIĆ: po chodnikach, a w przypadku ich braku po ścieżkach rowerowych, a gdy i tych nie ma – przy krawędzi drogi, ustępując przed nadjeżdżającym pojazdem. W strefie zamieszkania piesi mają pierwszeństwo przed samochodami. W żadnym wypadku nie mogą jednak powodować zagrożenia, wjeżdżać wprost pod nadjeżdżający pojazd itp.
SkuterLIMIT WIEKU: 13 lat, jeśli skuter jest motorowerem, 16 lat, jeśli skuter zarejestrowany jest jako motocykl do 125 ccm, 18 lat, jeśli jego silnik ma większą pojemność.GDZIE WOLNO JEŹDZIĆ: po drogach publicznych, ale nie po autostradach i drogach ekspresowych. Nie wolno jeździć po chodniku i ścieżce rowerowej! W ruchu ulicznym motorowerzysta ma obowiązek trzymać się możliwie blisko prawej krawędzi jezdni. PRAWO JAZDY: na motorower (maks. poj. silnika to 50 ccm) wystarczy karta motorowerowa. Wydaje ją dyrektor szkoły ponadpodstawowej. Od 18 lat motorowerem można jeździć bez „prawka”. Na większe skutery wymagane jest „prawko” kat. A1 (od 16 lat) lub A (18 lat).
MotocyklLIMIT WIEKU: 16 lub18 lat; to może się wkrótce zmienić – planowane zmiany kodeksu drogowego obejmują m.in. wprowadzenie ograniczeń dot. używania dużych i szybkich motocykli.GDZIE WOLNO JEŹDZIĆ: po drogach publicznych.PRAWO JAZDY: o „prawko” kat. A1 można – za zgodą rodziców – ubiegać się już w wieku 16 lat. Pozwala ono jeździć motocyklem z silnikiem o poj. do 125 ccm i o mocy nieprzekraczającej 11 KW. Po osiągnięciu pełnoletności można ubiegać się o prawo jazdy na większe i szybsze motocykle. Jeśli zamierzacie ubiegać się o takie prawo jazdy, to jest to dobry moment – po zmianie przepisów o „pełne” prawo jazdy kat. A będzie trudniej.
QuadLIMIT WIEKU: 13 lat.GDZIE WOLNO JEŹDZIĆ: na drogach publicznych, jeśli quad jest zarejestrowany. Quadem nie wolno wjeżdżać do lasu, jeśli są w nim ograniczenia dotyczące wjazdu pojazdów silnikowych.PRAWO JAZDY: dawniej rejestrowano je jako ciągniki lub motocykle, co było pewnym nadużyciem spowodowanym niedostosowaniem przepisów. Obecnie quada można zarejestrować jako „pojazd samochodowy inny” w kat. „pojazd lekki” (do 350 kg masy oraz maks. 4 kW mocy)i wówczas można nim kierować, mając kartę motorowerową lub prawo jazdy kat. B lub B1.CZTEROKOŁOWCA innego niż lekki można prowadzić, mając prawo jazdy kat. B.
SamochódLIMIT WIEKU: 16/18 lat.WYMAGANIA DODATKOWE: brakGDZIE WOLNO JEŹDZIĆ: po drogach publicznych zgodnie z zasadami Prawa o ruchu drogowym.PRAWO JAZDY: „prawko” kat. B1 można wprawdzie uzyskać w wieku 16 lat, ale w praktyce trudno o samochód o dopuszczalnej masie 550 kg, trudno też o ośrodek, który przeprowadza szkolenia. Prawo jazdy kat. B można uzyskać w wieku 18 lat, przy czym szkolenie można rozpocząć na 3 miesiące przed uzyskaniem tego wieku. Kategoria B uprawnia do jazdy autem o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony lub autem z przyczepą, jeśli dopuszczalna masa całkowita zestawu nie przekracza 3,5 tony.
CiągnikLIMIT WIEKU: 16 lat (kat. T).GDZIE WOLNO JEŹDZIĆ: po własnym polu. Po drodze publicznej tylko wtedy, gdy mamy odpowiednie prawo jazdy.KATEGORIA T: takie prawo jazdy można uzyskać po ukończeniu 16. roku życia. Uprawnia ono do kierowania na drogach publicznych ciągnikiem rolniczym ciągnącym przyczepę lub przyczepy.KATEGORIE B, C i wyższe: uprawniają do kierowania ciągnikiem po drogach publicznych, jednak bez przyczepy. Wolno kierować ciągnikiem wyposażonym w przymocowaną na stałe maszynę, np. rolniczą.KATEGORIA B+E i wyższe włącznie z E : pozwalają na prowadzenie ciągnika z przyczepą.
strona 2
Bus LIMIT WIEKU: 18/21 lat.Zależy to od tego, czy pojazd jest przystosowany do przewozu 9 osób łącznie z kierowcą (wówczas jest traktowany jak samochód osobowy) czy więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą – wówczas jest autobusem.Prawo jazdy kat. B: uprawnia do kierowania busem przystosowanym do przewożenia 8 pasażerów oraz kierowcy. D1: uprawnia do kierownia busem przystosowanym do przewożenia maksymalnie 17 osób łącznie z kierowcą. Minimalny wiek kandydata na kierowcę: 21 lat. D:pozwala na prowadzenie małych, większych i największych autobusów. Aby takie prawo jazdy zdobyć, trzeba mieć ukończone 21 lat.FurgonLIMIT WIEKU: 18 lat.PRAWO JAZDY: B, C1 lub C w zależności oddopuszczalnej masy auta. B: jeśli mamy prawo jazdy tej kategorii, możemy prowadzić furgon o masie do 3,5 tony. W praktyce wiele aut tego typu jest tak konstruowanych i rejestrowanych, że „mieści się” w granicach 3,5 tony.ÁC1: uprawnia do kierowania samochodem ciężarowym o dop. masie całkowitej do 7,5 tony. Aby je dostać, wcześniej trzeba uzyskać prawo jazdy kat. B. W praktyce jest to niepopularna kategoria prawa jazdy, bo na podobnych zasadach można uzyskać kat. C.C: uprawnia do kierowania samochodem o masie powyżej 3,5 tony, wcześniej trzeba mieć kat. B.
Prawo jazdy: trudno dostać, łatwo stracićCiężarówkaLIMIT WIEKU: 18 lat.PRAWO JAZDY: kat. C1 lub C.C1: kurs prawa jazdy kat. C1 można rozpocząć dopiero, gdy zdaliśmy egzamin na kat. B. Prawo jazdy tej kategorii uprawnia do prowadzenia ciężarówek o dopuszczalnej masie całkowitej do 7,5 tony.C: uzyskiwane na podobnych warunkach formalnych co kat. C, przy czym auto, na którym się szkolimy i zdajemy egzamin, ma co najmniej 7 m długości i jego dmc to co najmniej 10 ton. Mając C, prowadzimy ciężarówkę bez ograniczeń wagowych, ale bez przyczepy.C1+E/C+E: pozwala prowadzić ciężarówkę z przyczepą lub naczepą, przy czym C1+E dotyczy zespołu pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej do 12 ton. AutobusLIMIT WIEKU: 19/21 lat.PRAWO JAZDY: D1 lub D –zależy od tego, jaka jest maksymalna liczba osób, którą może przewozić autobus. D1 uprawnia do kierowania autobusem, który przystosowany jest do przewożenia maksymalnie 17 osób łącznie z kierowcą. Aby ubiegać się o tę kategorię prawa jazdy, trzeba wcześniej zdać egzamin na kat. B i mieć ukończone 21 lat.D uprawnia do kierowania autobusem niezależnie od tego, ilu pasażerów można nim przewozić. Minimalny wiek uprawniający do kierowania autobusem to 21 lat. Wcześniej trzeba mieć prawo jazdy kat. B.WYJĄTEK: żołnierze zasadniczej służby wojskowej mogą uzyskać prawo jazdy D lub D1 w wieku 19 lat.Masz prawo do…1... rozpoczęcia kursu na prawo jazdy na trzy miesiące przed osiągnięciem wieku uprawniającego do uzyskania prawa jazdy danej kategorii.2... uniknięcia niekorzystnych dla młodych kierowców planowanych zmian w kodeksie drogowym polegających m.in. na zarezerwowaniu „pełnego” prawka na motocykl dla osób powyżej 24. roku życia. Wystarczy zdać egzamin na prawo jazdy kat. A przed wejściem w życie tych przepisów. Warunek: aby zdać egzamin, musisz mieć 18 lat. 3... odszkodowania za wszelkie straty (dotyczące zarówno mienia, jak i uszkodzenia ciała) od osoby, która spowodowała je prowadząc pojazd – nawet jeśli prawo nie wymaga, aby był on ubezpieczony w zakresie OC. W takim wypadku płaci sprawca lub – jeśli jest dzieckiem – jego opiekun. Na szczęście każdy potencjalny pieszy czy rowerzysta ma prawo dobrowolnie wykupić ubezpieczenie OC w życiu prywatnym.