Auto Świat Wiadomości Aktualności Prędkościomierz, zwykły wskaźnik czy dzieło sztuki?

Prędkościomierz, zwykły wskaźnik czy dzieło sztuki?

Z jaką prędkością poruszał się pierwszy samochód, czyli Benz Patent-Motorwagen z 1886 r.? Około 16 km/h, czyli dwa-trzy razy szybciej niż pieszy. Skąd to wiemy? Bo zmierzyliśmy, ale ani konstruktor pierwszego na świecie auta Karl Benz, ani jego żona Bertha, która odbyła jazdę testową z Mannheim do Pforzheim, nie wiedzieli ile pojazd „wyciąga". Dlaczego? Bo nie miał prędkościomierza. Tak w ogóle, to ten pojazd nie miał żadnych wskaźników – kierowca miał przed sobą jedynie drążek do skręcania przednich kół.

PrędkościomnierzeMercedes

Podobnie było przez wiele następnych lat, na przełomie XIX i XX w. Drążek kierowniczy zastąpiła wygodniejsza okrągła kierownica, obok niej pojawiła się dźwignia do przyspieszania i opóźniania zapłonu (podczas rozruchu silnika), a później szklane rurki, które były wskaźnikami smarowania, oraz wskaźnik ciśnienia benzyny.

Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideo

Prędkościomierzy w pierwszych samochodach nie było, bo nie były potrzebne. Pojazdów z własnym napędem, czyli automobili, było niewiele, a ich kierowcy bardziej skupiali się na samej jeździe niż na prędkości. Poza tym nie było ograniczeń prędkości dla pojazdów. Większość osiągała bezpieczne 15-20 km/h.

W książce „Samochód nowoczesny. Podręcznik dla kierowców i właścicieli samochodów" z lat 20. XX w. znajdujemy opis wielu podzespołów samochodu, ale ani słowa nie ma tam o desce rozdzielczej i wskaźnikach. Autor uznał, że to niepotrzebna kierowcy wiedza.

Zegary pojawiają się w Simplexach, które od 1902 r. nazywane są Mercedesami. Simplexy to pojazdy wyposażane w mocne silniki o mocach 40, a nawet 60 KM. Takich mocy żądał od producenta ich sprzedawca – Emil Jellinek z Nicei, gdyż reklamował Simplexy (a potem Mercedesy) jako auta sportowe. Np. w Simplexie z 1909 r. znajdujemy już zegar prędkościomierza i to wyskalowany „na wyrost", do 120 km/h! To był oczywiście zabieg reklamowy, mający poprawiać samopoczucie kierowcy.

Był też drugi powód montowania prędkościomierza – w 1909 r. w Niemczech (Rzesza Niemiecka) wprowadzono ograniczenie prędkości dla pojazdów mechanicznych na terenie zabudowanym do 15 km/h. Kierowca musiał wiedzieć z jaką chyżością mknie jego pojazd.

Prędkościomierze znajdujemy także w następnych modelach Mercedesów oferowanych przed i po I wojnie światowej. Np. model 28/95 PS z 1914 r. ma zegar prędkościomierza oraz drugi – czasowy. W wyścigowym Targa Florio z 1924 r. znajdziemy w kokpicie prędkościomierz oraz duży obrotomierz. To rozwiązanie było typowe dla aut sportowych – ich kierowcom bardziej potrzebna była informacja o obrotach silnika niż o prędkości.

W latach 30. zegary na desce rozdzielczej w drogich modelach to wręcz biżuteria, np. w Mercedesie 540 K cabrio A zegary montowane były (w opcji) na desce wykładanej macicą perłową.

Mercedes 540 K cabrio A
Mercedes 540 K cabrio AŻródło: Auto Świat

W Muzeum Mercedesa w Stuttgarcie przygotowano ekspozycję poświęconą prędkościomierzom – od tradycyjnych analogowych poczynając, a skończywszy na elektronicznych i wirtualnych, coraz modniejszych w najnowszych modelach. W galerii prezentujemy najciekawsze przykłady.

materiał promocyjny

Sprawdź nr VIN za darmo

Zanim kupisz auto, poznaj jego przeszłość i sprawdź, czy nie jest kradziony lub po wypadku

Numer VIN powinien mieć 17 znaków