Warszawa jest miastem, w którym na wiedzę z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego jest duże zapotrzebowanie. Badania świadomości wiedzy przeprowadzone wśród dzieci przez CBOS w ostatnich latach też wskazują, że województwo mazowieckie ma jedne z najsłabszych wyników, jeśli chodzi o wiedzę z Bezpieczeństwa Ruchu Drodowego. Ostatnie opinie dzieci i nauczycieli potwierdzają potrzebę edukacji oraz dostępności materiałów dydaktycznych. MEN pracuje nad poszerzeniem podstawy programowej o treści związane z BRD.

Warszawa - czarny punkt

Gdzie leży problem? Na terenie Automobilklubu Polskiego w Warszawie odbyła się w ciągu każdego roku kilka imprez, podczas których dzieci i młodzież szkół podstawowych i gimnazjów, nie tylko z pobliskiego Bemowa, ale i innych okolic miasta, mogą zdawać egzaminy na kartę rowerowa i motorowerową. Organizują je doświadczeni działacze Komisji BRD AP.

Podczas egzaminów wiele osób skarżyło się na brak podręczników i pomocy dydaktycznych. Dzieci nie miały się z czego uczyć, a nauczyciele nie wiedzieli o akcji Renault...

- Starałam się jak najlepiej przygotować dzieci do dzisiejszego egzaminu - mówiła podczas jednego ze spotkań Edyta Śmigaszewska, nauczyciel techniki w SP nr. 150 w Warszawie. Niestety nie wszystkim udało się go zdać. Przyznam szczerze, że dziś po raz pierwszy usłyszałam o programie Renault "Bezpieczeństwo dla wszystkich". Jest on rzeczywiście profesjonalny. Szkoda, że nasza szkoła wcześniej w nim nie uczestniczyła. Myślę, ze duże możliwości daje nie tylko pakiet "Droga i ja", ale szczególnie program internetowy.

- Fakt ten dziwi niezmiernie, gdyż w momencie wprowadzania programu na rynek, wszystkie szkoły warszawskie otrzymały pisemną informację o możliwości zamówienia pakietu edukacyjnego "Droga i ja". Są to materiały nieodpłatne, więc na pewno problem nie tkwi w kosztach. Ze swojej strony współpracujemy z różnymi instytucjami przy realizacji tej akcji. Wszystkie kuratoria regularnie otrzymują informacje o programie. Także Ministerstwo Edukacji podczas narad i konferencji proponuje nauczycielom oraz doradcom metodycznym skorzystanie z tego programu. Pakiet został zarekomendowany do użytku szkolnego przez Ministra Edukacji w 2002 roku, program internetowy - w 2006 roku. Przyznam, że dziwi nas fakt, że szkoły nie korzystają z tej możliwości i że o niej nie wiedzą - mówi Agata Szczech, dyrektor Public Relations w Renault Polska.

Szkoleniem i doskonaleniem nauczycieli zajmują się placówki doskonalenia nauczycieli, jest ich w naszym kraju kilkadziesiąt. Podlegają one bezpośrednio jednostkom samorządu terytorialnego. Wiele placówek doskonalenia nauczycieli posiada ofertę szkoleń z zakresu wychowania komunikacyjnego. Badania ankietowe prowadzone przez Instytut Badań Edukacyjnych w 2003 r. (na zlecenie MENiS) wykazały, że wiele kursów, dotyczących tego zagadnienia, organizowanych jest we współpracy placówek doskonalenia nauczycieli z Wojewódzkimi Ośrodkami Ruchu Drogowego. Taka współpraca daje najlepsze efekty. Według Instytutu Badań Edukacyjnych w latach 2001 - 2003 przeprowadzono 236 kursów, przeszkolono 5390 nauczycieli. Łącznie organizatorem kursów było 15 WORD-ów i 18 placówek doskonalenia nauczycieli.

Placówki doskonalenia nauczycieli (i coraz częściej WORD'y) współpracują z kuratoriami oświaty oraz bezpośrednio ze szkołami zapraszając na organizowane szkolenia (tak się dzieje np. w woj. świętokrzyskim, łódzkim, czy opolskim). Jeśli szkolenia są płatne to zainteresowanie nauczycieli jest niewielkie.

- Według mnie przyczyn takiego stanu rzeczy jest kilka. Po pierwsze przedmiot - wychowanie komunikacyjne nie jest wyodrębnionym przedmiotem nauczania, czy też modułem edukacyjnym, natomiast od nauczyciela wymagane są kwalifikacje do nauczania określonych przedmiotów. Po drugie na terenie Warszawy gro szkoleń dotyczących wychowania komunikacyjnego zorganizowano dość dawno, przypuszczam, że nawet przed wprowadzeniem programu "Bezpieczeństwo dla wszystkich" na rynek. Poza tym brakuje doradców metodycznych - ci co są, często nie są w stanie dotrzeć do wszystkich szkół w stolicy, a nie tworzy się dodatkowych etatów. Światełkiem w tunelu są prace dotyczące zmiany rozporządzenia w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Planujemy poszerzenie i uzupełnienie zajęć techniki o tematykę BRD. To jedna możliwość. Wiele możliwości dają także coroczne kontrole sprawności i efektywności nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez kuratorów oświaty. Sądzę, że zaplanowanie kontroli w tym obszarze mogłoby w rezultacie przyczynić się do większego zainteresowania nauczycieli ofertą szkoleń i lepszej realizacji treści kształcenia - komentowała sytuację Danuta Dzido z Departamentu Wychowania i Profilaktyki Społecznej Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu.

Wypowiedzi uczniów zebrane podczas wspomnianej imprezy na Bemowie potwierdzają potrzebę większego zaplecza dydaktycznego w szkołach. Niejednokrotnie uczą się one same lub z pomocą rodziców, a szkołom często brakuje informacji o dostępnych materiałach.

Materiały są dostępne!

Tendencja spadkowa liczby wypadków i ich ofiar z udziałem najmłodszych zdecydowanie się utrzymuje. Niemniej jednak województwo mazowieckie ma nadal największą w całej Polsce wypadkowość obok śląskiego i małopolskiego.

Dlatego też niezwykle istotna w tych województwach jest dobra edukacja już od najmłodszych lat. Materiały są dostępne. Potrzebna jest tylko chęć i zaangażowanie ze strony szkół. Można skorzystać z pakietów, jeszcze łatwiej kliknąć i otworzyć stronę z programem internetowym E-learning.

Patrząc na listę pakietów wysłanym szkołom, które zgłosiły się do siódmej edycji, nie można być jednak optymistą - placówki z Warszawy i okolic można policzyć na palcach...