Logo
WiadomościAktualnościNawet policjanci gubią się w nowych przepisach

Nawet policjanci gubią się w nowych przepisach

Jedną z trzech podstawowych funkcji kar jest odstraszanie – surowość kary ma zniechęcać do popełniania najgroźniejszych przestępstw. Podobno temu właśnie służyło zaostrzanie kar dla pijanych kierowców. Problem w tym, że w ciągle zmienianych przepisach gubią się już nawet przedstawiciele organów ścigania – i dzień w dzień dają na to dowody. Kierowcy, w tym także pijący kierowcy, do których adresowane są srogie kary, pogubili się już dawno, a zatem odstraszanie nie może działać. Co poszło nie tak?

Nawet policjanci gubią się w nowych przepisach
Policja
Nawet policjanci gubią się w nowych przepisach

"Badanie stanu trzeźwości wykazało u niego ponad promil alkoholu w organizmie" – czytamy w rutynowej notatce Komendy Wojewódzkiej Policji w Rzeszowie. I dalej: "W trakcie kontroli okazało się, że kierowca posiada dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych. Za naruszenie sądowego zakazu grozi kara do 5 lat pozbawienia wolności. 52-letniemu mieszkańcowi gminy Wadowice Górne, grozi również kara za kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości, do 2 lat pozbawienia wolności, zakaz prowadzenia pojazdów oraz wysoka grzywna".

Dalsza część tekstu pod materiałem wideo:

Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideo

To fragment notatki jakich wiele, policja publikuje je co dzień w dziale "Aktualności" na swojej "urzędowej" stronie internetowej oraz na licznych profilach w mediach społecznościowych. Robi to, aby się pochwalić, ale też, aby na bieżąco przestrzegać potencjalnych sprawców przestępstw przed możliwymi konsekwencjami niewłaściwego zachowania.

  • "Jak się okazało, prowadził on pojazd, mając w organizmie 1.9 promila alkoholu. W związku z tym mężczyźnie zatrzymane zostało prawo jazdy. Teraz za swoje nieodpowiedzialne zachowanie odpowie on przed sądem. Za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości kodeks karny przewiduje karę do 2 lat pozbawienia wolności" – informuje KWP w Krakowie.
  • "Kobiecie za popełnione przestępstwo jazdy w stanie nietrzeźwości i spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym grozi kara pozbawienia wolności do lat 2, dożywotni zakaz kierowania pojazdami oraz wysoka grzywna" – głosi KWP we Wrocławiu.

Co łączy te notki policyjne? Każda z nich powstała w listopadzie 2023 r. i każda z nich zawiera błędne informacje dotyczące potencjalnych kar, jakie grożą za prowadzenie samochodu po pijanemu. Ostatni raz przepisy karne zmieniły się 1 października 2023 r. Od tego dnia zamiast kary ograniczenia wolności, grzywny albo (w ostateczności) kary do 2 lat więzienia, Kodeks karny przewiduje za prowadzenie samochodu w stanie nietrzeźwości do 3 lata więzienia, bez opcji grzywny czy ograniczenia wolności. Stary przepis brzmiał tak:

Art. 178a. § 1. Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

A nowy brzmi tak:

Art. 178a. § 1. Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Zaostrzenie kar wystarczyło na tydzień, Kodeks karny jak brudnopis

Trzeba to uczciwie przyznać: policja informowała o zaostrzeniu przepisów karnych, choć przecież wcale nie musiała. Szum medialny trwał jednak krótko. O nowych, wyższych karach dla pijanych kierowców mało kto już pamięta, zwłaszcza że ustawodawca nie zadbał nawet o stworzenie nowej, jednolitej wersji ustawy Kodeks karny. Zaostrzone kary funkcjonują więc jako dopisek na marginesie tekstu ustawy z informacją, od kiedy weszły w życie. Są też inne dopiski mówiące o kolejnych karach dla pijących kierujących, które uchwalono, ale dopiero mają one zacząć obowiązywać w przyszłym roku.

Jeśli dodać do tego, że już wcześniej niezwykle trudno było zorientować się, co i w jakim zakresie grozi pijanym kierowcom (bo kolejne przepisy to nakładki do nakładek napisane w nieprawdopodobnie zawiły sposób), to łatwo o wniosek, że nie po to podwyższane są kary, by zwalczać jazdę po pijanemu, tylko dlatego, że to modne. A oto mała próbka Kodeksu karnego:

Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w razie popełnienia przestępstwa określonego w art. 178a § 4 lub jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 173, którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, albo w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 177 § 2 lub art. 355 § 2 był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, lub po takim zdarzeniu, a przed poddaniem go przez uprawniony organ badaniu w celu ustalenia zawartości alkoholu lub środka odurzającego w organizmie, spożywał alkohol lub zażywał środek odurzający, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami

Jakby na dowód "skuteczności" nowych wyższych kar, które – przypomnijmy – obowiązują od początku października, przez pięć dni długiego weekendu (Wszystkich Świętych) na kierowaniu po alkoholu wpadło 1531 kierowców. Teoretycznie każdy z nich może pójść do więzienia nawet na 3 lata. Być może większość mocno się zdziwiła, gdy prokurator wyjaśniał im, jakie są potencjalne konsekwencje. Każdy by się zdziwił.

Każdy się gubi w tym bałaganie, policja też. A jakie są fakty?

Żeby nie było: pomyłki w notkach policyjnych to nie przypadek, po prostu ostatnie zaostrzenie prawa nie do wszystkich dotarło. Są komendy, które o zmianach wiedzą i prawidłowo informują o konsekwencjach, a są takie, które nie wiedzą.

"Postępowanie jest w toku, a sprawa znajdzie swój finał w trzebnickim sądzie, gdzie nieodpowiedzialny kierujący poniesie konsekwencje prawne popełnionego przestępstwa. Za jazdę w stanie nietrzeźwości zgodnie z obowiązującymi przepisami grozi kara do 2 lat pozbawienia wolności, zakaz kierowania oraz wysokie kary pieniężne" informuje – znów błędnie – KWP we Wrocławiu.

Podsumujmy, nie wchodząc jednak w szczegóły (bo ich nadmiar zdecydowanie zamazuje przekaz): co grozi za kierowanie w stanie nietrzeźwości?

  • kara za kierowanie samochodem w stanie nietrzeźwości to maksymalnie 3 lata więzienia. Ponieważ Kodeks karny nie wyznacza dolnej granicy kary, może być to np. 3 miesiące albo rok, w zawieszeniu albo bez zawieszenia
  • jeśli kierowca był wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie w stanie nietrzeźwości, odwiesza mu się wcześniejszy wyrok, a kara za kolejne przestępstwo to od 3 miesięcy do 5 lat więzienia; W praktyce oznacza to pójście za kraty, a wyjątek dotyczy sytuacji, gdy pierwszy wyrok wydany był jeszcze przed ostatnim zaostrzeniem kar, nie obejmował kary pozbawienia wolności – wówczas teoretycznie kierowca dostaje karę więzienia po raz pierwszy i ma szansę na zawieszenie wyroku
  • minimalna wysokość świadczenia pieniężnego, które obciąża skazanego po raz pierwszy za kierowanie po pijanemu, to 5000 zł
  • minimalna wysokość świadczenia pieniężnego, które obciąża skazanego po raz kolejny to 10 tys. zł
  • skazując kierowcę za kierowanie w stanie nietrzeźwości, sąd ma obowiązek orzec zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 3 do 15 lat
  • w wyjątkowych sytuacjach – gdy osoba nietrzeźwa spowoduje wypadek – zakaz kierowania pojazdów orzekany jest dożywotnio. Taka sama karfa dotyczy sprawcy wypadku, który zbiegł z miejsca zdarzenia

W 2022 r. zatrzymano ponad 57 tys. kierujących pojazdami mechanicznymi w stanie nietrzeźwości i nieco ponad 14 tys. kierujących pojazdami mechanicznymi w stanie po użyciu alkoholu (to wykroczenie).

Dodatkowo w 2022 r. zatrzymano prawie 28 tys. pijanych kierujących pojazdami niemechanicznymi (rowery, hulajnogi elektryczne, itp.).

Autor Maciej Brzeziński
Maciej Brzeziński
Pasjonat technologii, prywatnie także zapalony kolarz
Pokaż listę wszystkich publikacji
Powiązane tematy:
Przeczytaj skrót artykułu
Zapytaj Onet Czat z AI
Poznaj funkcje AI
AI assistant icon for Onet Chat
Skrót artykułu

To jest materiał Premium

Dołącz do Premium i odblokuj wszystkie funkcje dla materiałów Premium:

czytaj słuchaj skracaj

Dołącz do premium