O ile bowiem kapsel da się zdjąć z butelki byle czym, to nad butelką dobrze zakorkowanego wina – jeśli nie mamy korkociągu – można uschnąć z pragnienia. Ale w końcu akurat nie szukamy narzędzia na imprezy w plenerze, ale takiego, które mogłoby przydać się w aucie. Niektóre z proponowanych zestawów to fajne, pomysłowe, choć nie zawsze funkcjonalnegadżety. I w większości przypadków coraz tańsze – czyżby dlatego, że na większości z nich znajdziemy trzy najpopularniejsze słowa na świecie: „Made in China”? Wyjątek: na pudełkach multitooli Leatherman umieszczono napis: „Hergestellt in den USA”. Te zabawki akurat należą do najdroższych, choć jakością i wyrafinowaniem konstrukcji wyróżniają się tylko najbardziej „wypasione” modele amerykańskiej marki.Uwaga: nie sugeruj sięznaną marką. Większość produktów i tak pochodzi z Chin. Nie znaczy to jednak, że wszystkie są takie same. Z założenia multitool lub scyzoryk to gadżet, który nawet jeśli kupujemy jako narzędzie pomocnicze przede wszystkim do wykonywania drobnych napraw w aucie, to i tak z założenia nosimy zawsze przy sobie – na pasku, w plecaku czy w teczce. Dlatego większość z nich wyposażona jest w praktyczny futerał z możliwością zawieszenia na pasku. Podczas pracy miniaturowe narzędzie okazuje się jednak często za małe – jeśli nie mamy odpowiedniego klucza płaskiego, awaryjnie damy radę odkręcić śrubę szczypcami tylko pod warunkiem, że są one dostatecznie duże i dysponujemy długim ramieniem, aby dobrze je zacisnąć. Mniej ważna jest z reguły wielkość głowni (noża)– byle była ostra i mocna. Ale oczywiście za małe ostrze jest niepraktyczne. Nie da się nim nawet przekroić bułki, damy radę ją najwyżej rozszarpać! Łatwo zauważymy, porównując różne mutitoole, żepodczas gdy niektóre modele – mimo niewielkich gabarytów – kryją całkiem spore i porządne narzędzia, w innych jest odwrotnie – duża obudowa kryje malutkie ostrza. Uwaga: to, że narzędzie oferuje dużo funkcji, nie zda się na nic, jeżeli do skorzystania z nich konieczna jest lektura instrukcji obsługi.Przy wyborze narzędzia warto się też zastanowić, czy zależy nam głównie na gadżeciarstwie i „wodotryskach” czy na rzeczywistej funkcjonalności. Nie oszukujmy się: w małej obudowie nie da sięumieścić wszystkiego tego, co normalnie zajmuje skrzynkę narzędziową. Do drobnych prac – dokręcania obluzowanych śrubek, otwierania plastikowych opakowań – nadają się nawet narzędzia w formacie kieszonkowym. Jeśli jednak zależy nam na tym, żeby raz na jakiś czas móc wykonać „poważniejszą” czynność – np. przecięcie grubego kabla albo dokręcenie większej śruby – nie ma rady: zestaw musi mieć swoje wymiary. Może niewygodnie się będzie nosić takiego multitoola na pasku, ale za to narzędzia będą duże i dające szanse na solidny uchwyt.Z premedytacją nie testowaliśmy tanich gadżetów z hipermarketu. Kiepski sprzęt za 40 zł o marnej jakości i podłym wyglądzie po prostu nie cieszy właściciela, a więc nie spełnia jednego z podstawowych wymagań stawianych przed gadżetami, które w końcu na co dzień nosimy przy sobie.Noże ratownicze(ang. rescue knives) używane są przede wszystkim do rozcinania pasów, lin oraz ubrań przy udzielaniu pierwszej pomocy. Podstawowymi kryteriami, które pozwalają zakwalifikować nóż do tej kategorii, są możliwość obsługi jedną ręką, przynajmniej częściowo ząbkowane ostrze oraz kształt głowni, który minimalizuje prawdopodobieństwo poranienia ratownika i osoby, której udzielana jest pomoc. Ząbkowane ostrze ułatwia przecinanie np. pasów bezpieczeństwa i pozostaje skuteczne, nawet kiedy się stępi. Ze względów bezpieczeństwa profesjonalne noże ratownicze mają zwykle tępo zakończoną głownię. Wiele z nich wyposażono w punktak do wybijania szyb. Spośród przetestowanych multituli kilka, przynajmniej warunkowo, może służyć jako noże ratownicze. Są to Leatherman Charge, Gerber Method, Walther Multitac oraz narzędzia CRKT. Wszystkie mają jednak swoje wady.Leatherman Charge – najlepszy w tej konkurencji – wyposażony jest w doskonałe, blokowane, obsługiwane jedną ręką ostrze ratownicze. Użytkownik znający sprzęt może łatwo „wymacać” go nawet po ciemku – w przeciwieństwie do normalnego ostrza ma ono nacięcia na górnej części głowni. Niestety, kształt rękojeści nie zabezpiecza przed zsunięciem się palców w kierunku ostrza, można sięwięc dotkliwie pokaleczyć. Ostrze jest tak dobre, że żadna rękawica nie pomoże! Leatherman nie ma jednak punktaka do wybijania szyb.Gerber Method ma tępo zakończone, ząbkowane ostrze z blokadą. W stresującej sytuacji jest ono jednak trudne do zlokalizowania. Tak jak u poprzednika brak punktaka do szyb. Walther Multitac wygląda na narzędzie do zabijania, a nie do ratowania życia. Ma jednak częściowo ząbkowane ostrze, które da się otworzyć i zablokować jedną ręką, oraz specjalny, dobrze zaprojektowany punktak do wybijania szyb umieszczony z tyłu rękojeści. Głownia jest jednak niebezpiecznie spiczasta. Narzędzia CRKT dają się obsługiwać jedną ręką, można też nimi łatwo wybić szybę. Dwa większe modele wyposażono w częściowo ząbkowane, blokowane ostrze. Niestety, głownie są zbyt ostro zakończone.Jak testowaliśmy?Dobra stal i przyzwoita jakość wykonania to nie wszystko. Multitoole oceniamy także pod kątem rozwiązań technicznych. Bardzo ważna jest możliwość wyjęcia ostrza noża (zarówno zwykłego, jak i ratunkowego) jedną ręka – to po prostu wygoda. W niektórych narzędziach, aby wyjąć nóż, trzeba najpierw rozłożyć kombinerki, a potem użyć mocnego paznokcia, w innych po wyjęciu z etui nóż lekko wysuwamy palcem – jeśli urządzenie ma dopracowaną konstrukcję – robimy to prawie tak szybko, jak w sprężynowcu! Liczą się wielkość ostrzy w porównaniu z gabarytami narzędzia w etui, blokady ostrzy (chronią nas przed skaleczeniem, gdy przypadkowo złoży się ostrze), liczba funkcji i ich dobór (najczęściej używamy noży, otwieraczy do butelek i korkociągów, a także kombinerek) oraz jakość narzędzi– np. słabo wykonane wkrętaki bez wymiennych końcówek to nieporozumienie. Oceniamy także jakość wykończenia elementów i ogólną przydatność narzędzi. Niestety, najmniejsze – wygodne do noszenia – są zwykle mało przydatne. Narzędzia i scyzoryki uniwersalne Gerber MethodKonkurent średniej klasy Leathermanów niby pozwala otworzyć ostrza jedną ręką, ale słabo się to udaje. Noże bardzo ostre, ale małe, wkrętaki dobrze obrobione, ale bez wymiennych końcówek. Narzędzie ze względu na dużą grubość korpusu przeciętnie leży w ręce. Wykonanie solidne.Gdzie kupić: swiatnozy.com.plJakość wykonania, akceptowalna cena, blokada ostrzy.Słabe otwieranie noży, małe ostrza wobec dużych rozmiarów korpusu.CENA (zł): 270Leatherman Blast (16)Jeden z tańszych multitooli tej marki nie ma opcji otwarcia noży jedną ręką. Otwieramy je po rozchyleniu ramion korpusu, jak w scyzoryku. Jakkolwiek widać, że jest to tanie narzędzie, to ostrza są solidne, otwiera się je bez użycia siły. Dobór narzędzi (poza brakiem korkociągu) prawidłowy.Gdzie kupić: militaria.plDługie i dobre ostrza w porównaniu z wielkością korpusu, blokada.Niewymienne końcówki wkrętaków,brak opcji otwarcia jedną ręką.CENA (zł): 209Leatherman Charge (19)Otwieranie ostrzy tak szybkie, jak w nożu sprężynowym, w zestawie nóż z gładkim ostrzem i ratunkowy, piła do drewna, wymienne ostrza do wkrętaka (ale brak korkociągu!) – to „wypasiony” amerykański multitool. Chcecie trochę zaoszczędzić? Kupcie wersję 17 – jest równie dobra. Gdzie kupić: mllitaria.plPerfekcyjna konstrukcja, wysoka jakość wykonania i materiałów.Brak korkociągu, zdecydowanie za wysoka cena.CENA (zł): 479Leatherman KickJeden z najtańszych Leathermanów ma prostą konstrukcję (otwiera się jak scyzoryk), żeby było taniej (lub żebyśmy chętnie kupili droższy), zmniejszono ostrza. Brak wymiennych końcówek i blokady oraz mała liczba funkcji sprawiają, że raczej nie wzbudza on naszego pożądania. Gdzie kupić: militaria.plDobra jakość wykonania, niska cena, niewielka masa.Brak blokady, mało funkcji, nieduże ostrze, brak wymiennych końcówek.CENA (zł): 129Decathlon Ostrza w tym multitoolu otwiera się tak, jak w scyzoryku – wyciągamy je paznokciem. Nóż jest mały w porównaniu z wielkością obudowy, ale mamy też piłę, pilnik, duże kombinerki, zestaw standardowych końcówek wkrętakowych. Bez rewelacji, ale za tę cenę – super!Gdzie kupić: DecathlonDobra jakość w stosunku do ceny, wymienne końcówki wkrętakowe.Duży rozmiar obudowy, małe ostrze noża, brak blokady.CENA (zł): 75Schrade ToughAmerykańska marka, chińskie wykonanie. Specyficzna konstrukcja– noże i inne narzędzia wyciągane są jak w scyzoryku, ale nie trzeba najpierw rozłożyć kombinerek. To dobrze, ale z drugiej strony rękojeść jest wyjątkowo duża i nieporęczna. Blokada ostrzy. Gdzie kupić: swiatnozy.com.plDuże ramiona kombinerek, blokada ostrzy, wiele funkcji. Bardzo niewygodne wyjmowanie ostrzy, duża obudowa. CENA (zł): 150Victorinox CyberTool34Jakkolwiek tego typu scyzoryk ma wszystko małe (np. kombinerkami nic dużego nie chwycimy), to jednak wkrętaki są lepsze niż w większości multitooli, a nóż jest tak ostry, że póki nowy, trzeba bardzo uważać. No i jest korkociąg! Małe wymiary obudowy to też zaleta. Gdzie kupić: allegro, victorinox.plDużo funkcji, dobry wkrętak z wymiennymi końcówkami, ostry nóż.Brak piły (dostępna w większym modelu), słabe kombinerki. CENA (zł): 195Walther Multitac Kombinerki, otwieracz do butelek i konserw, wkrętak z wymiennymi końcówkami... Co to? Nóż taktyczny otwierany jednym palcem! To główna funkcja tego narzędzia. Można go mieć legalnie, ale gdybyśmy w niejasnych okolicznościach zostali z nim zatrzymani, kłopoty murowane!Gdzie kupić: allegroŚwietny stosunek cena/jakość, duży nóż, udany dobór narzędzi.Sprzęt kojarzy się z białą bronią, źle umocowana obsadka końcówek.CENA (zł): 115Winchester Winframe Tutaj amerykańska jest tylko nazwa, reszta oczywiście chińska. To widać, podobnie zresztą jak pokrewieństwo z narzędziem z Decathlonu. Po bliższym porównaniu okazuje się, że jest gorszy, bo m.in. brakuje mu wymiennych końcówek wkrętaka. Pod innymi markami oferowany jest taniej. Gdzie kupić: swiatnozy.com.plSensowny dobór narzędzi (m.in. nóż, piła, pilnik), akceptowalna jakość.Brak blokady, małe ostrze noża, brak wymiennych końcówek.CENA (zł): 150 (z latarką)CRKT Zilla-ToolKolejny chiński „amerykanin”. Jak widać, nawet cenione marki przenoszą produkcję do Azji. To jedna z najlepszych propozycji w kategorii cena/jakość. Niezłe ostrze, praktyczne kombinerki, jak na spore rozmiary niewielka waga. W porównaniu np. z Leathernanami mała liczba funkcji.Gdzie kupić: kaliber.plDobre ostrze i kombinerki, niewielkiciężar. Atrakcyjna cena. Mała ilość funkcji, bardzo długi korpus nawet w stanie złożonym.CENA (zł): 85CRKT Zilla-Tool JR.Od normalnego Zilla-Toola różni się głównie rozmiarem. Dzięki temu jest jeszcze poręczniejszy, ale też wyraźnie mniej da się nim zrobić. Nietypowy rozmiar końcówek – w razie zgubienia trudno będzie dokupić nowe. Dobre, łatwe do otwarcia jedną ręką, blokowane ostrze.Gdzie kupić: kaliber.plLekkie i poręczne narzędzie, ostrze dobrej jakości.Zbyt małe kombinerki, mało funkcji, nietypowe końcówki wkrętaka.CENA (zł): 71CRKT GuppieJedna z najbardziej oryginalnych konstrukcji w całym porównaniu. Mimo „breloczkowych” rozmiarów narzędzie oferuje klucz nastawny o rozmiarze do 13 mm, nóż (nieblokowany, otwierany jedną ręką), wkrętak z 4 końcówkami, latarkę, duży karabińczyk.Gdzie kupić: kaliber.plPomysłowa, funkcjonalna konstrukcja, łatwe do przenoszenia.Nieblokowane ostrze, niewygodny moduł z latarkąi końcówkami.CENA (zł): 71Leatherman Squirt P4Zdjęcia tego nie oddają, ale w stanie złożonym to naprawdę maleństwo nadające się na breloczek. Jak na takie rozmiary przyzwoita funkcjonalność. Ponadprzeciętna jakość wykonania. W tej kategoriii sprzętu nieporozumieniem byłobyoczekiwać np. blokowania ostrza.Gdzie kupić: militaria.plDobry dobór funkcji, bardzo staranne wykonanie, małe rozmiary.Przy tak małych rozmiarach cudów nie ma – tylko do drobnych prac.CENA (zł): 139Swiss+Tech Jedyne w teście narzędzie niemające nawet „symbolicznego” ostrza. To czasem wygodna właściwość, bo to jedyny przybornik, z którym przejdziemy przez kontrolę bezpieczeństwa np. na lotnisku.Zawiera dwa wkrętaki płaskie, dwa krzyżakowe i dobrze pomyślane szczypce.Gdzie kupić: militaria.plDobre narzędzie do odkręcania różnych rodzajów śrub.Mała liczba funkcji, wysoka cena, brak jakiegokolwiek ostrza.CENA (zł): 59
Multitoole, sprawdzamy które są najlepsze
Niemal wszystkie amerykańskie (przynajmniej z nazwy) scyzoryki i narzędzia wielofunkcyjne, nazywane z angielska multitoolami (cecha charakterystyczna: duże, zwykle chowane kombinerki), nie mają korkociągów. Skandaliczne, niedopuszczalne zaniedbanie! Korkociąg, choćby prowizoryczny, to element niemal każdego szwajcarskiego scyzoryka, a jeśli chodzi o szwajcarskie (lub inne europejskie) multitoole z kombinerkami, to zwykle jest to co najmniej opcja większości modeli.