Być może przestarzały, ale wciąż w formie, wykonujący ważne zadania wał napędowy, to serce napędu. Bez niego nasze pojazdy nie spełniałyby swojej podstawowej roli, czyli nie poruszałyby się. Szczególnie docenią go osoby, które posiadają samochody rajdowe i terenowe oraz dysponują klasycznym układem napędowym (silnik z przodu pojazdu napędza tylną oś). Jest on częścią układu przeniesienia napędu, a do jego zadań należy przeniesienie momentu obrotowego między silnikiem a mostem napędowym. W konsekwencji tego koła jezdne zaczynają się poruszać. Wał musi wytrzymać setki tysięcy kilometrów połączonych z dużymi przeciążeniami, dlatego często podczas posiadania samochodu nie musimy się martwić o jego stan techniczny.
Wał napędowy i jego poszczególne elementy
Najczęściej wykonany jest z aluminium lub stali w kształcie walca. Wał napędowy, to nic innego jak przykład idealnego systemu, w którym odpowiednie funkcjonowanie zapewni jedynie perfekcyjna harmonia poszczególnych jego elementów. Każdy z nich odpowiada bowiem za różne zadania. Dzięki takiej budowie ułatwione zadanie stoi również przed mechanikami, którzy zgłębiając tajniki funkcjonowania części, zyskują możliwość wymiany lub naprawy tylko określonych składowych wału. Mogą to być na przykład:
- złącze kołnierzowe — przyjmuje bezpośrednio moc z jednostki napędowej i jest przymocowane zarówno do skrzyni biegów, jak i do mostu;
- przegub krzyżakowy — występuje w jednym rodzaju wałów, ma kształt krzyża i łączy elementy za pośrednictwem ich widełek. Jest zamontowany na łożyskach, a jego wypadnięciu zapobiegają pierścienie;
- złącze rurowe — mocuje korpus wału w przegubie;
- korpus wału — wyglądem przywodzi na myśl rurę, styka się bezpośrednio z połączeniami przesuwnymi;
- połączenia przesuwne — moment skręcający może wywołać względny obrót, a one mają na celu zapobieganie możliwości występowania takich przypadków.
Wał napędowy — różne rodzaje jednej części
Każdy samochód charakteryzuje się innym rodzajem budowy. Nie chodzi tu tylko o karoserię, wyposażenie kabiny czy różne rodzaje silników. Części, które odpowiadają za mechanikę, również będą się między sobą różnić, np.: budową, umiejscowieniem oraz sposobem działania. To samo zauważymy, gdy weźmiemy na warsztat wał napędowy. Wszystkiemu winna jest dosyć dynamicznie zmieniająca się konstrukcja mostu napędowego. Aby dopasować wał do odpowiednich jego modeli, należało stworzyć kilka wariantów tej części. W taki sposób powstają wersje, które różnią się na przykład przegubem. Niektóre stosują przegub Kardana (inaczej krzyżakowy, który był opisywany wcześniej) a inne Rzeppa i Weissa (kulowe). Istnieją również przeguby Tracta, które złożone są z dwóch płaskich widełek oraz Birfielda, bazujące na pracy prowadnic.
Jakie uszkodzenia mogą spotkać wał napędowy?
Ze względu na swoją wytrzymałość, usterki nie należą do najczęstszych. Jednak gdy już jakaś się zdarzy, nie stanowią większego wyzwania dla doświadczonych mechaników. Co ciekawe, dzięki prostej budowie każdy amator motoryzacji może pokusić się o podjęcie próby naprawy. Wał napędowy głównie związany jest z dwoma możliwymi uszkodzeniami, które występują najczęściej. Mogą występować problemy z podporami. Wtedy należy skontrolować, czy wina leży po stronie wspomnianego elementu, czy jest nieco głębszy i sięga niepoprawnego wyważenia samego wału. O usterkę łatwiej również w przypadku części wyposażonych w krzyżaki zaciskane, szczególnie jeżeli kiedyś były naprawiane za pomocą domowych sposobów. W tym wypadku niestety interwencja w garażu nie wystarczy i trzeba będzie skierować się do profesjonalnego warsztatu.