Krzyżaki są ważnym elementem dla wału napędowego. Wał napędowy z kolei jest częścią, która odpowiada za proces przeniesienia napędu w samochodzie. Rola tego elementu wydaje się pozornie bardzo prosta - w dużym skrócie, dzięki odpowiedniej pracy wału, koła są napędzane do wykonywania swojej pracy, czyli jazdy. Wał napędowy wraz z krzyżakami wykonuje niezwykle ważną pracę, jednakże często zapominamy o tym, że zawsze musi być sprawny i należy tam regularnie zaglądać w trakcie wizyty u mechanika samochodowego.
By zrozumieć, jak działają krzyżaki, warto wiedzieć, z czego składa się pojedynczy wał napędowy. W jego skład wchodzą: przegub, korpus, wielowypust oraz flansza. Krzyżaki wału znajdują się dokładnie w przegubie krzyżakowym, często nazywanym Cardaną. Krzyżaki są mocowane w specjalnych widełkach na łożyskach igiełkowych. Elementy te zapewniają krzyżakom luźny skręt w trakcie pracy.
Krzyżaki występują w formie bezobsługowej. Wytrzymałość tych elementów wynosi nawet 500 tysięcy kilometrów. Jeśli zauważymy, że krzyżaki są wytarte, warto je po prostu wymienić na nowe. Regeneracja krzyżaków opłaca się tylko wtedy, gdy mamy bardzo nietypowy model samochodu. Często w takiej sytuacji krzyżaki w odpowiedniej wersji i rozmiarze są po prostu niedostępne na polskim rynku. Jeśli w samochodzie mamy krzyżaki obsługowe, trzeba pamiętać, że musimy smarować te elementy specjalnym preparatem, nawet co kilkanaście kilometrów.
Krzyżaki - jak działają?
Krzyżaki technicznie nazywane są przegubami asynchronicznymi. Ich nadrzędnym zadaniem jest przenoszenie ruchu obrotowego pomiędzy elementami wału, które pracują pod różnymi kątami. Wał napędowy to nic innego jak długa rura, którą możemy zobaczyć pod spodem samochodowym. Wał przekazuje na koła moment obrotowy generowany przez silnik.
Krzyżaki Cardana pozwalają zginać się wałowi i zapobiegają jego uszkodzeniu. To bardzo ważne, szczególnie w przypadku samochodów terenowych, które pokonują duże dołki, pagórki i często korzystają z nieutwardzonych dróg. W przypadku samochodów off-roadowych stosuje się dwa krzyżaki w jednym przegubie.
Krzyżaki - jakie są objawy uszkodzenia tego elementu w samochodzie?
Awaria krzyżaków zdarza się bardzo rzadko - to najlepsza informacja dla kierowców. Nawet w mocno wyeksploatowanych samochodach terenowych, przeguby krzyżaków przez wiele tysięcy kilometrów są bardzo trwałe. Mimo wszystko zawsze mogą ulec zużyciu, więc jeśli zauważymy, że są wytarte lub zniszczone, to powinniśmy jak najszybciej zająć się ich naprawą. Krzyżaki psują się zazwyczaj przez zużycie łożysk igiełkowych, brak smarowania lub korozję.
Jak poznać, że krzyżaki wymagają już wymiany? Najczęściej, usłyszymy spod podłogi nieprzyjemny pisk lub metaliczny hałas. Pisk lub stuki będą pojawiać się przy naciśnięciu pedału gazu i po szybkim zwolnieniu go. Aby sprawdzić, czy krzyżaki są wytarte, możemy podnieść samochód na podnośniku i ruszyć wałem napędowym. Jeśli zauważymy nienaturalny luz, to potwierdzi to, że należy wymienić jeden lub więcej krzyżaków. Zużyte krzyżaki mogą powodować także wibracje podczas jazdy.
Wymiana krzyżaków wału napędowego
Krzyżaki możemy kupić sami w sklepie z częściami samochodowymi lub w internecie. Montaż i wymianę krzyżaków powinniśmy zlecić jednak serwisowi samochodowemu. Jednym z powodów jest to, że zazwyczaj w domowym garażu nie mamy dostępu do narzędzi, które poprawnie wyważą wał napędowy po wymianie krzyżaków.
Mechanicy samochodowi zadbają także o poprawny montaż uszczelek. Podczas wymiany krzyżaków prawdopodobnie będzie trzeba dobrać specjalne pierścienie zabezpieczające. Często w zestawach montażowych znajdują się niewłaściwe elementy. Jeśli jednak chcecie samodzielnie wymienić krzyżaki wału, ważne jest, by nie zapomnieć o smarowaniu tak zwanych kalamitek, czyli specjalnych wypustek, które zapewniają poprawne działanie części.