- Na rondzie obowiązują ogólne zasady ruchu drogowego i znaki drogowe
- Kluczowe dla bezpieczeństwa na rondzie jest przestrzeganie zasad pierwszeństwa podczas zmiany pasa ruchu
- Uwaga na tramwaje na rondzie – tramwaj zjeżdżający z ronda zawsze ma pierwszeństwo!
- Dużo czytania, a mało czasu? Sprawdź skrót artykułu
Zasady rządzące jazdą po rondach są prostsze, niż się wydaje, choć u początkujących lub mniej sprawnych kierowców perspektywa przejazdu przez tego typu skrzyżowanie budzi często wielki stres. Atmosferę strachu podgrzewają publikacje wskazujące na ogromną komplikację przepisów, jakie wiążą się z jazdą po tego typu skrzyżowaniach, a także na związane z nimi zagrożenie.
Kolizje i wypadki na rondach — skąd się biorą?
Absolutnie podstawową przyczyną wypadków i kolizji na rondach jest wymuszenie pierwszeństwa podczas zmiany pasa ruchu. Zazwyczaj kierowca jadący wewnętrznym pasem próbuje bezpośrednio z wewnętrznego pasa zjechać z ronda i podczas przecinania opasa zewnętrznego (prawego) pasa wymusza pierwszeństwo lub powoduje kolizję z samochodem, który na nim się znajduje.
A tymczasem przepis mówi:
Kierujący pojazdem, zmieniając zajmowany pas ruchu, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie ruchu, na który zamierza wjechać (...) oraz pojazdowi wjeżdżającemu na ten pas ruchu z prawej strony.
Ważna zasada nr 1: zmieniając pas z lewego na prawy na rondzie, upewnij się, że nie wymuszasz pierwszeństwa na pojazdach, które już są na pasie, na który zamierzasz wjechać!
Ważna zasada nr 2: zmień pas na prawy odpowiednio wcześniej tak, aby jeszcze przed opuszczeniem ronda jechać zewnętrznym pasem ruchu! Aby w odpowiednim momencie bezpiecznie zmienić pas na prawy, masz prawo zwolnić, a nawet zatrzymać się.
Na pocieszenie warto odnieść się do statystyk i stwierdzić, że pomimo dużej liczby tego typu skrzyżowań w Polsce, wypadki i kolizje na nich stanowią niewielki procent ogólnej liczby niebezpiecznych zdarzeń na drogach: 16 tys. 308 kolizji na rondach to zaledwie 3,58 proc. wszystkich kolizji zgłaszanych policji podobnych zdarzeń w ciągu roku, a 531 wypadków na rondach to tylko 1,75 proc. wszystkich wypadków na drogach w Polsce. To dużo?
Którym pasem wjechać na rondo?
Najwygodniej – prawym, ale poprawnie – zależy, w jakim kierunku zamierzamy zjechać z ronda. Jadąc w prawo, powinniśmy wjeżdżać na rondo prawym pasem, jadąc prosto – dowolnym, jadąc w lewo – lewym. No, chyba że znaki drogowe poziome albo pionowe wskazują inaczej – wtedy należy się do nich stosować.
Dlaczego najwygodniej byłoby wjeżdżać na rondo zawsze prawym pasem? Ponieważ wtedy – podczas pokonywania ronda – zawsze mielibyśmy pierwszeństwo! Dlaczego to niezgodne z prawem? Ponieważ rondo to skrzyżowanie (a nie zbiór skrzyżowań, jak twierdzą niektórzy) i obowiązują na nim zasady takie, jak i na innych skrzyżowaniach (poza wyjątkami, o których dalej).
A skąd wiemy, że rondo to skrzyżowanie? M.in. z rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych:
§ 36. 1. Znak C-12 "ruch okrężny" oznacza, że na skrzyżowaniu ruch odbywa się dookoła wyspy lub placu w kierunku wskazanym na znaku.
2. Znak C-12 występujący łącznie ze znakiem A-7 oznacza pierwszeństwo kierującego znajdującego się na skrzyżowaniu przed kierującym wjeżdżającym (wchodzącym) na to skrzyżowanie.
Pierwszeństwo na rondzie — uwaga na tramwaj!
Zdecydowana większość rond w Polsce oznakowana jest znakami "ustąp pierwszeństwa" (A-7) przed każdym wjazdem, co oznacza, że pojazdy znajdujące się na rondzie mają pierwszeństwo przed pojazdami, które chcą na rondo wjechać.
Ważna zasada numer 3: tramwaj zjeżdżający z ronda ma pierwszeństwo przed innymi pojazdami znajdującymi się na rondzie. Tramwaj wjeżdżający na rondo stosuje się do znaków drogowych.
Pierwszeństwo tramwaju zjeżdżającego z ronda przed innymi pojazdami wynika z zasady ogólnej (tramwaj na skrzyżowaniu ma pierwszeństwo niezależnie od kierunku, z którego nadjeżdża), zaś to, że tramwaj, wjeżdżając na rondo, pierwszeństwa nie ma, wynika z wyższości znaków drogowych nad ogólnymi zasadami ruchu drogowego. Prowadzącego tramwaj także obowiązuje znak "ustąp pierwszeństwa" umieszczony przed wjazdem na rondo. Proste?
Ważna zasada numer 4: na rondzie z sygnalizacją świetlną o kolejności przejazdu decyduje sygnalizacja, która stoi w hierarchii ważności wyżej niż ogólne zasady ruchu drogowego i znaki drogowe.
Warto zaznaczyć, że choć zdarzają się ronda bez znaków "ustąp pierwszeństwa" na wjazdach (i wtedy pierwszeństwo mają pojazdy wjeżdżające na rondo), to jednak należą one do zanikającej mniejszości. Przepis z rozporządzenia dla osób zajmujących się organizacją ruchu brzmi:
Znak C-12 "ruch okrężny" (...) stosuje się na skrzyżowaniach dróg w celu wskazania kierującym, że ruch pojazdów odbywa się dookoła wyspy w kierunku wskazanym na znaku.
Znak C-12 stosuje się łącznie ze znakiem A-7 i umieszcza się na każdym wlocie zgodnie z zasadami określonymi w punkcie 5.2.1.2. Znak C-12 umieszcza się w odległości do 25 m przed skrzyżowaniem. Nie umieszcza się znaku C-12 przed takimi skrzyżowaniami z ruchem dookoła wyspy, przez które przebiega dodatkowo odcinek jezdni przecinający wyspę centralną, lub w przypadkach, kiedy jednej z dróg przyznano pierwszeństwo.
Kierunkowskaz na rondzie — zawsze przed opuszczeniem skrzyżowania!
Kierunkowskazem wskazujemy zamiar opuszczenia ronda – czyli włączamy go w miarę możliwości pomiędzy poszczególnymi zjazdami, zanim opuścimy rondo. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy zamierzamy opuścić rondo pierwszym zjazdem – wtedy kierunkowskaz należy włączyć jeszcze przed wjazdem na rondo.
Użycie lewego kierunkowskazu na typowym rondzie w celu sygnalizacji zamiaru skrętu w lewo na skrzyżowaniu (w praktyce: opuszczenia ronda trzecim lub czwartym zjazdem) nie jest ani zabronione, ani obowiązkowe. Kierunkowskazów należy używać – zgodnie z kolejną ogólną zasadą ruchu drogowego – dostatecznie wcześnie i wyraźnie. Chodzi o to, aby inni wiedzieli, jakie mamy zamiary.
Rondo turbinowe — jest się czego bać?
To specyficzna odmiana ronda, w którym chodzi o to, aby kierowcy po zajęciu przed wjazdem na skrzyżowanie odpowiedniego pasa ruchu byli wyprowadzani z tego skrzyżowania bezkolizyjnie. W wielu krajach na tego rodzaju rondach zmiana pasa ruchu jest fizycznie niemożliwa, gdyż pasy pooddzielane są przeszkodami – barierkami albo krawężnikami; w Polsce najczęściej "przeszkodą" są jedynie linie ciągłe wymalowane na asfalcie.
Ważna zasada numer 5: na rondo turbinowe należy koniecznie wjeżdżać właściwym pasem ruchu zgodnie z oznakowaniem, jakie widać przed skrzyżowaniem, inaczej opuszczenie go w oczekiwanym kierunku może być niemożliwe. Dla bezpieczeństwa i poprawności jazdy kluczowe jest też przestrzeganie znaków poziomych.
Jazda po rondzie — tu wolno wyprzedzać!
Ważna zasada numer 6: rondo jest tym typem skrzyżowania, na którym wyprzedzanie jest dozwolone. W wielu wypadkach, gdy wjeżdżamy na rondo lewym pasem, nieznaczna przewaga prędkości nad innymi pojazdami ułatwia późniejsze manewry zmiany pasa ruchu i czyni je łatwiejszymi.
Jazda po rondzie — reasumując...
…aby uniknąć spowodowania kolizji na rondzie, w większości przypadków wystarczy pamiętać o prawidłowej zmianie pasa ruchu – aby ustąpić pierwszeństwa pojazdom, które znajdują się na pasie, na który zamierzamy wjechać. Poza tym wystarczy stosować się do znaków drogowych – czy to takie trudne? Statystyki wskazują na to, że... wbrew pozorom nie ma się czego bać!
