Niemowlę, a nawet kilkulatek nie jest miniaturą dorosłego człowieka. Głowę ma nieproporcjonalnie dużą i ciężką, słabe mięśnie szyi i kręgosłup, nieukształtowaną miednicę. Posadzenie dziecka na tylnej kanapie i przypięcie go pasem przeznaczonym dla dorosłych nie zabezpieczy go podczas kolizji auta, a może spowodować dodatkowe urazy. Niewłaściwie ułożony pas będzie uciskał szyję (może udusić), a druga jego część uciska brzuch, przyczyniając się do powstania krwotoków i wewnętrznych obrażeń. Nie zapobiegnie też "nurkowaniu", czyli wysunięciu się pod pasem, co grozi połamaniem krótkich, wyciągniętych na siedzeniu nóżek dziecka.

Konieczność wyboru

Budowa dziecka zmienia się z wiekiem, dlatego też dla poszczególnych jego etapów rozwojowych przewidziane są inne urządzenia transportowe. Dla noworodków i niemowląt przewożonych w pozycji leżącej używa się tzw. kołysek lub nosidełek. Zakwalifikowane są one do tzw. grupy 0/0+ i służą maluchom od urodzenia do osiągnięcia wieku 15 miesięcy oraz wagi do 13 kg. Potem nosidełka zastępuje się fotelikami, w których starsze dzieci można już przewozić na siedząco. Wielu specjalistów radzi jednak, by maluchy jak najdłużej podróżowały leżąc lub półleżąc, umocowane w foteliku tyłem do kierunku jazdy. Wówczas, w przypadku kolizji polegającej na uderzeniu przodem samochodu w przeszkodę lub inny samochód siłę uderzenia absorbują całe plecy dziecka, a chroniona jest dużo bardziej podatna na uszkodzenia jego szyja.

Badania przeprowadzane przez szwedzkie towarzystwo ubezpieczeniowe Folksam pokazują, że ryzyko śmierci lub poważnych obrażeń jest 5 razy większe w fotelikach ustawionych przodem do kierunku jazdy. Dlatego większość szwedzkich dzieci używa fotelików odwróconych tyłem co najmniej do swoich trzecich urodzin.

Urządzenia do przewozu dzieci dzielą się na kilka grup, w zależności od wieku i wagi ich użytkowników. Jak już wspomnieliśmy, grupa 0/0+ to nosidełka. Po nich następują foteliki grupy I (dzieci o wadze od 9 do 18 kg i wieku od 9 miesięcy do 4 lat), grupy II (waga od 15 do 25 kg i wiek do 6 lat) oraz grupy III (waga od 22 do 36 lat i wiek do 12 lat). W grupie III znajdują się też podstawki umieszczane na samochodowych fotelach. Siedzące na podstawce dziecko mocuje się do oparcia samochodowymi pasami bezpieczeństwa. Producenci wytwarzają też foteliki "rosnące" razem z dzieckiem, a więc mające systemy wydłużające poszczególne elementy fotelika, by dostosować je do jego wzrostu.

Jak wybierać

Wybór urządzeń do przewożenia dzieci jest ogromny, ich ceny też bardzo różnią się między sobą. Zależą od producenta, jakości wykonania, układu pasów, sposobu mocowania w samochodzie, a także mody. Wybierając fotelik zawsze trzeba sprawdzić, czy odpowiada on normom (na foteliku powinna być nalepka z symbolem potwierdzającym, że urządzenie spełnia wymogi normy ECE 44/03 lub 44/04 - trójkątny znak z literą B lub E oznaczający homologację europejską). Poza tym trzeba sprawdzić wagę fotelika (im częściej będzie wyjmowany z samochodu, tym powinien być lżejszy), jego pokrycie (czy nadaje się do prania), a przede wszystkim - czy dziecku będzie w nim wygodnie. Dlatego po ten zakup warto się wybrać z przyszłym użytkownikiem, "przymierzyć" go do kilku fotelików i sprawdzić, w którym będzie mu najwygodniej i który mu się podoba. Wówczas chętniej będzie w nim jeździł.

Bardzo ważny jest sposób mocowania fotelika. Musi się on łatwo i pewnie montować w samochodzie. Nie może się chwiać ani przesuwać. Najpewniejszy montaż zapewnia system Isofix - wyposażone w niego foteliki zapina się w samochodzie jednym ruchem. Jest tylko jeden problem - auto musi mieć ów system, a w części tańszych marek i modelach występuje on tylko jako opcja, a więc za dodatkowa opłatą. Wprawdzie europejskie przepisy (regulamin ECE R16) nałożyły na producentów samochodów obowiązek wyposażania w Isofix każdego nowo wyprodukowanego modelu, ale mają oni na to czas do 2011 r.

Instrukcja montażu musi być dołączona do każdego fotelika, a miejsce jego umocowania określa zazwyczaj instrukcja samochodowa. Dotyczy to zwłaszcza aut wyposażonych w przednie poduszki powietrzne dla pasażerów. Niedopuszczalne jest mocowanie fotelika tyłem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu pasażera przy aktywnej poduszce powietrznej, a więc w przypadku, gdy nie można jej wyłączyć.

Fachowcy twierdzą, że bezpieczniejsze dla małych pasażerów jest miejsce na tylnych siedzeniach. W wielu państwach: w Austrii, Bułgarii, Czechach, Estonii, Francji, Grecji, Holandii, Niemczech, Litwie, Portugalii, Rumunii, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii, Turcji i we Włoszech dzieci do 12 lat muszą być wyłącznie przewożone na tylnej kanapie.