Oszustwo na fakturę VAT. Uważaj przy zakupie używanego auta z zagranicy

• Kupujący powinni uważać w przypadku używanych samochodów z zagranicy sprzedawanych na fakturę VAT
• Mogą zostać oszukani i mieć problemy związane z nieuregulowanym podatkiem, czasami to znaczna kwota
• Na interpelację poselską odpowiedział przedstawiciel ministerstwa finansów

Jak opisują posłowie Jan Kanthak, Grzegorz Lorek, Rafał Bochenek i Michał Woś, proceder wygląda następująco: auto jest kupowane za granicą na fikcyjną firmę (zarejestrowaną na tzw. "słupa"), ta płaci kwotę netto i dalej sprzedaje sprowadzony pojazd w kraju. Transakcje są realizowane na podstawie faktur VAT-marża, ze stawką VAT "ZW." (zwolnioną) lub na 0 proc. VAT.

Po jakimś czasie problemy spadają na nabywcę

Nieświadomy kupujący rejestruje samochód w wydziale komunikacji i normalnie go użytkuje. Po kilku miesiącach, a nawet latach, urząd skarbowy identyfikuje zaległość podatkową, jednak firmy, która była odpowiedzialna za import pojazdu, już nie ma, została zlikwidowana. W efekcie konieczność zapłaty podatku z odsetkami spada na końcowego nabywcę pod ryzykiem zatrzymania pojazdu do czasu zakończenia postępowania.

Tak wygląda unikanie płacenia pełnej stawki 23 proc. VAT przy sprzedaży samochodów importowanych.

Rejestracja samochoduŹródło: Auto Świat / Piotr Czypionka

Posłowie spytali, czy ministerstwo jest świadome skali tego procederu; jakie działania zostały dotychczas podjęte w celu rozwiązania problemu; jakie zmiany legislacyjne są planowane, żeby wyeliminować takie praktyki; czy planowane są akcje informacyjne do obywateli; czy resort współpracuje z samorządami, żeby uszczelnić system weryfikacji zapłaty podatku VAT.

Resort wyjaśnia i uspokaja

Odpowiedzi z upoważnienia ministra finansów udzielił Zbigniew Stawicki, podsekretarz stanu i zastępca szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS).

Zapewnił, że ministerstwo finansów i KAS monitorują i identyfikują zagrożenia dla skutecznego poboru podatku VAT oraz podejmują działania mające na celu uszczelnienie systemu. Mechanizm wskazanego oszustwa podatkowego jest znany w resorcie, a w walce z oszustwami ma pomóc prowadzona cyfryzacja KAS.

W obszarze tym, w zakresie obrotu samochodami, tylko w okresie od stycznia 2023 r. do września 2024 r. zostało przeprowadzonych przez Krajową Administrację Skarbową ponad 500 kontroli celno-skarbowych i podatkowych, w których łącznie ustalono nieprawidłowości na kwotę ponad 238 mln zł

- poinformował Zbigniew Stawicki.

Dodał, że przedstawione w interpelacji schematy oszustwa nie są efektem złych przepisów, a wynikają z jego nieprzestrzegania. Nieprawidłowości w rozliczeniach VAT przy obrocie pojazdami samochodowymi na podstawie art. 113 (zwolnienie podmiotowe) oraz art. 120 (procedura marży) są eliminowane podczas kontroli prowadzonych przez organy skarbowe.

Dodatkowo w odniesieniu do kwestii dotyczącej przenoszenia odpowiedzialności za uregulowanie zaległości podatkowych VAT na końcowego nabywcę samochodu chciałbym wyjaśnić, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie przewidują rozwiązań polegających na obciążaniu obowiązkiem zapłaty należnego VAT finalnego nabywcy samochodu lub, bardziej ogólnie, towaru, w przypadku gdy dostawca dokonał oszustwa podatkowego lub nie wywiązał się z płatności VAT. Ewentualne negatywne skutki podatkowe w przypadku uczestnictwa w oszustwie mogłyby dotyczyć wyłącznie podatników i być związane z odmową prawa do odliczenia VAT naliczonego. Taka odmowa prawa do odliczenia obwarowana jest szeregiem warunków i koniecznością udowodnienia przez organ podatkowy, że podatnik świadomie uczestniczył w oszustwie podatkowym, tj. wiedział lub powinien był wiedzieć, że przez nabycie towarów uczestniczył w transakcji związanej z oszustwem w zakresie VAT

- zapewnił urzędnik.