Szczypta historii
Pomysłem opracowania małego samochodu miejskiego konstruktorzy i projektanci ze Stuttgartu zajmowali się już w latach 70. minionego stulecia, ale dopiero końcówka lat 90. przyśpieszyła rozwój tego typu pojazdu.
Również Nicolas George Hayek, dyrektor szwajcarskiej firmy produkującej zegarki Swatch, zajmował się w tym czasie ideą zbudowania małego samochodu miejskiego. Po długich poszukiwaniach partnera związał się ze spółką Mercedes-Benz, z którą założył firmę Micro Compact Car AG (MCC) z siedzibą w szwajcarskim Biel. Od początku lat 90. powstało kilka prototypów przyszłego Smartu, którego produkcja miała przebiegać w nowym zakładzie w Hambach w francuskiej Lotaryngii.
Seryjny model zadebiutował podczas IAA 1997 we Frankfurcie. Samochód napędzany był doładowanym 3-cylindrowym silnikiem zamontowanym z tyłu, który oferował moc 33 kW (45 KM) lub 40 kW (54 KM). Rok później ówczesna spółka Daimler-Benz AG została stuprocentowym właścicielem MCC.
Małe Smarty z początku miały tendencję do unoszenia przodu podczas ruszania, problem rozwiązano przez zamontowanie prostego systemu stabilizacji. Mikrosamochody sprzedawano wtedy w zaledwie dziewięciu krajach europejskich, włącznie z Niemcami. W roku 2000 pierwsza generacja otrzymała silnik wysokoprężny CDI o pojemności 0,8 l i mocy 30 kW (41 KM), później na rynku pojawiła się odmiana City Cabrio ze zmienioną przednią częścią i zdejmowanym panelem dachowym. Auto po raz pierwszy zaprezentowało się w formie prototypu przedprodukcyjnego w roku 1999. Nowe przednie lampy otrzymało później także City Coupe. W roku 2003 pojemność jednostek benzynowych zwiększyła się z 599 cm3 do 698 cm3, a moc wzrosła odpowiednio do 37 kW (50 KM) i 45 kW (61 KM).
Kolejne modele
W tym samym roku oferta spółki, którą w międzyczasie poddano restrukturyzacji i zmianie nazwy na Smart GmbH, poszerzyła się o sportowe modele Roadster i Roadster-Coupe, a rok później pojawił się 4-miejscowy Smart ForFour. Podobnie jak pierwotne modele City Coupe/City Cabrio, również nowe modele wykorzystywały ramę bezpieczeństwa Tridion. Nowe pojazdy nie odniosły jednak sukcesu, produkcję modeli Roadster i Roadster-Coupe wstrzymano pod koniec 2005 roku, ostatni FourFour zjechał z taśm produkcyjnych holenderskiej fabryki NedCar w połowie roku 2006.Wraz z nowymi modelami nazwę pierwotnego modelu zmieniono na ForTwo.
Już w roku 2002 pojawiło się studium CrossBlade, które po lekkich modyfikacjach wyprodukowano w małej serii. Trzy lata później jeden z najmłodszych europejskich producentów samochodów przestawił prototyp CrossTown z napędem hybrydowym.
Teraźniejszość – druga generacja
Druga generacja ForTwo zadebiutowała w marcu 2007, a jej sprzedaż rozpoczęto miesiąc później. Ponownie wykorzystano ramę Tridion i termoplastikowe panele nadwozia, które łatwo wymienić. Wyposażenie obejmuje liczne systemy bezpieczeństwa – oprócz ESP również dwie poduszki powietrzne, ABS czy hydrauliczny asystent hamowania. Długość 2,7 m (o ok. 20 cm więcej od pierwszej generacji) nadal umożliwia parkowanie auta prostopadle do pobocza. Dzięki wydłużeniu udało się przede wszystkim wygospodarować więcej przestrzeni na bagażnik.
Koncepcja mikrusa nie zmieniła się, ale ponownie zwiększyła się pojemność silników. Nowa generacja otrzymała litrowe 3-cylindrowe jednostki. Podstawowe benzynowe silniki wolnossące oferują 45 i 52 kW (61 i 71 KM), moc wersji z doładowaniem wzrosła do 62 kW (84 KM). Topowa wersja Brabus oferuje 72 kW (98 KM). W ofercie nie brakuje odmiany z silnikiem wysokoprężnym CDI o mocy 33 kW (45 KM), która może się pochwalić zużyciem paliwa na poziomie 3,3 l/100 km. W ten sposób zasięg wynosi do 1000 km, a emisje CO2 wynoszą średnio 88 g/km.
Do tego poziomu przybliżają się również wersje benzynowe. Smart ForTwo MHD (Micro Hybrid Drive) z silnikiem o mocy 52 kW (71 KM) dysponującym inteligentnym systemem start/stop wyłączającym silnik, jeśli kierowca hamuje i prędkość spada poniżej 8 km/h, obniża zużycie paliwa 3-cylindrowej jednostki o ok. 0,4 l (średnie zużycie zmniejsza się z 4,7 do 4,3 l/100 km). Emisje CO2 obniżają się ze 112 do 102 g/km. Po zwolnieniu hamulca silnik automatycznie się zapala.
Drugiej generacji sprzedano już ponad 150 tys. sztuk.
Przyszłość – sprzedaż w Chinach i elektromobil
Do dnia dzisiejszego sprzedano w 37 krajach świata ponad 900 tys. Smartów obu generacji. Od początku tego roku Smart sprzedawany jest również w USA, gdzie dystrybuuje go spółka Penske Automotive Group, której właścicielem jest były kierowca wyścigowy Roger Penske. W pierwszym półroczu sprzedano na tamtejszym rynku 11 400 samochodów, co można uważać za duży sukces. Jeden egzemplarz Smartu znalazł się w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku, jest to jedyny z wystawionych samochodów, który jest obecnie produkowany.
W połowie 2009 roku Smart trafi na rynek chiński. Za dwa lata miałaby się rozpocząć produkcja wersji z napędem elektrycznym. Obecnie wybrani klienci testują setkę elektromobilów na ulicach Londynu.