• Przy nieprawidłowo ustawionej geometrii zawieszenia auto gorzej się prowadzi, choć kierowca sam często nie zauważa problemu
  • Trudności z utrzymaniem kierunku jazdy, przekrzywiona kierownica i popiskiwanie opon na łukach to najczęstsze symptomy złej geometrii zawieszenia
  • Zła geometria to jedna z najczęstszych przyczyn przedwczesnego zużycia opon – żadna gwarancja na ogumienie tego nie obejmuje
  • Geometria zawieszenia może się „przestawić” na skutek zużycia elementów zawieszenia, ale też np. po najechaniu na kołem na krawężnik czy wpadnięciu w dziurę

Geometria zawieszenia to w największym uproszczeniu zestaw parametrów określających jak koła pojazdu ustawione są względem siebie, auta i nawierzchni, a także jak względem siebie i auta ustawione są poszczególne elementy zawieszenia. Ilość parametrów, które da się regulować, zależy od konkretnego modelu samochodu i konstrukcji jego zawieszenia. Kierowcy i mechanicy często zamiennie z określeniem „geometria” używają słowa „zbieżność kół” – tyle, że to nie do końca to samo.

Zbieżność (czyli to, czy koła są ustawione względem siebie równolegle, czy też odległość między ich obręczami na tej samej osi jest z przodu inna niż z tyłu) to tylko jeden z mierzonych i regulowanych parametrów. Poza nią najczęściej sprawdza się i w razie potrzeby koryguje też m.in.:

  • kąty pochylenia kół – złe ustawienie tego parametru powoduje przyspieszone zużycie bieżnika na bokach opony
  • kąty pochylenia i wyprzedzenia sworzni zwrotnic – nieprawidłowe ustawienie tych parametrów powoduje ściąganie i niepewne prowadzenie.

Zalecane nastawy są podawane przez producentów aut i zawsze stanowią kompromis między oporami toczenia, stabilnością podczas jazdy na wprost i prowadzeniem na łukach. Przy nieprawidłowo ustawionej geometrii samochód nie tylko gorzej się prowadzi, ale też może zużywać znacznie więcej paliwa na skutek wyższych oporów toczenia.

Objawy źle ustawionej geometrii zawieszenia

Niestety, geometrii nie da się poprawnie ustawić raz na całe życie pojazdu. W miarę postępującego zużywania się m.in. elementów metalowo gumowych i sworzni, ale też np. po deformacji na skutek wpadnięcia autem w dziurę czy zbyt gwałtownego najechania na krawężnik, po kolizji, albo po prostu po wymianie części nastawy zawieszenia mogą się „rozjechać”. Czasem jest to bardzo wyraźnie wyczuwalne – np. podczas jazdy na wprost kierownica jest przekrzywiona, auto znosi na boki, słychać popiskiwanie na łukach, ale bywa też tak, że objawy ograniczają się np. do tego, że opony z czasem bardziej hałasują.

Czasem jest jednak tak, że samochód jeździ z pozoru zupełnie normalnie, a dopiero po wymianie opon na nowe pojawiają się niepokojące objawy. Dlaczego tak się dzieje? Bo stare opony mogły się „ułożyć”do źle ustawionej geometrii. Uwaga! W żadnym wypadku nie należy czekać, aż z nowymi stanie się tak samo, bo to „ułożenie” oznacza, że bieżnik zużywa się nierównomiernie, a auto nie prowadzi się tak, jak powinno. O ile w przypadku opon letnich uszkodzenia postępują z reguły stosunkowo powoli, to wykonane z miękkiej mieszanki zimówki na szorstkim asfalcie przy jakichkolwiek odchyłkach od normy zużywają się w zastraszającym tempie.

To dlatego przy wymianie opon należy bardzo dokładnie obejrzeć te zdejmowane właśnie z auta – jeśli widać po nich jakiekolwiek ślady nierównomiernego zużycia, należy natychmiast po zamontowaniu nowych opon sprawdzić geometrię i w razie potrzeby ją skorygować.

Najpierw naprawa zawieszenia, potem regulacja

Uwaga! Geometrii nie da się poprawnie ustawić jeśli zawieszenie jest zużyte, ma luzy albo jego części są skrzywione, np. w wyniku kolizji. To oznacza, że przed wykonaniem regulacji konieczne jest sprawdzenie, czy wszystkie elementy są w odpowiednim stanie i w razie potrzeby wymiana wadliwych części. Niestety, bywa też tak, że np. na skutek źle wykonanej naprawy powypadkowej, przez to, że punkty mocowania elementów zawieszenia są mocno poprzesuwane, geometrii nie da się ustawić zgodnie z parametrami zalecanymi przez producenta samochodu.

Bardzo często, żeby poprawnie zmierzyć i ustawić geometrię samochód umieszczony na stanowisku pomiarowym powinien zostać obciążony zgodnie z zaleceniami producenta – o czym niestety wielu mechaników zapomina.

Eksperci ProfiAuto radzą

Eksperci sieci ProfiAuto radzą, żeby geometrię zawieszenia sprawdzić i w razie potrzeby skorygować :

  • gdy zauważymy nierównomierne zużywanie się opon
  • jeśli przy jeździe na wprost kierownica jest przekrzywiona
  • jeśli podczas pokonywania łuków nawet przy umiarkowanej prędkości popiskują opony
  • jeżeli samochód ściąga podczas jazdy na wprost
  • po wjechaniu ze znaczną prędkością w dziurę na drodze
  • po wymianie elementów zawieszenia i układu kierowniczego
  • po naprawie blacharskiej po kolizji
  • profilaktycznie, przynajmniej raz na dwa lata, nawet jeśli wydaje się, że nie występują niepokojące objawy.

Bardzo dobrym rozwiązaniem jest zlecenie sprawdzenia geometrii przy okazji wymiany opon – usługa nie jest droga, a pozwala zminimalizować ryzyko nierównomiernego zużycia świeżo zamontowanego ogumienia, czy tzw. wyząbkowania opon zamontowanych na osi tylnej (usterka objawiająca się m.in. tym, że opony hałasują podobnie do zużytych łożysk piast).

Warto wiedzieć, że podczas obowiązkowych, okresowych przeglądów na stacjach kontroli pojazdów wychwytywane są z reguły tylko przypadki ekstremalnie przestawionej geometrii zawieszenia – żeby sprawdzić, czy rzeczywiście jest ona poprawna, należy udać się do warsztatu dysponującego profesjonalnym sprzętem do pomiarów geometrii.