Wielu z nas poczuło pewnie nie raz jak to jeździ się w upały w samochodzie bez klimatyzacji. Z pewnością nie jest to miłe wspomnienie. Z roku na rok ocieplający się klimat spowodował, że lata są coraz bardziej gorące i bez klimatyzacji na wyposażeniu samochodu jest prawie jak bez kierownicy.

Wbrew pozorom działanie klimatyzacji nie jest rzeczą skomplikowaną. Warto zapoznać się z nią bliżej. Wykorzystuje ona jedną z zasad termodynamiki, która jest działem fizyki zajmującym się wymianą ciepła. Jedna z tych zasad mówi o tym, ze im bardziej sprężymy gaz, tym bardziej wzrasta jego temperatura. Z kolei, gdy rozprężymy gaz, jego temperatura spada. Wykorzystanie tych dwóch przemian i ich konsekwencji pozwoliło stworzyć konstruktorom klimatyzację.

Jako czynnik umożliwiający wymianę gazu został zastosowany specjalny gaz FKW (węglowodór fluorowy). Po włączeniu silnika włącza się sprężarka pozwalająca zwiększyć ciśnienie do kilkunastu atmosfer, co nagrzewa gaz. Następnie czynnik chłodniczy wędruje do tzw. skraplacza, czyli wymiennika ciepła umieszczonego przed chłodnicą. Pod wpływem przepływu powietrza czynnik schładza się do temperatury otoczenia. Po tym gaz przechodzi przez specjalny zawór do parownika. Tam następuje jego rozprężenie i towarzyszy temu obniżenie temperatury gazu do 1-5 stopni celsjusza. Zwykle parownik jest montowany w układzie nawiewowym wnętrza, zatem do kabiny napływa bardzo zimne powietrze. Rozprężony gaz jest kierowany dalej do sprężarki i w ten sposób obieg się zamyka.

Obecnie na rynku są dostępne samochody z różnymi typami klimatyzacji. Mogą one być sterowane ręcznie, bądź też automatycznie. Pierwszy typ jest najprostszym, bowiem kierowca wybiera sam siłę nawiewu jednym pokrętłem prędkość obrotowa dmuchawy), natomiast drugim ustawia intensywność chłodzenia (klapa mieszająca powietrze ciepłe z zimnym).

Klimatyzacja automatyczna pozwala na ustawienie dokładnej temperatury, a elektroniczne systemy poprzez odpowiedni dobór parametrów pracy będą regulować intensywność chłodzenia tak by utrzymać stałą temperaturę. Włączenie przycisku "Eco" pozwala na wyłączenie sprężarki klimatyzacji, a następnie pracę bez obiegu chłodzącego. Ustawiając temperaturę wyższą niż temperatura otoczenia, sprężarka również się nie włączy.

Jest jeszcze jeden rodzaj klimatyzacji, który potocznie jest nazywany półautomatycznym. Występuje tu pokrętło wyboru temperatury i kręcąc nim ustawiamy żądaną temperaturę, która jest utrzymywana poprzez kontrolę termostatu sterującego klapą, która miesza powietrze ciepłe z zimnym.

Działająca klimatyzacja zwiększa spalanie i nie ma na to żadnej rady. Sprężarka pozwalająca na chłodzenie powietrza jest napędzana od silnika, a więc jej włączenie obciąża go dodatkowo co wpływa na zwiększony apetyt na paliwo. Jednak z reguły jest to kwestia 0,5-1l/100km.