Logo
PoradyEksploatacjaAuto, które widzi wszystko. Zwykła kamera cofania to przeszłość

Auto, które widzi wszystko. Zwykła kamera cofania to przeszłość

Autor Robert Rybicki
Robert Rybicki

Nowe modele samochodów pod względem wyposażenia zaczynają przypominać wojskowe samoloty szpiegowskie – są naszpikowane kamerami, radarami i czujnikami obserwującymi otoczenie. W rezultacie pojazd może widzieć znacznie więcej nawet od najbardziej wprawnego kierowcy, który przecież nie ma oczu dookoła głowy. Systemy są stale rozwijane i potrafią coraz więcej.

Kamera samochodowa
Auto Świat
Kamera samochodowa

Kilkanaście lat temu ultradźwiękowe czujniki ułatwiające parkowanie uznawane były za high-tech – od tamtej pory wiele się zmieniło. Czujniki parkowania stały się oczywistością – teraz nowoczesne auto musi być dodatkowo naszpikowane kamerami, z których obraz wykorzystywany jest na różne sposoby.

Najbardziej oczywisty z nich to ułatwienie kierowcy manewrowania. W nowych modelach, nawet tych należących do klasy niższej, montowana jest przynajmniej jedna kamera, która rejestruje widok za autem.

Kamery umieszczone dookoła samochodu

Jest on później wyświetlany na ekranie zamontowanym na desce rozdzielczej (często jest to jednocześnie wyświetlacz radia, nawigacji i komputera pokładowego) lub w lusterku wstecznym. W droższych modelach dodatkowo montowane są kamery z przodu, a nawet na bokach auta, zwykle w lusterkach.

Najnowsze systemy są tak dopracowane, że potrafią wygenerować obraz dający niemal doskonałe złudzenie oglądania auta z góry – do tego stopnia, że niektórzy kierowcy odruchowo szukają wysięgnika z kamerą.

W Audi widocznym na zdjęciach aż tak dobrze nie jest, choć trzeba przyznać, że na monitorze doskonale widać wszystko, co znajduje się dookoła samochodu. Cała tajemnica tkwi w specjalnych kamerach, których kąt widzenia jest zbliżony do 180 stopni.

Nieprzetworzony obraz z takiej kamery jest silnie zdeformowany (efekt "rybiego oka") – żeby uzyskać iluzję naturalnego widoku, konieczne jest poddanie go odpowiedniej obróbce elektronicznej. W sam środek obrazu komputerowo wklejane jest zdjęcie samochodu. Szanujący się producenci dbają o szczegóły – wygenerowany wizerunek auta ma nawet taki sam kolor jak prawdziwy samochód.

W większości modeli wyposażonych w takie systemy kierowca ma możliwość wyboru widoku z konkretnej kamery (np. jeśli przy precyzyjnym manewrowaniu zależy mu na tym, żeby zobaczyć przeszkodę, do której zbliża się auto). Systemy wizyjne nie wyparły czujników ultradźwiękowych, nadal są one wykorzystywane do ostrzegania przed zbliżającymi się przeszkodami.

Obraz generowany przez kamerę samochodową w grillu

Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcę
Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcęAuto Świat

Obiektyw kamery jest tak mały (wielkości niedużego guzika), że przy pobieżnym oglądaniu auta można go nie zauważyć. W tym modelu kamerę umieszczono w jednym z pierścieni logo Audi. Pole widzenia kamery zbliżone jest do 180°, co oznacza, że pozwala ona na pokazanie obrazu nie tylko tego, co znajduje się przed autem, ale również po jego bokach.

Kamery w lusterkach oraz z tyłu samochodu

Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcę
Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcęAuto Świat

Widok na to, co znajduje się w najbliższym otoczeniu samochodu, przydaje się np. podczas precyzyjnego manewrowania między przeszkodami lub jazdy po wąskich drogach i w terenie. W rozbudowanych systemach stosowane są miniaturowe, szerokokątne kamery zamontowane w obudowach lusterek oraz kamery umieszczone z tyłu i z przodu samochodu.

Kamera samochodowa z tyłu

Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcę
Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcęAuto Świat

Najczęściej stosowany typ kamery. Może ona być zamontowana w tylnej klapie, w zderzaku, a nawet w ramce tablicy rejestracyjnej. Dostępne są zestawy pozwalające wyposażyć każdy samochód w taki system obserwacji otoczenia pojazdu. Większość urządzeń ma możliwość pracy przy bardzo słabym oświetleniu (tryb noktowizyjny). Poza kamerą w aucie montowane są też czujniki cofania.

Kamery w samochodzie: komputerowo zmontowany obraz

Auto, które widzi wszystko czyli systemy wspierające kierowcę
Auto, które widzi wszystko czyli systemy wspierające kierowcęAuto Świat

Rozbudowane systemy obserwacji otoczenia auta dają możliwość wygenerowania obrazu sprawiającego wrażenie, że auto jest filmowane z góry. Do osiągnięcia tego efektu wykorzystywany jest przetworzony obraz ze wszystkich kamer auta. Komputer redukuje efekt "beczki" charakterystyczny dla kamer szerokokątnych, a sam samochód jest elektronicznie wklejany w obraz. W najnowszych modelach iluzja jest niemal doskonała – starsze systemy (jak ten na zdjęciu) nie są aż tak skuteczne.

Aktywny tempomat

Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcę
Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcęAuto Świat

W nowych modelach tempomat może być zintegrowany z systemem nadzorującym ruch przed autem. W przypadku wykrycia przeszkody lub wolniej jadącego pojazdu znajdującego się na torze jazdy samochodu układ może automatycznie zatrzymać samochód lub na chwilę zmniejszyć prędkość, tak żeby zachować bezpieczny odstęp. Aktywne tempomaty korzystają z układów wizyjnych (kamery za przednią szybą lub w grillu auta) oraz czujników radarowych średniego zasięgu.

System monitorujący kierowcę

Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcę
Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcęAuto Świat

Zmęczenie kierowcy to jedna z najczęstszych przyczyn wypadków. Nowoczesne auta nadzorują zachowanie kierowcy – analizują m.in. ruchy kierownicą, szybkość reakcji i to, czy kierowca utrzymuje prawidłowy tor jazdy ("myszkowanie" między pasami to jeden z symptomów usypiania za kierownicą). Jeśli układ wykryje, że kierowca wykazuje objawy zmęczenia, na tablicy przyrządów wyświetla się komunikat zalecający przerwę w jeździe. Do obserwacji zachowań kierowcy wykorzystywane są m.in. kamera asystenta pasa ruchu, a nawet czujniki układu ESP.

Asystent utrzymywania pasa ruchu

Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcę
Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcęAuto Świat

Zdekoncentrowany kierowca, np. zmęczony lub zajmujący się obsługą radia, a nie prowadzeniem auta, może niechcący zjechać ze swojego pasa ruchu, co grozi wjechaniem do rowu lub – co gorsza – zderzeniem z autem jadącym z przeciwka. Zapobieganiu tego typu zagrożeniom służy tzw. asystent utrzymywania pasa ruchu. Komputer auta analizuje obraz rejestrowany przez kamerę z przodu auta i na tej podstawie ocenia, czy auto porusza się odpowiednim torem. Jeśli nie, alarmuje kierowcę lub automatycznie koryguje tor jazdy. Uwaga, takie systemy nie radzą sobie na zniszczonych drogach.

Asystent martwego pola

Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcę
Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcęAuto Świat

Teoretycznie w dobrze zaprojektowanych i ustawionych lusterkach zjawisko martwego pola nie powinno występować – w praktyce jednak system ostrzegający o obiektach znajdujących poza polem widzenia kierowcy przydaje się często. Wykorzystuje on, podobnie jak systemy ułatwiające parkowanie, kamery zamontowane w bocznych lusterkach samochodu. W razie wykrycia przez nie obiektu w martwym polu zapala się lampka ostrzegawcza, zamontowana najczęściej w lusterku auta.

System noktowizyjny

Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcę
Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcęAuto Świat

Ze względów bezpieczeństwa nie można nadmiernie zwiększać zasięgu i mocy świetlnej reflektorów auta – w takiej sytuacji mogłyby one oślepiać innych uczestników ruchu. Z kolei podczas jazdy po ciemku zasięg świateł mijania (a przy większych prędkościach – nawet drogowych) jest zbyt mały, żeby dostrzec w porę ewentualne przeszkody. Sposobem na to są systemy noktowizyjne wykorzystujące kamery rejestrujące obraz w podczerwieni. W zależności od modelu jest on wyświetlany albo na desce rozdzielczej, albo na przedniej szybie samochodu.

Automatyczne hamowanie przed przeszkodą

Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcę
Auto, które widzi wszystko, czyli systemy wspierające kierowcęAuto Świat

W niektórych autach obraz rejestrowany przez kamery jest analizowany pod kątem ewentualnych zagrożeń (przeszkód, pieszych lub zwierząt wyskakujących przed samochód). W razie ich wykrycia kierowca może zostać zaalarmowany, a w niektórych modelach dochodzi nawet do awaryjnego hamowania. Tego typu systemy działają coraz skuteczniej, choć zdarzają się im też wpadki – niekiedy ignorują rzeczywiste zagrożenia, a wszczynają niepotrzebnie alarm lub wręcz hamują auto, kiedy zbliża się ono np. do szlabanu parkingowego.

Systemy wspierające kierowcę coraz bardziej zaawansowane

Nowoczesny samochód może widzieć więcej nawet od najbardziej wprawnego kierowcy – w końcu nikt z nas nie ma oczu dookoła głowy. To nie znaczy, że elektronika lepiej od człowieka potrafi ten rejestrowany obraz zinterpretować. Systemy nadzoru nad otoczeniem auta są ze sobą powiązane.

Te same kamery, które pomagają przy parkowaniu, dostarczają też informacji do układu ostrzegającego o obiektach w martwym polu. Asystent utrzymywania pasa ruchu współpracuje z układem ostrzegania o zmęczeniu kierowcy.

Już w niedalekiej przyszłości możemy się spodziewać pierwszych modeli aut, które będą w stanie bez udziału kierowcy poruszać się nawet w ruchu miejskim. Czy to dla nas rzeczywiście aż tak dobra perspektywa?

Autor Robert Rybicki
Robert Rybicki
Powiązane tematy: