Nie jedzie. Co robić?

elementy mechaniczne silnika czy układu przeniesienia napędu są najczęstszymi przyczynami nieplanowanych postojów na drodze lub kłopotów z uruchomieniem samochodu. Wizyta w warsztacie często kończy się propozycją wymiany któregoś z tych elementów.Jednak zorientowana osoba, zamiast wymieniać drogie części, jest w stanie samodzielnie naprawić auto. Oczywiście warto przedtem ocenić swoje umiejętności. Czasem wymiana części jest rzeczywiście potrzebna, ale przyczyna usterki tkwi głębiej i jeśli wymienimy stary i zużyty akumulatr na nowy, a będzie on pracował tak jak poprzednik w złych warunkach, prędzej czy później trafimy do warsztatu ponownie. W nowoczesnych samochodach są dziesiątki, a nawet setki urządzeń elektrycznych, z których każde możę się zepsuć i np. powodować zwarcie, a w konsekwencji utratę prądu np. na postoju. Dlatego warto sprawdzić za pomocą zwykłego multimetru upływ prądu przy wyłączonych wszystkich urządzeniach. Multimetr włączamy na tryb amperomierza i podłączamy do zdjętej ujemnej klemy i ujemnego zacisku akumulatora. Upływ prądu w aucie z alarmem nie powinien być większy niż 0,04 A, chociaż dużo zależy tu od wyposażenia pojazdu. Doświaczenie mówi, że zwarcia często powoduje wyposażenie akcesoryjne, np. alarmy.Samodzielnie, ale bezpieczniePodstawowa zasada przy dokonywaniu samodzielnych napraw - nigdy nie kładziemy się pod niezabezpieczonym autem. Fabryczny podnośnik nadaje się najwyżej do wymiany koła. Kto kładzie się pod podniesione nim auto, ryzykuje życiem! Nawet jeśli używamy dobrego podnośnika - samochód musi mieć zaciągnięty hamulec ręczny, pod kołami należy umieścić kliny. Przy pracach związanych z instalacją elektryczną zaczynamy od odłączenia ujemnego bieguna akumulatora.Jeżeli demontujemy jakiekolwiek elementy, warto opisać je np. przy pomocy nalepek. Pamięć bywa zawodna: jeżeli nie mamy instrukcji, lepiej utrwalić pierwotne położenie na zdjęciu zrobionym cyfrówką.AkumulatorW czasie jazdyNiestety w czasie jazdy i przy uruchomionym silniku kontrolka ładowania nigdy nie poinformuje nas o awarii akumulatora - pozostanie w takiej sytuacji zgaszona.W trakcie rozruchuRozrusznik ledwo porusza silnik lub wcale nie kręci. Oświetlenie wnętrza oraz kontrolki słabo świecą lub nie zapalają się wcale. Spadek napięcia podczas przekręcania kluczyka.Diagnoza usterki Możliwe przyczyny: akumulator rozładował się z powodu niewyłączenia odbiorników (radia, światła itp.), awaria akumulatora (np. zwarcie między płytami), korozja na połączeniu między akumulatorem i masą, przepalony bezpiecznik, luźne lub skorodowane klemy.Usunięcie usterkiNa początek sprawdzamy bezpieczniki. Później zdejmujemy i czyścimy klemy, a następnie starannie je dokręcamy. Ważny jest też styk przewodu masowego z karoserią. Czyścimy również pokrywę akumulatora - gruba warstwa brudu może przewodzić prąd między klemami, co prowadzi do rozładowania. Areometrem sprawdzamy gęstość elektrolitu. Jeżeli występują znaczne różnice między celami akumulatora, to prawdopodobnie nadaje się on do wymiany. Uwaga! Elektrolit jest żrący, w przypaku kontaktu ze skórą należy spłukać narażone miejsce dużą ilością wody.AlternatorW czasie jazdyNa początku kontrolka ładowania nieśmiało mruga. Później świeci cały czas lub gaśnie tylko przy wysokich obrotach.W trakcie rozruchuRozrusznik ledwo porusza silnik lub wcale nie kręci. Powód: akumulator jest niedoładowany, brakuje prądu na rozruch.Diagnoza usterkiZużyte szczotki alternatora utrudniają lub uniemożliwiają przepływ prądu. Nowe mają zazwyczaj ok. 2 cm długości, w momencie, kiedy zapala się kontrolka, zazwyczaj mogą mieć mniej niż 5 mm. Czasem lekkie uderzenie w alternator powoduje, że zawieszone szczotki zaczynają znów przewodzić prąd. Niestety taki zabieg pomoże tylko na chwilę.Usunięcie usterkiZanim zaczniemy naprawiać alternator, warto sprawdzić, w jakim stanie znajduje się napędzający go pasek. Jeżeli jest luźny, alternator nie będzie dawał pełnej mocy. Szczotkotrzymacz umieszczony jest na obudowie. W większości aut, żeby go wyjąć, nie trzeba zdejmować alternatora. Z tym elementem często zintegrowany jest regulator napięcia. O ile zużycie szczotek objawia się spadkiem napięcia, to uszkodzony powoduje zazwyczaj znaczny wzrost napięcia (powyżej 14,5 V). Zbyt wysokie napięcie prowadzi nieuchronnie do uszkodzenia akumulatora.RozrusznikW czasie JazdyZ reguły nie ma żadnych objawów usterki. Chyba że "automat" rozrusznika nie cofa się i mechanizm rozrusznika pozostaje cały czas połączony z silnikiem. Wtedy słychać głośny chrobot.W czasie rozruchuOdgłos postukiwania dochodzący z rozrusznika, ewentualnie brak jakiejkolwiek reakcji na przekręcenie kluczyka w stacyjce.Diagnoza usterkiZbyt niskie napięcie na zacisku "50" włącznika elektromagnetycznego rozrusznika. Uszkodzenie włącznika, niesprawny bendiks. Czasami włącznik elektromagnetyczny zawiesza się, doraźnie może pomóc lekkie puknięcie w obudowę.Usunięcie usterki Uwaga! Do poprawnego działania rozrusznik potrzebuje całkowicie naładowanego akumulatora. Zaczynamy od sprawdzenia przewodów i styków rozrusznika. Rozrusznik można przetestować, zwierając styki "30" i "50" przy pomocy grubego przewodu (przekrój min. 4 mm²). Jeżeli zadziała, to przyczyna usterki znajduje się na drodze do rozrusznika, np. w stacyjce lub w obwodzie immobilisera. Jeżeli to nie poskutkuje, trzeba wyjąć i naprawić rozrusznik. Korzystnym rozwiązaniem bywa zakup rozrusznika regenerowanego. Alternator To rodzaj prądnicy, urządzenie napędzane przez silnik, służące do wytwarzania prądu podczas pracy silnika. Od prądnicy alternator różni się głównie tym, że wytwarza prąd zmienny (trójfazowy) oraz ma wyższą wydajność. Ponieważ do instalacji samochodowej alternator musi oddawać prąd stały, wyposażony jest on w zespół diod prostowniczych. Przy maksymalnych obrotach alternator odbiera średnio 1-2 KM z silnika. AkumulatorSamochodowe źródło energii elektrycznej umożliwiające rozruch silnika i podtrzymywanie funkcjonowania aktywnych układów elektrycznych auta (np. świateł awaryjnych), gdy silnik nie pracuje i nie dostarcza energii wytwarzanej przez prądnicę lub alternator. W akumulatorze prąd elektryczny gromadzony jest przez reakcję chemiczną zachodzącą w elektrolicie. Pojemność akumulatora mierzona jest w amperogodzinach. Pojęcie to oznacza zdolność do oddawania prądu np. o natężeniu 1 ampera przez określoną liczbę godzin. Występują akumulatory obsługowe i bezobsługowe, które różnią się m.in. szybkością utraty elektrolitu.W praktyce nawet akumulatory nazywane bezobsługowymi wymagają dolewania wody destylowanej. Regulator napięciaUkład elektryczny lub elektryczno-mechaniczny służący do stabilizacji napięcia wytwarzanego przez alternator niezależnie od obrotów silnika. Może być zamontowany w obudowie alternatora lub na zewnątrz. Jego usterka powoduje np. zbyt niskie napięcie w instalacji elektrycznej, co skutkuje niewłaściwym działaniem urządzeń elektrycznych (np. świateł, radia, a nawet elektrycznego wspomagania kierownicy) aż do zatrzymania silnika. Z kolei za wysokie napięcie powoduje gotowanie się elektrolitu w akumulatorze i uszkodzenie go. Możliwe są także inne usterki, np. częstsze niż zwykle przepalanie się żarówek. RozrusznikElektryczne urządzenie służące do wymuszenia wstępnego obrócenia wału korbowego silnika, by silnik spalinowy podjął pracę. W początkach motoryzacji ten wymuszony obrót wału korbowego zapewniała korba, którą poruszał kierowca po wyjściu z auta lub jego pomocnik. Elektryczny rozrusznik po raz pierwszy zastosowano w 1912 roku w Cadillacu, ale wiele aut było przystosowanych do uruchamiania korbą do lat 70.