- Część kierowców staje się przestępcami przez przypadek: rano czują się dobrze, są więc pewni, że już wytrzeźwieli. Łatwo się pomylić
- Nie jest prawdą, że rodzaj alkoholu ma wpływ na tempo trzeźwienia: rodzaj alkoholu może mieć wpływ na samopoczucie następnego dnia, ale na stopień nietrzeźwości wpływa wyłącznie jego ilość
- Jednym z mitów, jakim ulegają kierowcy, jest przekonanie, że osoba, która ma pokaźną masę ciała, może wypić dużo więcej i wytrzeźwieje dużo szybciej niż "mniejszy kolega". Owszem, masa ciała ma wpływ na stężenie alkoholu we krwi, ale mniejszy, niż się może wydawać
Hunter Abbott, brytyjski kierowca wyścigowy, opowiada o niezwykle udanej towarzyskiej imprezie, jaką przeżył z kilkoma przyjaciółmi mniej więcej 20 lat temu. Pokazuje zdjęcie, jakie zrobił sobie z kolegami tamtego wieczoru, ale nie chce wskazać, który to kolega miał wówczas pecha. "Nie chcę go zawstydzać" – mówi. W każdym razie tamten wieczór trwał do później nocy, ale ile było kolejek, tego nikt nie liczył. Rano towarzystwo spało prawie do południa, potem było późne śniadanie, pożegnanie i wszyscy rozjechali się do domów. Hunter dojechał jakby nigdy nic. Jego kolega został "trafiony" policyjnym radarem za przekroczenie prędkości, a przy okazji musiał dmuchnąć w alkomat. Był ponad limitem, co jest o tyle pokaźnym wyczynem, że w Wielkiej Brytanii limit wynosi 0,8 promila – jest bodaj najwyższy na świecie. Kolega stracił prawo jazdy, a Hunter uświadomił sobie, że to mógł być on. Wtedy narodził się pomysł założenia firmy projektującej i produkującej popularne podręczne alkotestery – w miarę możliwości najlepsze na świecie.
Dziś Hunter Abbott mniej się ściga, ale ma czas, aby np. przyjechać do Polski. Przyjeżdża m.in. dlatego, że dla jego firmy AlcoSense Polska jest drugim co do ważności rynkiem zbytu: pierwsza jest Wielka Brytania, w której jego alkotestery praktycznie nie mają konkurencji, kolejne (po Polsce) są kraje skandynawskie.
Większość pijanych kierowców to kierowcy "wczorajsi"
Tym razem Hunter Abbott przyjechał do Polski przy okazji organizowanej debaty ekspertów na temat pijanych kierowców i konsekwencji, jakie im grożą. Pretekst jest oczywisty: kolejne zaostrzenie kar dla pijanych kierowców. Polska jest krajem, gdzie kary za kierowanie po pijanemu należą do najwyższych na świecie, a jednocześnie policja przeprowadza niewiarygodnie dużo kontroli trzeźwości (ta liczba z roku na rok rośnie).
Jak twierdzi Gabriel Gatner — uczestnik debaty, adwokat specjalizujący się w sprawach związanych z jazdą po alkoholu — większość jego klientów, aż ok. 80 proc., "wpada" na kierowaniu w stanie nietrzeźwości rano, gdy wydaje im się, że już dobrze się czują. Mieli pecha, bo jednak nie byli trzeźwi.
Przewietrzę się i wytrzeźwieję – to jeden z mitów. Jest ich więcej
To jeden z popularnych mitów – potwierdza Wojciech Pasieczny – były policjant, obecnie biegły sądowy i członek Fundacji Zapobieganie Wypadkom Drogowym. Pasieczny tłumaczy, że często jest dokładnie odwrotnie: jeśli rano czujemy się dobrze, możemy być wciąż pod wpływem alkoholu. Paradoksalnie, złe samopoczucie, ból głowy mogą świadczyć o tym, że stężenie alkoholu w naszym organizmie właśnie spadło w okolice zera.
Ekspert pokazał jeszcze jedną, niezwykle ciekawą rzecz: tabelę, z której wynika, jak masa ciała i płeć człowieka wpływają na tempo metabolizmu alkoholu. Jest bowiem prawdą, że im ktoś jest większy, tym – statystycznie – mniejsze stężenie alkoholu we krwi spowoduje przyjęcie tej samej ilości alkoholu. Ale nie jest wcale tak, że na "dużym" dwa piwa nie zrobią wrażenia.
Ile czasu zajmuje trzeźwienie?
Jakkolwiek tempo metabolizmu alkoholu może być różne u różnych osób – mają na nie wpływ choroby, zmęczenie itp. – to jednak podane niżej wartości dość dobrze określają statystyczny wpływ ilości wypitego alkoholu na stężenie alkoholu we krwi. Aby łatwiej było zrozumieć dane w tabelkach, musimy wiedzieć, że
- jedna standardowa "porcja" to 10 g czystego alkoholu etylowego;
- jedna standardowa porcja alkoholu znajduje się w 200 g 5-procentowego piwa; tym samym półlitrowa butelka piwa o "mocy" 5 proc. zawiera 2,5 porcji alkoholu
- w "pięćdziesiątce" 40-proc. wódki są dwie porcje alkoholu
- kieliszek szampana (100 g) zawierającego 9-12 proc. alkoholu to 0,9-1,2 standardowej porcji
- butelka wina 12 proc. to 9 porcji alkoholu
Szacunkowe stężenie alkoholu we krwi mężczyzny w promilach po 1 godzinie:
| 65 kg | 75 kg | 80 kg | 90 kg | 105 kg | |
| 1 porcja | 0,22 | 0,19 | 0,18 | 0,16 | 0,13 |
| 2 porcje | 0,44 | 0,38 | 0,36 | 0,32 | 0,27 |
| 3 porcje | 0,66 | 0,57 | 0,53 | 0,48 | 0,41 |
| 4 porcje | 0,88 | 0,82 | 0,76 | 0,67 | 0,54 |
| 5 porcji | 1,10 | 0,95 | 0,89 | 0,79 | 0,68 |
Szacunkowe stężenie alkoholu we krwi kobiety w promilach po 1 godzinie:
| 45 kg | 50 kg | 55 kg | 65 kg | 75 kg | |
| 1 oprcja | 0,37 | 0,33 | 0,30 | 0,26 | 0,22 |
| 2 porcje | 0,74 | 0,66 | 0,60 | 0,51 | 0,44 |
| 3 porcje | 1,11 | 1,00 | 0,91 | 0,77 | 0,66 |
| 4 porcje | 1,48 | 1,33 | 1,21 | 1,02 | 0,88 |
| 5 porcji | 1,85 | 1,66 | 1,51 | 1,28 | 1,11 |
Co warto z tego zapamiętać?
Po godzinie od wypicia dwóch piw duży mężczyzna o masie ponad 100 kg wciąż może mieć 0,68 promila alkoholu we krwi. Wsiadając w takim stanie za kierownicę samochodu, popełnia przestępstwo. Owszem, osoba o mniejszej masie będzie miała nieco niższe stężenie alkoholu we krwi, ale formalnie i jedna, i druga osoba popełnia przestępstwo zagrożone karą m.in. do 3 lat więzienia.
Ma się rozumieć Hunter Abbott poleca swoje alkotestery. Faktem jest, że to nieliczne urządzenia popularne, przeznaczone do domowego użytku, które mierzą ciśnienie i pojemność przepływającego przez urządzenie powietrza oraz zapewniają powtarzalną, "policyjną" dokładność. Tańsza alternatywa? "Niepicie" albo zachowanie dużego marginesu bezpieczeństwa – niewsiadanie za kierownicę po nocnej imprezie.
Kierowca po alkoholu: co zrobią, jak cię złapią?
Kara za wykroczenie – kierowanie samochodem w stanie po użyciu alkoholu, czyli gdy mamy we krwi 0,2-0,5 promila alkoholu, składa się z dwóch części:
- kara główna – grzywna nie niższa niż 2500 zł;
- środek karny – zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do trzech lat.
Kara za przestępstwo – prowadzenie samochodu w stanie nietrzeźwości (pow. 0,5 promila alkoholu we krwi) składa się z trzech części:
- kara główna – więzienie do 3 lat;
- środek karny – zakaz prowadzenia pojazdów od 3 do 15 lat;
- świadczenie pieniężne – od 5000 do 60 tys. zł.
Od 14 marca 2024 r. w przypadku przestępstwa kierowania po alkoholu dochodzi konfiskata samochodu albo przepadek jego równowartości. Taka kara grozi kierowcom za prowadzenie przy stężeniu alkoholu we krwi na poziomie 1,5 promila lub więcej. Jednak przy spowodowaniu wypadku po pijanemu – według nowych przepisów – można stracić auto już po przekroczeniu granicy 0,5 promila.