• Za pomocą kierunkowskazu powinniśmy sygnalizować zamiar każdej zmiany pasa ruchu i każdy zamiar zmiany kierunku jazdy
  • Za pomocą kierunkowskazu nie trzeba sygnalizować zamiaru opuszczania drogi z pierwszeństwem, jeśli nie zmienia się przy tym kierunek jazdy
  • Jeśli na skrzyżowaniu skręcamy, podążając drogą z pierwszeństwem, zamiar tego skrętu powinien być sygnalizowany
  • Nie na każdym skrzyżowaniu oznakowanym znakiem C-12 (ruch okrężny) konieczne jest sygnalizowanie zjazdu z tego skrzyżowania
  • Więcej takich tekstów znajdziesz na stronie głównej Onetu

Przepis ogólny mówi, że kierunkowskaz służy do sygnalizowania zamiaru zmiany kierunku jazdy i zamiar ten należy sygnalizować zawczasu i wyraźnie. To samo dotyczy zmiany pasa ruchu. Obowiązek sygnalizowania "zamiaru skrętu" to nic innego jak przykazanie, aby kierunkowskaz włączać przed wykonaniem manewru, a nie wtedy, gdy już skręcamy. Podsumowując przepis ogólny: kierunkowskaz włączamy przed zmianą kierunku jazdy lub pasa ruchu. Jeśli na skrzyżowaniu jedziemy na wprost, kierunkowskazu nie używamy.

Kierunkowskaz na pasie kierunkowym - włączać czy nie?

W tej kwestii "co kraj, to obyczaj" – w wielu krajach zachodniej Europy, gdy auta na skrzyżowaniu stoją na pasie do skrętu np. w lewo i w danym miejscu nie da się pojechać w innym kierunku, kierunkowskazów nie używa się. Polskie przepisy żadnego takiego wyjątku nie przewidują! Nawet jeśli strzałki na pasie ruchu albo np. sygnalizator kierunkowy wskazują możliwość jazdy tylko w jednym kierunku, zamiar skrętu mamy obowiązek sygnalizować kierunkowskazem! Przepisy nie przewidują wyjątku – tylko tyle i aż tyle!

Skrzyżowanie z pierwszeństwem łamanym — kiedy włączać kierunkowskaz

W sytuacji na zdjęciu przed skrętem w lewo należy włączyć kierunkowskaz Foto: Auto Świat
W sytuacji na zdjęciu przed skrętem w lewo należy włączyć kierunkowskaz

Chodzi o sytuację, gdy na skrzyżowaniu droga z pierwszeństwem skręca (przyjmijmy, że w lewo), ale można też pojechać na wprost. Na skrzyżowaniach tego typu (czyli "z pierwszeństwem łamanym") można zaobserwować dwa różne podejścia kierowców: spośród tych, którzy jadą na wprost, część używa prawego kierunkowskazu (by pokazać, że zjeżdżają z drogi głównej), a część ich nie używa – gdyż jadąc na wprost, nie zmieniają kierunku jazdy. Z kolei część tych kierowców, którzy skręcają w lewo, jadąc drogą z pierwszeństwem, nie używa kierunkowskazu, bo przecież "jadą główną". Część jednak – prawidłowo – sygnalizuje zamiar skrętu.

Odpowiedź: niezależnie od tego, jak prowadzi droga z pierwszeństwem na skrzyżowaniu, jeśli na nim skręcamy, zamiar skrętu powinniśmy sygnalizować. Jeśli jedziemy na wprost, nie musimy używać kierunkowskazu (a jeśli mogłoby to kogoś wprowadzić w błąd, zdecydowanie nie wolno tego robić!).

A co, jeśli drogi nie przecinają się dokładnie pod kątem prostym i nie do końca jest jasne, czy skręcamy czy też nie? W takiej sytuacji swoje zachowanie powinniśmy dostosować do sytuacji i kierunkowskazu użyć (bądź nie) w taki sposób, aby inni kierowcy byli możliwie najlepiej poinformowani o naszych zamiarach!

Lewy kierunkowskaz na rondzie — włączać czy nie?

Ten problem był już przyczyną wielu spraw sądowych, niesłusznie oblanych egzaminów na prawo jazdy, a także zatargów pomiędzy kierowcami: czy na zwykłym rondzie, gdy pasy ruchu prowadzą wokół wyspy, kierowca powinien sygnalizować zamiast skrętu w lewo i dopiero przed zjazdem z ronda włączać prawy kierunkowskaz? Obecnie można już stwierdzić z pewnością, że nie ma obowiązku sygnalizowania jazdy w lewo na rondzie za pomocą lewego kierunkowskazu. Brak tego obowiązku nie wyklucza jednak takiej możliwości: jeśli z sytuacji wynika, że użycie lewego kierunkowskazu lepiej sygnalizuje innym kierowcom nasze zamiary niż jego brak, jego użycie jest dopuszczalne.

Wyjątek: na dużych skrzyżowaniach oznakowanych znakiem C-12 (ruch okrężny) może się zdarzyć, że staniemy na pasie ze strzałką nakazującą jazdę w lewo albo ruch z danego pasa w lewo kierowany jest sygnalizatorem kierunkowym. W takiej sytuacji zachowujemy się jak na zwykłym skrzyżowaniu i zamiar skrętu w lewo powinniśmy sygnalizować.

Kierunkowskaz na rondzie - kiedy używać prawego

Włączanie prawego kierunkowskazu przed opuszczeniem ronda traktuje się najczęściej jak zwyczaj, w Kodeksie drogowym trudno znaleźć bezpośrednie odniesienie do takiej sytuacji. Nakazu, który mówi wprost: "zamiar zjazdu z ronda należy sygnalizować prawym kierunkowskazem" w Kodeksie drogowym nie znajdziecie. A jednak: jest to obowiązek! Wynika on z przepisu: "Kierujący pojazdem jest obowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować kierunkowskazem zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu oraz zaprzestać sygnalizowania niezwłocznie po wykonaniu manewru". Otóż zjeżdżając z tradycyjnego ronda, na którym jezdnia (i jeden lub więcej pasów ruchu) prowadzi wokół wyspy, nie tylko zmieniamy kierunek jazdy (skręcamy w prawo), ale też opuszczamy pas ruchu prowadzący wokół wyspy. Stąd obowiązek użycia kierunkowskazu, który w praktyce doskonale informuje innych kierowców o naszym zamiarze.

Wyobraźmy sobie jednak duże rondo (najczęściej z sygnalizacją świetlną, ale nie jest to warunek konieczny) z wlotami, których jezdnie są oddzielone pasem zieleni, na którym pasy ruchu poprowadzone są mniej-więcej na wprost i krzyżują się z pasami ruchu prowadzącymi w kierunkach poprzecznych: jeśli takie rondo przejeżdżamy na wprost, to zjeżdżając z niego, nie zmieniamy ani kierunku jazdy, ani pasa ruchu! Czy na takim skrzyżowaniu konieczne jest sygnalizowanie zjazdu niego prawym kierunkowskazem? Otóż nie – należy się zachowywać tak, jak na zwykłym skrzyżowaniu: zamiar skrętu w lewo sygnalizować lewym kierunkowskazem, zamiar skrętu w prawo prawym, a podczas zjeżdżania ze skrzyżowania – ponieważ nie zmieniamy już kierunku jazdy ani pasa ruchu – kierunkowskaz nie jest konieczny.

Na tym skrzyżowaniu, jadąc na wprost, nie będziemy używać kierunkowskazów – także przy zjeździe z tego ronda są zbędne Foto: Google Maps
Na tym skrzyżowaniu, jadąc na wprost, nie będziemy używać kierunkowskazów – także przy zjeździe z tego ronda są zbędne

Zjazd z ronda pierwszym zjazdem — kierunkowskaz zawsze konieczny

Nie powinna natomiast budzić wątpliwości sytuacja, gdy zamierzamy rondo opuścić pierwszym zjazdem, skręcając na tym skrzyżowaniu w prawo: w takiej sytuacji, bez względu na oznakowanie, zbliżając się do ronda, powinniśmy włączyć prawy kierunkowskaz, a po wykonaniu manewru skrętu natychmiast go wyłączyć.

Użycie kierunkowskazów - reasumując

...prosty ogólny przepis w praktyce czasem trudno dopasować do tysięcy różnych sytuacji. By sobie ułatwić decyzję, warto zapamiętać:

  1. Kierunkowskaz jest wymagany zawsze, gdy zamierzamy na skrzyżowaniu skręcić albo gdy chcemy zmienić pas ruchu.
  2. Kierunkowskaz jest zbędny, gdy jedziemy na wprost.
  3. Kierunkowskaz jest zbędny, gdy nie zmieniamy pasa ruchu i nie skręcamy.
  4. Nakaz jazdy na skrzyżowaniu w określonym kierunku nie ma wpływu na obowiązek użycia kierunkowskazu.