• Policja może zatrzymać auto do kontroli, ale tylko gdy ma uzasadnione podejrzenie popełnienia wykroczenia lub przestępstwa oraz do kontroli trzeźwości
  • Policjant zanim poprosi o dokumenty musi przedstawić się stopniem, imieniem, nazwiskiem oraz - co ważne - podać przyczynę zatrzymania
  • Kierowca z kolei musi czekać na policjanta w samochodzie z rękami umieszczonymi na kierownicy
  • Więcej takich tematów znajdziesz na stronie głównej Onet.pl

Sytuacja na granicy z Białorusią się zaostrza. Na terenach przygranicznych wprowadzono stan wyjątkowy, a dziennikarze probują dowiedzieć się, co tak naprawdę tam się dzieje. Okazuje się jednak, że nie wszystkim na tym zależy. Niedawna wyprawa dziennikarzy "Faktu" w tamtejsze okolice zakończyła się kontrolą drogową policji. Dziennikarka została zatrzymana w związku z – jak ją poinformowano – "podejrzeniem popełnienia przestępstwa lub wykroczenia”. Póżniej reporterka dowiedziała się, że ktoś rzekomo zgłosił, iż dziennikarze jadą za pojazdem straży granicznej (co niej jest przestępstwem) i mogą utrudniać wykonanie czynności jej funkcjonariuszom. Policjanci zapytani od kogo otrzymali takie zgłoszenie, nie umieli już odpowiedzieć.

Mimo że patrol od razu dowiedział się, że w aucie jadą reporterzy (potwierdzili to, pokazując legitymacje dziennikarskie) i dostał wyjaśnienia w jakim celu się tam znaleźli, nie zakończyli kontroli. Przez kolejne kilkadziesiąt minut sprawdzali dokumenty i sam samochód. Jak relacjonuje zatrzymana, kiedy policja zakończyła interwencję, nie było już możliwości ustalenia, co stało się z autokarem z imigrantami.

W tym wypadku skończyło się nie tylko na utrudnianiu pracy reporterom, ale i wlepieniu mandatu za... brak trójkąta ostrzegawczego w aucie.

Jak powinna wyglądać kontrola drogowa?

Jak powinno wygląd samo zatrzymanie? Do kontroli pojazd może zatrzymać zarówno policjant umundurowany, jak i ubrany w strój cywilny z tą jednak różnicą, że mundurowy może zrobić to wszędzie, a funkcjonariusz nieumundurowany wyłącznie na obszarze zabudowanym. Niezależnie od ubioru policjant może wydać sygnał do zatrzymania ręką lub specjalną tarczą, a w warunkach niedostatecznej widoczności tarczą z odblaskiem latarką ze światłem czerwonym lub tarczą z odblaskiem. Z kolei policjant jadący samochodem może podawać polecenia kierowcy za pomocą urządzeń nagłaśniających, sygnalizacyjnych lub świetlnych – czyli np. werbalnie albo za pomocą wyświetlenia napisu "kontrola drogowa – jedź za mną". Co więcej, policjant ma prawo wydać kierującemu polecenie jazdy za nim do miejsca, gdzie kontrola nie powoduje utrudnień i zagrożenia. Jednak tu warto zaznaczyć, że kontrola może odbywać się w miejscu, w który postój jest zabroniony, ale w takim przypadku policjanci muszą włączyć w radiowozie niebieskie światła błyskowe.

Jak musi zachować się policjant, a jak kierowca?

Policjant zanim poprosi o dokumenty musi przedstawić się stopniem, imieniem, nazwiskiem oraz - co ważne - podać przyczynę zatrzymania. Wyjątkiem jest akcja przesiewowej kontroli trzeźwości – tu policjant musi podać tylko powód kontroli i wydać polecenie. Dodatkowo policjant nieumundurowany powinien pokazać legitymację służbową tak, by kierowca mógł ją odczytać i w razie potrzeby zanotować dane funkcjonariusza. Natomiast policjant umundurowany pokazuje legitymację wyłącznie na żądanie osoby kontrolowanej.

Kierowca po wezwaniu do kontroli musi zatrzymać się w pierwszym bezpiecznym do tego miejscu, uchylić szybę i czekać w samochodzie z rękami umieszczonymi na kierownicy. Wysiąść z auta może dopiero na żądanie kontrolującego go policjanta. Kierowca nie powinien być też zapraszany do radiowozu, chyba że wymaga to pokazanie nagrania z wykroczenia zarejestrowanego przez patrol lub w celu zapłacenia mandatu za pomocą karty płatniczej.

Kontrolujący może kazać kierowcy wyłączyć silnik i włączyć światła awaryjne. Kierowca na żądanie policjanta ma też obowiązek umożliwić identyfikację pojazdu, np. otwierając maskę, gdzie zwykle umieszczany jest numer vin.

Mało osób także pamięta, że od 1 stycznia 2020 r. policjanci sprawdzają i wpisują do bazy CEPIK stan licznika i mogą dokładniej sprawdzić jego stan techniczny, jeśli mają uzasadnione podejrzenie, że auto jest niesprawne technicznie. W tym celu policjant może wykonać jazdę próbną. Negatywny wynik tej kontroli może skutkować wysłaniem do starosty informacji o potrzebie skierowania pojazdu na badanie techniczne albo zobowiązaniem kierowcy do powstrzymania się od dalszej jazdy i nałożeniem obowiązku usunięcia pojazdu z drogi.