• Przepisy przepisami, w przypadku jednak sporu sądowego, faktyczne wyegzekwowanie należności zajmuje czas i może się okazać niemożliwe
  • Sprzedawca odpowiada za wady używanego samochodu, jeżeli zostaną one stwierdzone przed upływem dwóch lat od dnia wydania rzeczy
  • Wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności rękojmianej nie obejmuje sytuacji, w której wada została podstępnie zatajona

Konsument, a wady używanego pojazdu

W relacjach konsumenckich (konsument jest nabywcą, niezależnie od statusu sprzedawcy) obowiązują pełne zasady rękojmi za wady sprzedanego towaru. Przy czym wadą używanego pojazdu jest np. brak właściwości rzeczy, o których sprzedawca zapewniał (np. bezwypadkowość). Wadą są też usterki pojazdu, które nie zostały ujawnione kupującemu, a istniały w chwili sprzedaży rzeczy. Podkreślić trzeba, że usterki, które powstaną dopiero po wydaniu pojazdu, stanowią jego wadę, jeżeli przyczyna ich powstania tkwi w pojeździe i nie wynika z normalnej jego eksploatacji. Sprzedawca nie odpowiada więc np. za późniejsze zużycie klocków hamulcowych.

Sprzedawca odpowiada za wady używanego samochodu, jeżeli zostaną one stwierdzone przed upływem dwóch lat od dnia wydania rzeczy. Termin dwuletni można ograniczyć do jednego roku – ograniczenie takie musi nastąpić bezpośrednio w treści umowy stron.

W przypadku wystąpienia wady, kupujący może:

  • złożyć oświadczenie o obniżenie ceny sprzedaży; obniżenie ceny sprzedaży powinno odpowiadać kosztom usunięcia wady lub zmniejszonej wartości rzeczy (np. różnicy ceny pomiędzy pojazdem powypadkowym, a pojazdem bezwypadkowym),
  • odstąpić od umowy i żądać zwrotu całej ceny za zwrotem pojazdu (sprzedający może niezwłocznie naprawić pojazd, co spowoduje że oświadczenie o odstąpieniu od umowy będzie bezskuteczne),
  • żądać naprawy rzeczy, przy czym pojazd powinien być dostarczony do naprawy na koszt sprzedającego,
  • żądać wymiany rzeczy na wolną od wad – zwykle jednak wymiana używanego pojazdu na inny, wolny od wad pojazd, będzie dla sprzedającego niemożliwa lub połączona z nadmiernymi trudnościami.

Przedsiębiorca, a wady używanego pojazdu

Przy sprzedaży używanego pojazdu na rzecz przedsiębiorcy, przepisy dot. rękojmi za wady mogą być zmienione lub nawet wyłączone. Jeżeli umowa nie zawiera jednak żadnych postanowień w tym zakresie – przedsiębiorcy przysługują wszystkie uprawnienia, związane z wadami pojazdu (żądanie obniżenia ceny, prawo odstąpienia od umowy, żądanie naprawy rzeczy).

Trzeba jednak pamiętać, że przedsiębiorca jest zobowiązany do zbadania rzeczy niezwłocznie po jej wydaniu – pod rygorem utraty uprawnień z tytułu rękojmi. Obowiązek zbadania rzeczy polega w tym przypadku na zleceniu przeglądu pojazdu w profesjonalnym zakładzie. Sprzedawca odpowiada za wady (jeżeli umowa inaczej nie stanowi) ujawnione podczas takiego przeglądu oraz ujawnione później, niewykrywalne w chwili przeglądu.

Nowy Nissan Qashqai - pierwsza jazda w Polsce

Dodatkowo, wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności rękojmianej nie obejmuje sytuacji, w której wada została podstępnie zatajona. Podstępne zatajenie wady obejmuje najczęściej dwie wady używanego pojazdu: jego powypadkowość oraz przebieg pojazdu. Obydwie te cechy są wadami, gdyż wpływają na wartość handlową pojazdu.

Jeżeli umowa zawiera wyłączenie odpowiedzialności tytułem rękojmi, kupujący może próbować dochodzić swoich roszczeń tytułem wad pojazdu na podstawie przepisów o odpowiedzialności odszkodowawczej (chyba, że umowa również i te przepisy wyłącza).

Trzeba zwrócić uwagę, że wyłączenie przepisów o rękojmi lub o odpowiedzialności odszkodowawczej musi nastąpić w umowie stron. Nie jest prawnie skuteczne jednostronne zastrzeżenie na wystawionej po zawarciu umowy fakturze VAT, że rękojmia i odpowiedzialność odszkodowawcza sprzedającego jest wyłączona.

Wady pojazdu zakupionego w komisie

W przypadku zakupu pojazdu w komisie, prowadzący komis nie odpowiada za ukryte wady fizyczne rzeczy, jak również za jej wady prawne. Warunkiem wyłączenia tej odpowiedzialności jest poinformowanie kupującego o tym wyłączeniu.

Wyłączenie jest jednak nieskuteczne, jeżeli:

  • prowadzący komis wiedział o wadzie (co jest trudne do wykazania),
  • z łatwością mógł się o wadzie dowiedzieć.

Wyłączenie odpowiedzialności prowadzącego komis jest nieskuteczne, jeżeli nabywcą jest konsument.

Wady używanego pojazdu – praktyczne rady

Zlecenie przeglądu pojazdu lub korzystanie przy jego zakupie z usług profesjonalistów znacząco ogranicza ryzyko zakupu wadliwego pojazdu. Przepisy bowiem przepisami, w przypadku jednak sporu sądowego, faktyczne wyegzekwowanie należności zajmuje czas i może się okazać niemożliwe (np. sprzedawca jest niewypłacalny).

Nadto, przedsiębiorcy nigdy nie powinni się godzić na wyłączenie odpowiedzialności sprzedającego, jeżeli uprzednio nie są pewni, że pojazd używany nie ma wad. Treść umowy wyłączającej odpowiedzialność sprzedającego może bowiem skutkować dla przedsiębiorcy znaczną szkodą majątkową. Umowę trzeba zatem zweryfikować pod kątem zapisów wyłączających odpowiedzialność sprzedającego.

Przedsiębiorcy wreszcie są zobowiązani do zbadania pojazdu niezwłocznie po jego wydaniu. Zaniechanie tego obowiązku może ich narazić na znaczną szkodę majątkową, gdyż utracą uprawnienia tytułem rękojmi — radzi Kancelaria Adwokacka PDP — Pawłowska, Dębowska, Puchalski sp. p.