Mnożą się doniesienia, że za sprawą dyrektywy Unii Europejskiej oraz stosownego rozporządzenia na stacjach wkrótce nie zobaczymy już cen paliw za litr oraz, że w zamian dowiemy się jedynie, jaki jest koszt pokonania 100 km na wybranym paliwie. A o co chodzi naprawdę?
Foto: PKN Orlen
Stacja paliw Orlenu dla wymagających
Na stacjach benzynowych pojawią się informacje wskazujące na efektywność kosztową różnych paliw
Za paliwa płynne będziemy płacić tak jak dziś – za każdy litr benzyny, ON czy LPG
„Porównanie cen paliw” ma wskazywać, na jakim paliwie jeździ się najtaniej i – w efekcie – przekonywać kierowców do zmiany auta na tańsze w eksploatacji
Na stacjach znikną ceny paliw za litr, Unia szykuje zmiany! Będą wyświetlane jedynie ceny za pokonanie 100 km! Kierowcy nie będą potrafili oszacować ceny zatankowania zbiornika do pełna! To rzeczywiście głupie pomysły, ale na szczęście... co zdanie, to nieprawda! Sami pomyślcie: czy ktoś mógłby w dzisiejszych warunkach wpaść na pomysł, aby tankującym samochody sprzedawać „przejechane kilometry” zamiast litrów benzyny? Owszem, szykują się zmiany, ale...
Porównania cen paliw na stacjach - zobacz, ile przepłacasz!
Dyrektywa unijna, która sugeruje podawanie na stacjach przeliczników cen paliw, powstała w 2014 r., przy czym sama dyrektywa nie ma mocy obowiązującej w państwach członkowskich. Mówi ona o tym, że kierowcy powinni otrzymać proste i czytelne informacje na temat rzeczywistych cen poszczególnych paliw, zwłaszcza wodoru i gazu ziemnego w porównaniu do cen tradycyjnych paliw. Po co? Otóż załóżmy, że traficie na stację, gdzie można zatankować wodór albo CNG. Jeśli nie jesteście użytkownikiem auta na takie paliwo i nie wiecie, ile ono pali, to nie dowiecie się, ile naprawdę kosztuje jazda np. na CNG. Ale gdybyście dowiedzieli się, ile można zyskać, to może pomyślelibyście o zmianie samochodu na „bardziej opłacalny”, prawda?
Od czasu wydania dyrektywy 2014/94/EU trwały prace nad wyborem jednego z czterech sposobów porównywania cen paliw i ostatecznie zdecydowano się na przelicznik, który podaje, ile kosztuje przejazd 100 km.
W 2018 r. wydano już rozporządzenie na podstawie dyrektywy z 2014 r. – a taki akt prawny obowiązuje już bezpośrednio w każdym z państw UE. Datę wejścia w życie nowych przepisów nakazujących informowanie kierowców, ile kosztuje ich jazda samochodem, przesunięto o kolejne 2 lata. I oto teraz można spodziewać się dodatkowych tablic, a nawet wyświetlaczy na stacjach, mówiących o tym, ile kosztuje pokonanie 100 km w zależności od napędu, jaki ma nasz samochód.
Warte podkreślenia, że informacje mają na celu przede wszystkim informowanie o cenach korzystania z paliw alternatywnych - wyjściowo wodoru i CNG, w obecnych warunkach także prądu. Nie ma mowy o tym, aby zniknęły ze stacji pylony podające cenę za litr benzyny czy np. za 1 kWh energii elektrycznej – to nieprawda!
Porównania cen paliw na stacjach - ma być prosto i zrozumiale!
Foto: UE
Uproszczona i rozszerzona tablica informująca o cenach przejazdu 100 km
Proste i łatwe do porównania informacje na temat cen różnych paliw mogą grać ważną rolę w umożliwieniu użytkownikom pojazdów porównania kosztu różnych paliw dostępnych na rynku. W związku z tym, podczas podawania cen paliw na stacjach, a w szczególności cen gazu ziemnego i wodoru, powinno być możliwe łatwe porównanie cen tych paliw w odniesieniu do cen konwencjonalnych paliw – dla celów informacyjnych. To fragment instrukcji wyjaśniającej, jak powinno wyglądać to „porównanie cen”. Za najłatwiejsze do zrozumienia uznano podawanie kosztu przejechania 100 km na benzynie, oleju napędowym, na prądzie, LPG, wodorze, itp. Tablice informacyjne mogą zawierać odniesienia do wielkości pojazdu, ale co najwyżej w trzech kategoriach wielkościowych i pod warunkiem zachowania prostej i zrozumiałej formy. Informacja nie może wprowadzać klienta w błąd!
Foto: Ministerstwo Infrastruktury Holandii
Tablica informacyjna – Holandia, listopad 2020
Porównania cen paliw na stacjach - skąd oni wiedzą, ile pali mój samochód?
Przeliczniki podawane na stacjach mają być okresowo aktualizowane według następującego klucza: aby ustalić koszt przejazdu 100 km samochodem np. benzynowym, bierzemy co najmniej trzy najlepiej sprzedające się samochody danej kategorii i wyciągamy średnią ich zużycia paliwa wynikającego z normy WLTP. Jeśli nie ma trzech porównywalnych samochodów (dotyczy to np. pojazdów zasilanych wodorem), próbka może być mniejsza.
Teraz bierzemy średnią cenę danego paliwa z ostatniego kwartału, mnożymy przez średnie zużycie paliwa najpopularniejszych samochodów danej kategorii i mamy wynik podawany w euro (czy w zł) za 100 km jazdy.
Porównania cen paliw na stacjach - jak będzie z autami na prąd?
Ciekawiej jest w przypadku samochodów na prąd. Należy ustalić średnią cenę jednej kilowatogodziny na podstawie cen prądu domowego oraz kosztu ładowania pojazdu na stacjach publicznych, przy czym preferowane są następujące proporcje: tańszy prąd domowy ma 50 proc. udziału w średniej cenie prądu, 33 proc. przypada na zwykłe stacje publiczne i 17 proc. na publiczne stacje szybkiego ładowania, które sprzedają najdroższy prąd. Dopuszczalne jest podawanie osobnego kosztu przejazdu z użyciem prądu „domowego” i „publicznego”, który w tym drugim przypadku będzie znacząco wyższy. A skoro wiadomo, ile prądu zużywają przeciętnie najpopularniejsze samochody elektryczne, to i ustalenie średniego kosztu przejazdu nie jest trudne.
Kierowców szczegóły ustalania średnich cen przejazdu 100 km pojazdami różnych kategorii nie muszą w ogóle obchodzić. To, co dotyczy kierowców, to prosta i czytelna informacja: przejazd 100 km benzyniakiem kosztuje średnio np. 35 zł, dieslem – 30 zł, na LPG – 27 zł, a elektrykiem – 20 zł. To cenna informacja działająca „w obie strony”. Jednego kierowcę zachęci do kupna auta na prąd, bo zysk np. 15 zł na 100 km w ruchu miejskim jest dla niego bardzo atrakcyjny, a drugiego zniechęci, bo obliczy sobie, że jazda ośmioletnim dieslem w sumie wyjdzie dużo taniej.
Porównania cen paliw na stacjach - co jeszcze znajdzie się na tablicy informacyjnej?
Oprócz czytelnej informacji o szacunkowym koszcie przejazdu 100 km w zależności od wykorzystywanego paliwa, na każdej tablicy ma być link do strony z bardziej szczegółowymi danymi, informacja, że podane koszty przejechania 100 km są szacunkowe, a także okres, na podstawie którego podawane są obliczenia.
A wielkie totemy z cenami paliw podawanymi w litrach? Zostaną tam, gdzie były!
Porównania cen paliw na stacjach - reasumując...
Taka powszechna i czytelna informacja, po pierwsze daje do myślenia, a po drugie jest dobrą obroną przed wszelkiej maści lobbystami, którzy np. gotowi są twierdzić, że przejazd 100 km samochodem na prąd to wydatek np. tylko 7 zł, a np. pojazdem na CNG – 10 zł. W Polsce takie dane mogą – wbrew intencjom pomysłodawców – zniechęcać np. do samochodów na prąd, których eksploatacja w warunkach drożejącej energii elektrycznej jest coraz bardziej kosztowna. Przede wszystkim jednak, spotykając się regularnie z „kalkulatorami cen przejazdu”, niektórzy dostaną impuls do zmiany auta na takie, które będzie im się bardziej opłacać.
