- NSA potwierdził korzystniejszą dla obywateli wykładnię zasad odszkodowań za nieruchomości wywłaszczane pod drogi publiczne
- Powodem rozstrzygnięcia NSA były rozbieżności w interpretacji przepisów dotyczących wywłaszczeń
- Uchwała dotyczy przypadków, w których wartość nieruchomości wzrasta ze względu na jej przeznaczenie na cele drogowe
Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) musiał wypowiedzieć się w sprawie zasad kalkulacji odszkodowania za grunty wywłaszczone lub przejęte z mocy prawa pod inwestycje drogowe. To efekt rozbieżności, które prezes NSA dostrzegł w orzecznictwie.
Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideoTzw. zasada korzyści w ustawie o gospodarce nieruchomościami
Prezes NSA zwrócił uwagę, że ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami przewiduje tzw. zasadę korzyści. Jak przypomina serwis rp.pl, "art. 134 ust. 4 stanowi, że jeśli przeznaczenie nieruchomości, zgodne z celem wywłaszczenia, powoduje zwiększenie jej wartości, tę dla celów odszkodowania określa się według alternatywnego sposobu użytkowania wynikającego z tego przeznaczenia".
Serwis wyjaśnia, że zgodnie z aktualnym § 49 ust. 4 rozporządzenia ministra rozwoju i technologii z 23 września 2023 r. w sprawie wyceny nieruchomości, gdy wywłaszczona lub przejęta z mocy prawa nieruchomość, która w dniu wydania decyzji była przeznaczona pod inwestycję drogową i nie ma możliwości określenia wartości przy uwzględnieniu cen transakcyjnych nieruchomości drogowych, to jej wartość rynkową określa się, przyjmując przeznaczenie przeważające wśród gruntów przyległych.
- Przeczytaj także: Ponoć UE zdecydowała. Seniorzy stracą prawo jazdy, a inni pójdą na badania. Wyjaśniamy
Korzystniejsze rozwiązanie przy wywłaszczeniu pod drogowy cel
Okazuje się, na co zwrócił uwagę prezes NSA, że przy określaniu wartości nieruchomości przejmowanych pod drogi publiczne w orzecznictwie stosowane są różne interpretacje przepisów i mamy do czynienia z dwoma podejściami. W pierwszym przy kalkulacji uwzględniana jest tzw. zasada korzyści z ustawy o gospodarce nieruchomościami, w drugim przypadku ta zasada jest wykluczana.
W uchwale, którą wydał siedmioosobowy skład NSA, opowiedziano się za opcją korzystniejszą dla obywateli. Zdaniem sądu "podstawa ustalenia odszkodowania przewidziana w obecnie i poprzednio obowiązującym rozporządzeniu nie stanowi bowiem samoistnej i wyłącznej regulacji" — informuje serwis rp.pl. Na korzystniejsze rozwiązanie wskazuje nie tylko relacja między ustawami a przepisami wykonawczymi, a także cel wywłaszczenia. Jedynym zastrzeżeniem ma być drogowy cel wywłaszczenia, podwyższający wartość wywłaszczanej nieruchomości.
Sąd zwrócił uwagę, że uchwała dotyczy sytuacji, w której zwiększenie wartości wywłaszczanej nieruchomości wynika z przeznaczenia jej na cel drogowy. Nie ma o tym mowy w przypadku, gdy na rynku nie ma nieruchomości o przeznaczeniu drogowym lub gdy drogowy cel nie zwiększa wartości.
